Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii wyjaśnia status pracowników młodocianych, którzy na mocy specustawy covidowej zostali zwolnieni z obowiązku świadczenia pracy.
Do biura Rzecznika MŚP zgłosiła się organizacja przedsiębiorców, wskazując na wątpliwości co do tego, jak należy klasyfikować status pracowników młodocianych odbywających przygotowanie zawodowe, zwolnionych z obowiązku świadczenia pracy na podstawie art. 15f ust. 1 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych[1].
Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii udzieliło odpowiedzi na powyższe wątpliwości, przekazane przez Rzecznika MŚP, wyjaśniając, że młodociani pracownicy w okresie czasowego ograniczenia lub zawieszenia funkcjonowania jednostki systemu oświaty są ustawowo zwolnieni z obowiązku świadczenia pracy bez zachowania prawa do wynagrodzenia. Natomiast nieobecność w pracy spowodowana ustawowym zwolnieniem młodocianego pracownika ze świadczenia pracy jest usprawiedliwioną nieobecnością w pracy. Zarazem jednak zaznaczono, że w przypadku, gdy pracodawca wypłaci młodocianemu pracownikowi takie wynagrodzenie, to otrzyma refundację z Funduszu Pracy, jeżeli miał zawartą umowę o refundacji.
Ministerstwo zaznaczyło również, że sytuacja młodocianych pracowników zwolnionych z obowiązku świadczenia pracy jest podobna do instytucji zwolnienia pracownika z obowiązku świadczenia pracy, przewidzianej w obowiązujących przepisach, np. w art. 362 Kodeksu pracy.
Jednocześnie Ministerstwo przypomniało, że od dnia 30 listopada 2020 r. młodociani pracownicy będący uczniami branżowej szkoły I stopnia zostali wyłączeni z czasowego ograniczenia, funkcjonowania jednostki systemu oświaty. Tym samym nie byli już zwolnieni ze świadczenia pracy, z wyjątkiem sytuacji, gdy u pracodawcy wystąpią zdarzenia, które ze względu na aktualną sytuację epidemiologiczną mogłyby zagrozić zdrowiu młodocianego pracownika.
Ponadto zwolnienie ze świadczenia pracy nie obejmowało i nie nadal nie obejmuje młodocianych pracowników, którzy spełniają obowiązek nauki poprzez realizowanie przygotowania zawodowego u pracodawcy w pozaszkolnym systemie kształcenia.
Odnośnie prawa młodocianych pracowników do urlopu, Ministerstwo przypomniało, że co do zasady, młodociany pracownik uzyskuje z upływem 6 miesięcy od rozpoczęcia pierwszej pracy prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze 12 dni roboczych. Natomiast z upływem roku pracy młodociany pracownik uzyskuje prawo do urlopu w wymiarze 26 dni roboczych.
W związku z rozpoczęciem od dnia 4 stycznia br. zimowych ferii szkolnych młodocianemu pracownikowi uczęszczającemu do szkoły, a więc m.in. uczniowi branżowej szkoły I stopnia należało było udzielić urlopu wypoczynkowego. Jeśli młodociany pracownik nie nabył prawa do urlopu, pracodawca może, na jego wniosek, udzielić zaliczkowo urlopu w okresie ferii szkolnych. Ponadto pracodawca jest obowiązany, na wniosek młodocianego, do udzielania urlopu bezpłatnego w okresie ferii szkolnych.
Jeśli jednak młodociani pracownicy nie są uczniami (uczą się zawodu w pozaszkolnym systemie kształcenia), to korzystają z urlopów wypoczynkowych na ogólnych zasadach, tj. zgodnie z planem urlopów albo w terminie uzgodnionym z pracodawcą.
Na koniec swoich wyjaśnień Ministerstwo zachęciło, by w razie wątpliwości co do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne młodocianych pracowników do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, zwracać się z zapytaniami do Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej, natomiast w zakresie podatków – do Ministerstwa Finansów.
[1] Dz.U. z 2020 r. poz. 1842 ze zm.