Od poniedziałku 25 maja 2020 r. urzędy administracji publicznej zobowiązane są do przywrócenia bezpośredniej obsługi interesantów. W sprawie wznowienia obsługi przedsiębiorców przez urzędy wielokrotnie apelował Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców.

Pismem z 1 kwietnia 2020 r., znak: WPL198.2020.DL, Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców wystąpił do Dyrektora Okręgowego Urzędu Probierczego w Warszawie o podjęcie działań umożliwiających zapewnienie obsługi przedsiębiorców z branży jubilerskiej, choćby w ograniczonym zakresie.

Ponadto pismem z 6 kwietnia 2020 r., znak: GR.15.2020.BB, Rzecznik MŚP wystosował apel do Prezesa Głównego Urzędu Miar, sprawującego nadzór nad urzędami probierczymi oraz do kierowników urzędów państwowych i samorządowych o wznowienie prac urzędów.

Wspomnieć należy również o wystąpieniach kierowanych przez Rzecznika MŚP do Prezesa Zarządu Związku Powiatów Polskich z:

• 6 kwietnia 2020 r., znak: WPL.208.2020.DL, z prośbą o podjęcie działań umożliwiających zapewnienie obsługi przedsiębiorców z branży geodezyjnej przez Powiatowe Ośrodki Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej;

• 17 kwietnia 2020 r., znak: WPL.239.2020.DL, z prośbą o podjęcie działań umożliwiających zapewnienie w Wydziałach Komunikacji jednolitej, i na równych zasadach, obsługi rejestracji pojazdów używanych sprowadzonych do kraju, jak i fabrycznie nowych.

Apele Rzecznika MŚP przyczyniły się do zmian w przepisach, co z kolei umożliwiło przywrócenie obsługi obywateli w urzędach (§12 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 maja 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (Dz.U z 2020 r. poz. 878) oraz art. 46 pkt 20 w zw. z art. 68 ustawy z dnia 14 maja o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (Dz.U. z 2020 r. poz. 875)).

Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców wnioskuje do Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej o wyjaśnienia dotyczących dodatkowego zasiłku opiekuńczego po 25 maja 2020 r.

Zgodnie z art. 46 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 14 maja 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (Dz. U. z 2020 r. poz. 875, dalej: „Ustawa Nowelizująca”) zmianie ulegnie art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. z 2020 r. poz. 374, dalej: „Specustawa”), w ten sposób, że zyska on następujące brzmienie: „W przypadku zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola, szkoły lub innej placówki, do których uczęszcza dziecko, albo niemożności sprawowania opieki przez nianię lub dziennego opiekuna z powodu COVID-19 ubezpieczonemu zwolnionemu od wykonywania pracy oraz funkcjonariuszowi, o którym mowa w ust. 4, zwolnionemu od pełnienia służby z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem legitymującym się orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności do ukończenia 18 lat albo dzieckiem z orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego przysługuje dodatkowy zasiłek opiekuńczy przez okres nie dłuższy niż 14 dni.”.

Na gruncie powyższego powstaje istotna wątpliwość, wymagająca wyjaśnienia, czy w związku ze zmianą Specustawy na mocy przepisów Ustawy Nowelizującej, która prowadzi do ograniczenia beneficjentów dodatkowego zasiłku opiekuńczego przewidzianego w art. 4 ust. 1 Specustawy i wcześniejszym wydaniem Rozporządzenia z 14 maja 2020 r. uprawnionymi do przedmiotowego zasiłku będą również ubezpieczeni zwolnieni od wykonywania pracy (oraz funkcjonariusze, o których mowa w art. 4 ust. 4 Specustawy, zwolnieni od pełnienia służby), z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem, o którym mowa w art. 32 ust. 1 pkt 1 Ustawy Świadczeniowej czy tylko ubezpieczeni zwolnieni od wykonywania pracy (oraz funkcjonariusze, o których mowa w art. 4 ust. 4 Specustawy, zwolnieni od pełnienia służby) z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem legitymującym się orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności do ukończenia 18 lat albo dzieckiem z orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego.

Wobec powyższego pismem z 22 maja 2020 r. Rzecznik MŚP zwrócił się do Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej o wyjaśnienie przedmiotowej kwestii.

Pełna treść pisma Rzecznika MŚP poniżej:

Zastępca Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców Jacek Cieplak apeluje w piśmie do Głównego Inspektora Sanitarnego Jarosława Pinkasa o uwzględnienie postulatów branży, które umożliwią większej ilości klientów korzystanie z siłowni i klubów fitness. Proponowane ograniczenie 1 osoby na 10 m2 spowoduje, że ponowne otwarcie dla mniejszych obiektów stanie się nierentowne.

Pełna treść pisma Rzecznika MŚP:

W związku z wątpliwościami mikroprzedsiębiorców odnośnie warunków skorzystania tzw. Tarczy finansowej Rzecznik MŚP wnioskuje do Wiceprezes Rady Ministrów Minister Rozwoju o wydanie objaśnień prawnych w zakresie  możliwości skorzystania z tej pomocy również przez przedsiębiorców zatrudniających osoby na tzw. umowę zlecenie oraz osoby współpracujące.

Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców wystąpił o wydanie objaśnień prawnych w następującym zakresie:

1. „Czy w świetle przepisu § 2 ust. 3 rozporządzenia MFIPR w związku z art. 12 ust. 1 ustawy OSIR w związku art. 4 i 5 załącznika nr I do rozporządzenia 651/2014 w celu uzyskania subwencji finansowej, o której mowa w regulaminie ubiegania się o udział w programie rządowym „Tarcza Finansowa Polskiego Funduszu Rozwoju dla małych i średnich firm”, do liczby pracowników zatrudnionych przez przedsiębiorcę wliczana może być osoba współpracująca w rozumieniu art. 8 ust. 11 ustawy o SUS?
2. „Czy w świetle przepisu § 2 ust. 3 rozporządzenia MFIPR w związku z art. 12 ust. 1 ustawy OSIR w związku art. 5 załącznika nr I do rozporządzenia 651/2014, w celu uzyskania subwencji finansowej, o której mowa w regulaminie ubiegania się o udział w programie rządowym „Tarcza Finansowa Polskiego Funduszu Rozwoju dla małych i średnich firm”, do liczby pracowników zatrudnionych przez przedsiębiorcę wliczana może być osoba związana z przedsiębiorcą umową zlecenia ?

Zdaniem Rzecznika dokonując interpretacji przepisów ustawy OSIR oraz w rozporządzenia MFIPR należy posługiwać się definicją mikroprzedsiębiorcy zamieszczoną załączniku nr I rozporządzenia 651/2014. Z art. 5 załącznika nr I rozporządzenia 651/2014 wynika ponad wszelką wątpliwość, że w skład personelu przedsiębiorcy wchodzą pracownicy, osoby pracujące dla przedsiębiorstwa, podlegające mu i uważane za pracowników na mocy prawa krajowego.

W ocenie Rzecznika w tej ostatniej grupie mieszczą się zarówno osoby współpracujące w rozumieniu art. 8 ust. 11 ustawy o SUS oraz osoby związane z przedsiębiorcą umową zlecenia (do której zgodnie z art. 750 K.c. stosuje się odpowiednio przepisy kodeksu cywilnego) – pod warunkiem, że w świetle przepisów osoby te są podległe przedsiębiorcy i stosuje się do nich regulacje analogiczne jak do pracowników. W praktyce prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce powszechnym jest zatrudnianie pracowników na tzw. „umowę zlecenie”. Pracownik taki najczęściej świadczy wykonywane w ramach takiej umowy czynności w ramach podporządkowania zleceniodawcy (pracodawcy). Korzysta też on z analogicznych uprawnień jak pracownicy. Jego wynagrodzenie podlega analogicznym obciążeniom w zakresie składek ZUS i podatków jak wynagrodzenie pracownika.

W świetle powyższego nie budzi wątpliwości Rzecznika, że osoby te pracują dla przedsiębiorstwa oraz mu podlegają. Można je postrzegać jako pracowników. Wchodzą zatem w skład personelu przedsiębiorcy, a w konsekwencji powinny być zaliczane do liczby pracowników przedsiębiorcy w rozumieniu § 2 ust. 3 rozporządzenia MFIPR w związku z art. 12 ust. 1 ustawy OSIR. Osoby te powinny być więc wliczane do określania liczby personelu o której mowa w art. 4 i 5 rozporządzenia 651/2014, a tym samym powinny być uwzględniane w liczbie rocznych jednostek pracy (RJP) w obrębie danego przedsiębiorstwa. Praca osób które nie przepracowały pełnego roku lub osób które nie pracowały w pełnym wymiarze godzin, bez względu na długość okresu zatrudnienia powinna być obliczana jako cześć ułamkowa RJP.

Reasumując w przypadku gdy przedsiębiorca prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą przez cały rok 2019 zatrudniał: 3 pracowników, dwóch zleceniobiorców oraz jedną osobę współpracującą – RJP powinna wynosić 7. Odpowiednio RJP 7, jako wartość średniorocznego zatrudnienia w 2019 roku powinna stanowić podstawę dla kwalifikacji przedsiębiorcy celem uzyskania pomocy jako mikroprzedsiębiorcy.

Rzecznik MŚP wystąpił do Pani Jadwigi Emilewicz Wiceprezes Rady Ministrów i Minister Rozwoju z prośbą o wsparcie postulatu zmiany wytycznych Głównego Inspektora Sanitarnego z dnia 4 maja 2020 r. poprzez zwiększenie liczby dzieci, jaka może przebywać w grupie przedszkolnej oraz zmniejszenie minimalnej powierzchni przestrzeni do wypoczynku, zabawy i zajęć dla dzieci w sali.

Do Rzecznika MŚP docierają sygnały o istotnych utrudnieniach w prowadzeniu działalności gospodarczej dla przedsiębiorców prowadzących przedszkola, którzy wskazali, że po dostosowaniu placówek do obecnie obowiązujących wymogów, grupy przedszkolne są już maksymalnie wypełnione (a dzieje się to w sytuacji, kiedy jedynie około 30% rodziców, z którymi przedszkola mają podpisane umowy, zdecydowało się posłać swoje dzieci do przedszkola). Wraz z kolejnym etapem „odmrażania gospodarki” należy spodziewać się wzrostu liczby opiekunów decydujących o powrocie dzieci do przedszkoli. Może to spowodować istotne trudności w możliwości wywiązania się z zawartych umów z rodzicami oraz dodatkowo zaognić spór, jaki miał już miejsce na linii przedszkola – rodzice.

W związku z powyższym pismem z dnia 15 maja 2020 r. Rzecznik MŚP wystąpił do Głównego Inspektora Sanitarnego dr hab. n. med. Jarosława Pinkasa o zmianę wytycznych z dnia 4 maja 2020 r. poprzez zwiększenie liczby dzieci, jaka może przebywać w grupie przedszkolnej oraz zmniejszenie minimalnej powierzchni przestrzeni do wypoczynku, zabawy i zajęć dla dzieci w sali. W ocenie Rzecznika MŚP nieprzyjęcie wszystkich dzieci do przedszkoli spowoduje ogromny problem społeczny oraz dodatkowo skonfliktuje rodziców, wychowawców i organy prowadzące, które będą musiały rozstrzygać, które dzieci przyjąć, a które nie, w sytuacji, kiedy rodzice wrócą do pracy i będą potrzebować opieki nad swoimi dziećmi.

Co więcej, w celu wzmocnienia tego istotnego społecznie i gospodarczo postulatu, pismem z dnia 22 maja 2020 r. Rzecznik MŚP wystąpił również do Wiceprezes Rady Ministrów i Minister Rozwoju Jadwigi Emilewicz z prośbą o wsparcie proponowanych rozwiązań.

Poniżej pełna treść pisma Rzecznika MŚP:

Rzecznik MŚP proponuje korzystne dla przedsiębiorców z sektora MŚP zmiany w przepisach dotyczących obowiązku stosowania nowego JPK_VAT. Zgodnie z wnioskiem legislacyjnym do Ministra Finansów, nowe obowiązki w tym zakresie powinny zostać przesunięte przynajmniej o 3 miesiące, tj. na dzień 1 października 2020 r.

Na podstawie art. 58 ustawy z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2020 r. poz. 568) ustawodawca przesunął dla dużych przedsiębiorców o 3 miesiące termin wejścia w życie przepisów o nowym JPK_VAT z deklaracją, przewidziany pierwotnie na dzień 1 kwietnia 2020 r. Jednocześnie pozostawiono termin 1 lipca 2020 r. na wejście w życie tego obowiązku dla firm z sektora MŚP.

W ocenie Rzecznika MŚP, 3-miesięczne przesunięcie tego terminu powinno być zastosowane również wobec mikroprzedsiębiorców, małych i średnich przedsiębiorców, co byłoby zgodne z dotychczasowym zamysłem stopniowego obejmowania nowymi rozwiązaniami w zakresie jednolitego pliku kontrolnego firm o coraz mniejszej skali działalności. Jednocześnie byłoby to odpowiedzią na wyjątkowo trudną sytuację, w której obecnie znalazły się najmniejsze firmy. Należy spodziewać się również, że przy konieczności jednoczesnego dostosowywania systemów księgowych do nowych wymogów w zakresie JPK_VAT przez wszystkie firmy, mogą wystąpić dodatkowe trudności z dostępem do usług firm wdrożeniowych spowodowane spiętrzeniem zapotrzebowania na ich usługi.

W związku z powyższym, pismem z dnia 22 maja 2020 r. Rzecznik MŚP zawnioskował do Ministra Finansów o podjęcie działań legislacyjnych zmierzających do przesunięcia obowiązku stosowania nowego JPK_VAT z deklaracją wobec mikroprzedsiębiorców, małych i średnich przedsiębiorców przynajmniej o 3 miesiące, tj. z dnia 1 lipca 2020 r. na dzień 1 października 2020 r.

Rzecznik MŚP proponuje korzystne dla mikroprzedsiębiorców zmiany  przepisów w zakresie tzw. mikropożyczki. Zgodnie z wnioskiem legislacyjnym do Wicepremier, Minister Rozwoju Jadwigi Emilewicz, przedsiębiorcy ci powinni zostać zwolnieni z obowiązku składania wniosku o jej umorzenie.

Na podstawie art. 15zzd ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. z 2020 r. poz. 374, ze zm.; dalej: „Specustawa”), starosta może, na podstawie umowy, udzielić mikroprzedsiębiorcy jednorazowo pożyczki na pokrycie bieżących kosztów prowadzenia działalności gospodarczej do wysokości 5.000 zł. Równocześnie, jak wskazuje ust. 7 przedmiotowego artykułu pożyczka ta wraz z odsetkami na wniosek mikroprzedsiębiorcy, podlega umorzeniu, pod warunkiem, że mikroprzedsiębiorca będzie prowadził działalność gospodarczą przez okres 3 miesięcy od dnia udzielenia pożyczki. We wniosku o umorzenie mikroprzedsiębiorca oświadcza pod rygorem odpowiedzialności karnej, że prowadził działalność gospodarczą przez okres 3 miesięcy od dnia udzielenia pożyczki.

W ocenie Rzecznika MŚP powyższe warunki i tryb ubiegania się o umorzenie pożyczki są nadmierną i nieproporcjonalną regulacją. Zgodnie bowiem z art. 67 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2019 r. poz. 1292, ze zm.) tworząc prawo z zakresu działalności gospodarczej, należy kierować się zasadami proporcjonalności i adekwatności, dążąc do ograniczenia obowiązków informacyjnych, zwłaszcza gdy wymagane informacje są przekazywane przez obowiązanych organom władzy publicznej na podstawie obowiązujących przepisów.

W związku z powyższym, pismem z dnia 21 maja 2020 r. Rzecznik MŚP skierował do Wicepremier, Minister Rozwoju wniosek legislacyjny o zmianę przedmiotowych przepisów poprzez wprowadzenie zasady, że umorzenie mikropożyczki następuje z mocy prawa – po spełnieniu ustawowych warunków. Rzecznik MŚP wskazał przy tym, że na podstawie ustawy z dnia 6 marca 2018 r. o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy (Dz. U. z 2019 r. poz. 1291, ze zm.) organy władzy publicznej dysponują aktualnymi informacjami niezbędnymi do weryfikacji spełnienia kryteriów do umorzenia mikropożyczki. Co więcej, w ocenie Rzecznika MŚP obecna konstrukcja umorzenia pożyczki przewidzianej w art. 15zzd Specustawy, będącej jednym z popularniejszych instrumentów pomocowych, może w niedalekiej przyszłości wygenerować liczne konflikty społeczne, które w ostatecznym rozrachunku zepsują dobry wizerunek wszystkich programów pomocowych przygotowanych przez rząd (tzw. Tarcza Antykryzysowa i Tarcza Finansowa). Warto też zaznaczyć, iż na analogiczny problem zwrócił uwagę Pan Andrzej Gawron (Poseł na Sejm IX Kadencji) w swojej interpelacji (nr 6147) z 14 maja 2020 r. co dowodzi, że przedmiotowe zagadnienie nie ma charakteru jednostkowego.

Ponadto, do Rzecznika MŚP docierają sygnały, iż starostowie w umowach pożyczki zawieranych z przedsiębiorcami przewidują dodatkowy (pozaustawowy) wymóg złożenia wniosku o jej umorzenie w terminie 14 dni od dnia spełnienia przesłanki uprawniającej do tego. Powoduje on po stronie pożyczkobiorców problemy w praktycznym stosowaniu, np. od kiedy właściwie należy liczyć ten termin. Wyeliminowanie obowiązku składania wniosku w tym zakresie rozwiązałoby dodatkowo i ten problem.

W związku ze zgłaszanymi przez przedsiębiorców wątpliwościami, Rzecznik MŚP wystąpił do Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej o wydanie objaśnień prawnych w zakresie możliwości skorzystania ze świadczenia postojowego przez przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą oraz osoby wykonujące umowy cywilnoprawne.

Rzecznik otrzymał objaśnienia o następującej treści:

1) Jak należy rozumieć pojęcie „przestoju w prowadzeniu działalności”, o którym mowa w art. 15zq ust. 3 ustawy COVID-19?

Oceniając przestój w prowadzeniu działalności w następstwie COVID-19 przedsiębiorca powinien uwzględnić takie okoliczności jak spadek przychodów, dochodów, obrotów, liczby klientów, czy ograniczenia w prowadzeniu działalności. Forma przestoju w prowadzeniu działalności może być różna w zależności od specyfiki branży lub lokalizacji.

2) Czy świadczenie postojowe przysługuje osobie fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą jednoosobowo czy także zatrudniającej inne osoby?

Świadczenie postojowe przysługuje przedsiębiorcom opłacającym składki wyłącznie na własne ubezpieczenie, jak również przedsiębiorcom, którzy zgłosili do ubezpieczeń inne osoby.

3) Czy pojęcie przychodu wymienione w art. 15 zq ust. 4 pkt 1) i 2) ustawy COVID-19 należy rozumieć ściśle (jako przychód) czy jako dochód?

Ustawa z dnia 16 kwietnia 2020 r., o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (Dz. U. poz. 695) zniosła ograniczenie przychodowe, natomiast pozostawiła kryterium spadku przychodów o 15% (art. 15zq ust. 4 pkt 1 ustawy Covid-19). Ustawa mówi o przychodzie z prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

4) Czy wymóg spadku przychodów o 15% o którym mowa w art. 15zq ust 4 pkt 1 ustawy COVID-19 dotyczy podmiotów, które nie uzyskały żadnego przychodu w miesiącu poprzedzającym?

Oceny spadku przychodu dokonuje się oceniając przychód uzyskany w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku o świadczenie postojowe w stosunku do przychodu uzyskanego w miesiącu poprzedzającym ten miesiąc. Jeżeli przychody w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku o świadczenie postojowe wynosiły 0, należy odnieść tę kwotę do miesiąca poprzedzającego ten miesiąc.

5) Czy przychód, o którym mowa w art. 15zq ust 4 pkt 1 ustawy COVID-19 obejmuje także przychody z tytułu świadczenia usług w oparciu o usługi świadczone w formie online, które nie były świadczone przed wprowadzaniem stanu zagrożenia epidemicznego albo wprowadzaniem stanu epidemii?

Ustawodawca posługuje się pojęciem  przychodu z działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych.

6) Co to jest jedno świadczenie postojowe w rozumieniu art. 15 zr ust. 4 ustawy COVID-19?

Żaden przepis nie ogranicza liczby prowadzonych działalności gospodarczych ani ilości zawartych umów cywilnoprawnych. Jednemu podmiotowi przysługuje jedno świadczenie z jednego tytułu.

7) Co należy rozumieć pod pojęciem „innych informacji niezbędnych do ustalenia prawa do świadczenia postojowego” w rozumieniu art. 15zs ust. 3 pkt 5 ustawy COVID-19?

ZUS nie żąda żadnych innych informacji ponad te, które wynikają z ustawy. Może się zdarzyć, że będzie wymagane dołączenie innych dokumentów, np. pełnomocnictwa.

8) Czy warunkiem skorzystania ze świadczenia postojowego jest zawarcie mowy zlecenia w formie pisemnej? Czy w przypadku braku umowy formie pisemnej wystarczające będzie złożenie oświadczenia zleceniobiorcy oraz zleceniodawcy oraz przedstawienie dokumentów uprawdopodabniających wykonywanie zlecenia (np. na podstawie wyciągów bankowych, faktu opłacania składek na ubezpieczenie społeczne za zleceniobiorcę)?

 Do wniosku dołącza się kopie umów cywilnoprawnych.

9) Jak należy interpretować zawarty w art. 15 zu ust. 1 ustawy COVID-19 warunek wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do przyznania świadczenia?

Wniosek powinien zawierać wszystkie elementy wskazane w ustawie. W przypadku niekompletnego wniosku ZUS wzywa do jego uzupełnienia.

10) 11) 12)

Czy jest możliwe równoczesne skorzystanie ze świadczenia postojowego oraz z dofinansowania części kosztów prowadzenia działalności gospodarczej, o czym mowa w art. 15zzc ustawy COVID-19?

Czy jest możliwe równoczesne skorzystanie ze świadczenia postojowego oraz z dofinansowania części kosztów wynagrodzeń pracowników, o czym mowa w art. 15zzb ustawy COVID – 19?

Czy jest możliwe równoczesne skorzystanie ze świadczenia postojowego oraz z dofinansowania wynagrodzeń i składek na ubezpieczenie społeczne z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, na rzecz ochrony miejsc pracy, o czym mowa w art. 15g ust 1 i 2?

Świadczenie postojowe jest świadczeniem nieoskładkowanym i nieopodatkowanym. Ma charakter socjalny – stanowi wsparcie finansowe dla podmiotów, których sytuacja uległa pogorszeniu. Forma wsparcia w postaci świadczenia finansowego może łączyć się z innymi formami wsparcia (pomocy) przewidzianymi dla przedsiębiorców.

Rzecznik MŚP interweniuje do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Koszalinie w związku z budzącą wątpliwości co do zgodności z prawem praktyką wydawania decyzji nakładających bardzo wysokie kary pieniężne za rzekome naruszenie przez mikroprzedsiębiorcę ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii.

Zgodnie z podstawowymi zasadami Konstytucji Biznesu, organ prowadzący postępowanie względem przedsiębiorcy powinien kierować się zasadą proporcjonalności, zasadą zaufania do przedsiębiorcy, zakładając, że działa on zgodnie z prawem oraz zasadą działania w sposób budzący zaufanie do władz publicznych. Przedsiębiorca może podejmować wszelkie działania, z wyjątkiem tych, których zakazują przepisy prawa. Przedsiębiorca może być obowiązany do określonego zachowania tylko na podstawie przepisów prawa, mając na uwadze zasadę przyjaznej interpretacji przepisów. Część z tych fundamentalnych zasad znajduje również oparcie w przepisach Kodeksu postępowania administracyjnego.

Tym niemniej, do Rzecznika MŚP wpłynęła skarga od mikroprzedsiębiorcy, który został ukarany karą w wysokości 10.000 zł za rzekome naruszenie ograniczenia prowadzenia działalności w zakresie usług kosmetycznych na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 19 kwietnia 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (Dz. U. z 2020 r. poz. 697, ze zm.). Co istotne, z treści decyzji administracyjnej Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Koszalinie wynikało, że organ oparł się w swym rozstrzygnięciu na podstawie notatki policyjnej, z której w dodatku wynikało, że przedsiębiorca kwestionował fakt wykonywania działalności podlegającej ograniczeniom. Pomimo tego, organ całkowicie pominął udział przedsiębiorcy tym postępowaniu, uniemożliwiając wyjaśnienie wątpliwości i nadając karze rygor natychmiastowej wykonalności.

Mając powyższe na uwadze, pismem z dnia 19 maja 2020 r., Rzecznik MŚP wystąpił do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Koszalinie, wnosząc odwołanie od tej budzącej wątpliwości decyzji. W ocenie Rzecznika MŚP, nawet w sytuacji zagrożenia epidemicznego czy stanu epidemii organy władzy publicznej winny przestrzegać podstawowych zasad Konstytucji Biznesu, a przy podejmowaniu decyzji, w szczególności o charakterze represyjnym, gwarantować przedsiębiorcom przestrzeganie ich praw, w tym prawa do czynnego udziału w postępowaniu.

Pełna treść pisma Rzecznika MŚP poniżej:

W związku z licznymi głosami przedsiębiorców prowadzących przedszkola, Rzecznik MŚP apeluje do Głównego Inspektora Sanitarnego dr hab. n. med. Jarosława Pinkasa, prof. CMKP o zmianę wytycznych z dnia 4 maja 2020 r. poprzez zwiększenie liczby dzieci, jaka może przebywać w grupie przedszkolnej oraz zmniejszenie minimalnej powierzchni przestrzeni do wypoczynku, zabawy i zajęć dla dzieci w sali.

Zgodnie z wytycznymi z dnia 4 maja 2020 r. dla przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w szkole podstawowej i innych form wychowania przedszkolnego oraz instytucji opieki nad dziećmi w wieku do lat 3, wydanymi przez Głównego Inspektora Sanitarnego na podstawie art. 8a ust. 5 pkt 2 ustawy z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz. U. z 2019 r. poz. 59), w związku z umożliwieniem powrotu dzieci do ww. placówek wprowadzono jednocześnie ograniczenia i rygory z tym związane.

Natomiast do Rzecznika MŚP docierają sygnały o istotnych utrudnieniach w prowadzeniu działalności gospodarczej dla przedsiębiorców prowadzących przedszkola, którzy wskazali, że po dostosowaniu placówek do obecnie obowiązujących wymogów, grupy przedszkolne są już maksymalnie wypełnione (a dzieje się to w sytuacji, kiedy jedynie około 30% rodziców, z którymi przedszkola mają podpisane umowy, zdecydowało się posłać swoje dzieci do przedszkola). Wraz z kolejnym etapem „odmrażania gospodarki” należy spodziewać się wzrostu liczby opiekunów decydujących o powrocie dzieci do przedszkoli. Może to spowodować istotne trudności w możliwości wywiązania się z zawartych umów z rodzicami oraz dodatkowo zaognić spór, jaki miał już miejsce na linii przedszkola – rodzice.

W związku z powyższym, pismem z dnia 15 maja 2020 r. Rzecznik MŚP wystąpił do Głównego Inspektora Sanitarnego dr hab. n. med. Jarosława Pinkasa, prof. CMKP o zmianę wytycznych z dnia 4 maja 2020 r. poprzez zwiększenie liczby dzieci, jaka może przebywać w grupie przedszkolnej oraz zmniejszenie minimalnej powierzchni przestrzeni do wypoczynku, zabawy i zajęć dla dzieci w sali. W ocenie Rzecznika MŚP nieprzyjęcie wszystkich dzieci do przedszkoli spowoduje ogromny problem społeczny oraz dodatkowo skonfliktuje rodziców, wychowawców i organy prowadzące, które będą musiały rozstrzygać, które dzieci przyjąć, a które nie, w sytuacji, kiedy rodzice wrócą do pracy i będą potrzebować opieki nad swoimi dziećmi.

Co istotne, w sprawie problemów przedsiębiorców prowadzących przedszkola Rzecznik MŚP występował już do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w kwestii obowiązku dokonywania płatności za czesne za okres, w którym ze względu na ograniczenia wprowadzone z uwagi na stan epidemii, nie świadczą one pełnego zakresu usług. W swoim stanowisku z dnia 22 kwietnia 2020 r. (znak: DPR.070.5.2020.PS) Prezes UOKiK zaznaczył, że w tej trudnej dla wszystkich sytuacji należy szukać porozumienia i rozwiązań dostosowanych dla wszystkich stron.

Poniżej pełna treść pisma Rzecznika MŚP z 15 maja 2020 r. oraz pismo Prezesa UOKiKu z 22 kwietnia 2020 r. w poprzedniej sprawie:

Zgodnie z art. 15ze ust. 1 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. z 2020 r. poz. 374, ze zm., dalej: „uCOVID-19”), w okresie obowiązywania zakazu prowadzenia działalności w obiektach handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m2 zgodnie z właściwymi przepisami, wygasają wzajemne zobowiązania stron umowy najmu, dzierżawy lub innej podobnej umowy, przez którą dochodzi do oddania do używania powierzchni handlowej (umowy).

Do Rzecznika MŚP docierają sygnały o istotnych utrudnieniach w prowadzeniu działalności gospodarczej dla przedsiębiorców wynajmujących powierzchnie handlowe w centrach handlowych, którzy zgodnie z przepisami z zakresu ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii byli zmuszeni do zawieszenia prowadzonej w wynajmowanych lokalach. Pojawiły się bowiem interpretacje, zgodnie z którymi termin „powierzchnia handlowa” określony w art. 15ze uCOVID-19 nie obejmuje działalności usługowej. Co istotne, taka interpretacja znalazła się w „Przewodniku Antykryzysowym dla Przedsiębiorców” autorstwa Polskiego Funduszu Rozwoju S.A.

W związku z powyższym, pismem z dnia 14 maja 2020 r. Rzecznik MŚP wystąpił do Pana dr Marka Niedużaka, Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Rozwoju, z wnioskiem o zajęcie jednoznacznego stanowiska, zgodnie z którym przedmiotowy instrument prawny dotyczy wszystkich rodzajów działalności objętych zakazem prowadzenia zgodnie z przepisami z zakresu ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii – tj. działalności o charakterze zarówno handlowym, jak i usługowym.

Poniżej pełna treść pisma Rzecznika MŚP:

W związku z wątpliwościami mikroprzedsiębiorców odnośnie warunków skorzystania tzw. Tarczy finansowej Rzecznik MŚP wnioskuje do Wiceprezes Rady Ministrów Minister Rozwoju o wydanie objaśnień prawnych w zakresie procedury odwoławczej. 

W przepisach ustawy OSIR oraz rozporządzenia MFIPR w zakresie programu „Tarcza Finansowa Polskiego Funduszu Rozwoju dla małych i średnich firm” nie zamieszczono przepisów szczególnych odnośnie trybu odwoławczego w przypadku wydania przez PFR decyzji odmawiającej przyznania wsparcia. W szczególności brak jest jednoznacznego wskazania w przepisach ustawy OSIR oraz rozporządzenia MFIPR przepisów wskazujących na to czy decyzje PFR podlegają kontroli sądów powszechnych lub sądów administracyjnych.

W związku z powyższym Rzecznik zadał następujące pytania:

„Czy od decyzji Polskiego Funduszu Rozwoju o odmowie przyznania pomocy w postaci subwencji finansowej o której mowa w programie rządowym „Tarcza Finansowa Polskiego Funduszu Rozwoju dla małych i średnich firm” przyznawanej w oparciu o przepisy art. 21a ust 1 i 2 ustawy OSIR i art. 27 ust. 4 ustawy o spójności, przysługuje przedsiębiorcy procedura odwoławcza na podstawie stosowanych odpowiednio przepisów art. 53 i art. 61 ustawy o spójności tj. w trybie rozdziału 15 ww. ustawy?”

W przypadku odpowiedzi negatywnej na pytanie nr 1 proszę o wskazanie czy decyzja Polskiego Funduszu Rozwoju o odmowie przyznania pomocy o której mowa w art. 21a ust 1 i 2 ustawy OSIR i art. 27 ust. 4 ustawy o spójności  w postaci subwencji finansowej o której mowa w programie rządowym „Tarcza Finansowa Polskiego Funduszu Rozwoju dla małych i średnich firm” podlega kontroli sądów powszechnych lub sądów administracyjnych?”

Stanowisko Rzecznika:

Pakiet rozwiązań o którym mowa w niniejszym piśmie, jest wsparciem oferowanym przedsiębiorcom przez Państwo. Oznacza to, że PFR jest na mocy ustawy podmiotem powołanym do przyjęcia i rozpoznania wniosku przedsiębiorcy ubiegającego się o wsparcie w ramach pakietu rozwiązań. Tym samym PFR jest powołany, na mocy powszechnie obowiązującego prawa, do udzielenia przedsiębiorcom wsparcia. Realizując to zadanie, ingeruje w sposób władczy i jednostronny w prawa i obowiązki jednostek. Wynikająca z ustawy działalność PFR w zakresie rozpoznania wniosku o pomoc w zakresie analizowanego pakietu pomocy mieści się zdaniem Rzecznika w działalności administracji publicznej (rządowej). Podmiot ten na skutek rozpoznania wniosku przedsiębiorcy, decyduje o sytuacji prawnej przedsiębiorcy (jednostki) w zakresie przyznania mu prawa do wsparcia, a przedsiębiorca ten nie jest z PFR powiązany organizacyjnie ani prawnie.

Mając na względzie zatem, że PFR jest podmiotem realizującym zadania zlecone z zakresu administracji publicznej, do którego działania stosuje się przepisy ustawy o spójności, to odpowiednio rozstrzygnięcia podejmowane przez PFR w zakresie odrzucenia złożonego przez przedsiębiorcę wniosku mają postać decyzji od której przysługuje odwołanie. Od rozstrzygnięcia wydanego w trybie odwoławczym przysługuje zaś przedsiębiorcy skarga do wojewódzkiego sądu administracyjnego (art. 3 § 2 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r., Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019, poz. 2325) – dalej p.p.s.a.

Pełna treść pisma Rzecznika MŚP poniżej:

Adam Abramowicz, Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców popiera apel przedstawicieli salonów tatuażu o otwarcie tego rodzaju działalności w trzecim etapie odmrażania gospodarki. Skierował w tej sprawie pismo do wicepremier Jadwigi Emilewicz.

 – Specyfika pracy tatuatorów czy kosmetyczek jest bardzo podobna. Nie ma potrzeby różnicowania tych branż pod względem możliwości ponownego otwarcia swojej działalności. Z usług salonu tatuażu powinniśmy mogli skorzystać już od 18 maja – argumentuje Adam Abramowicz.

Pełna treść pisma Rzecznika MŚP poniżej:

W związku z licznymi głosami przedsiębiorców alarmujących, że niektóry Wydziały Komunikacji zaprzestały rejestracji pojazdów używanych sprowadzonych do Polski, nie przerywając jednocześnie obsługi dotyczącej rejestracji fabrycznie nowych pojazdów, Rzecznik MŚP wystąpił do Prezesa Związku Powiatów Polskich o podjęcie działań umożliwiających rejestrację pojazdów używanych, sprowadzonych do kraju, jak i fabrycznie nowych, bez różnicowania nabywców i na równych warunkach.

Ponadto Rzecznik MŚP przypomniał w swoim wystąpieniu, że zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii wykonywanie zadań przez urząd administracji publicznej może podlegać ograniczeniu, ale nie musi.

Prezes Zarządu ZPP, dostrzegając wagę problemu, opisanego przez Rzecznika MŚP, zwrócił się do starostów i prezydentów miast na prawach powiatu w piśmie z 28 kwietnia 2020 r. z apelem o podjęcie działań – w ramach dostępnych środków oraz zakresu przypisanym powiatom zadań i kompetencji – zmierzających do realizacji prośby Rzecznika MŚP.

Jak słusznie wskazał Prezes Zarządu ZPP, zapewnienie ciągłości prowadzenia działalności gospodarczej leży we wspólnym interesie przedsiębiorców, mieszkańców, jak i samych powiatów.

Pełna treść pisma Rzecznika MŚP:

Pełna treść pisma Prezesa Zarządu ZPP:

W związku ze zgłaszanymi przez przedsiębiorców wątpliwościami Rzecznik MŚP wystąpił do Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej o wydanie objaśnień prawnych w zakresie możliwości skorzystania z dofinansowania części kosztów wynagrodzeń pracowników i należnych od tych wynagrodzeń składek na ubezpieczenia społeczne w przypadku spadku obrotów gospodarczych w następstwie wystąpienia COVID-19.

Rzecznik otrzymał objaśnienia o następującej treści:

1. Jak należy rozumieć pojęcie wynagrodzenie pracownika?

Z odpowiedzi Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wynika, iż wynagrodzenie, o jakim mowa w art. 15zzb ww. ustawy należy rozumieć wynagrodzenie brutto, a więc wynagrodzenie o charakterze stałym i bezpośrednio związanym z wykonywaną funkcją lub zajmowanym stanowiskiem bez dodatków, których uruchomienie jest uzależnione od spełnienia przez pracownika dodatkowych przesłanek. Dodatek funkcyjny jako stały element wynagrodzenia powinien być uwzględniony w kwocie wynagrodzenia brutto.

2. Jak należy wyliczyć spadek obrotu gospodarczego w stosunku do przedsiębiorców, którzy rozpoczęli prowadzenie działalności gospodarczej w styczniu 2020 r.

W odpowiedzi na powyższe, Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wyjaśniła, że przedsiębiorca, który ubiega się o dofinansowanie części wynagrodzeń pracowników oraz należnych od tych wynagrodzeń składek na ubezpieczenia społeczne powinien, celem uzyskania wsparcia wykazać spadek obrotu (odpowiednio co najmniej 30, 50 lub 80%) w zestawieniu dwóch miesięcy roku bieżącego z odpowiadającymi im miesiącami roku ubiegłego (np. luty i marzec 2019 do lutego i marca 2020). Przedsiębiorca może też zestawić ze sobą okres kolejno następujących po sobie 60 dni roku ubiegłego i roku bieżącego. Należy przyjąć, że przedsiębiorca starający się o dofinansowanie powinien prowadzić swoją działalność przez co najmniej 14 miesięcy licząc na dzień złożenia wniosku, zatem przedsiębiorcy, którzy rozpoczęli prowadzenie działalności gospodarczej w styczniu 2020 r. nie mogą ubiegać się o tę formę wsparcia.

3. Czy o dofinasowanie części kosztów wynagrodzenia mogą się ubiegać przedsiębiorcy, który zawiesili działalność gospodarczą w 2019 roku?

Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wyjaśniła, że możliwość przyznania ww. dofinansowania opiera się na stwierdzeniu poziomu spadku obrotów u danego przedsiębiorcy (odpowiednio co najmniej 30, 50 lub 80%) w zestawieniu dwóch miesięcy roku bieżącego z odpowiadającymi im miesiącami roku ubiegłego (np. luty i marzec 2019 do lutego i marca 2020). Przedsiębiorca może też zestawić ze sobą okres kolejno następujących po sobie 60 dni roku ubiegłego i roku bieżącego. Zdaniem Minister przedsiębiorcy, których działalność była zawieszona w ww. okresach, nie mogą ubiegać się o tę formę wsparcia

4. Czy o dofinasowanie części kosztów wynagrodzenia mogą się ubiegać przedsiębiorcy którzy nie uzyskali żadnego przychodu w roku 2019 – prowadzili czynności przygotowawcze (np. montowali linię produkcyjną, organizowali biuro, ponosili koszy na wytworzenie programu komputerowego)?

W odpowiedzi na powyższe Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wyjaśniła, że o ww. dofinansowanie nie mogą ubiegać się przedsiębiorcy, którzy nie uzyskali żadnego przychodu w roku 2019, ponieważ w opisanej sytuacji wykazanie spadku obrotów gospodarczych nie jest możliwe.

5. Czy obrót obejmuje także przychody z tytułu świadczenia usług w oparciu o usługi świadczone w formie online, które nie były świadczone przed wprowadzaniem stanu zagrożenia epidemicznego albo wprowadzaniem stanu epidemii?

Zgodnie ze stanowiskiem Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przy wyliczaniu spadku obrotów należy wliczać także przychody z tytułu świadczenia usług w oparciu o usługi świadczone w formie online, które nie były świadczone przed wprowadzaniem stanu zagrożenia epidemicznego albo wprowadzaniem stanu epidemii.

6. Czy w przypadku niedotrzymania warunku utrzymania w zatrudnieniu pracowników objętych umową, jednego z pracowników objętych dofinansowaniem, przedsiębiorca zwraca proporcjonalnie część dofinansowania przypadającą na tego pracownika, czy też część dofinasowania ogółem (otrzymanego na wszystkich pracowników)?

W odpowiedzi na powyższe, Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wyjaśniła, że w przypadku niedotrzymania warunku utrzymania w zatrudnieniu pracowników objętych umową, jednego z pracowników objętych dofinansowaniem, przedsiębiorca zwraca proporcjonalnie część dofinansowania przypadającą tylko na tego pracownika.

7. Jak należy rozumieć brak przesłanek do ogłoszenia upadłości przedsiębiorcy, o których mowa w art. 11 lub art. 13 ust. 3 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe?

Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wyjaśniła, iż zamysłem ustawodawcy było, aby przedsiębiorca składając oświadczenie o braku przesłanek do ogłoszenia upadłości – oświadczał o stanie swojej wypłacalności na dzień składania wniosku.

8. Czy w przypadku otrzymania świadczenia postojowego, o jakim mowa w  15zq ustawy COVID-19, przedsiębiorcy przysługuje również pomoc w formie dofinansowania części kosztów wynagrodzeń pracowników oraz należnych od tych wynagrodzeń składek na ubezpieczenia społeczne, o jakim mowa w art. 15zzb ustawy  COVID-19?

Zdaniem Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przedsiębiorcy, który otrzymał świadczenie postojowe przysługuje również pomoc w formie dofinansowania części kosztów wynagrodzeń pracowników oraz należnych od tych wynagrodzeń składek na ubezpieczenia społeczne.

9. Czy w przypadku otrzymania dofinansowania części kosztów wynagrodzeń pracowników oraz należnych od tych wynagrodzeń składek na ubezpieczenia społeczne o jakim mowa w  15zzb ustawy  COVID-19, przedsiębiorcy przysługuje również pomoc w formie dofinansowania części kosztów wynagrodzeń pracowników z art. 15g z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych?
10. Czy w przypadku otrzymania dofinansowania części kosztów wynagrodzeń pracowników oraz należnych od tych wynagrodzeń składek na ubezpieczenia społeczne, o jakim mowa w  15zzb ustawy  COVID-19, przedsiębiorcy przysługuje również pomoc w formie dofinansowania składek na ubezpieczenia społeczne pracowników z art. 15g ustawy  COVID-19 z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych?

W odpowiedzi na pytania 9 i 10 Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wyjaśniła, że przedsiębiorca może otrzymać pomoc z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych wyłącznie w przypadku, jeśli nie uzyskał pomocy w odniesieniu do tych samych pracowników w zakresie takich samych tytułów wypłat na rzecz ochrony miejsc pracy (wynagrodzenia, składki). Jeżeli przedsiębiorca otrzymuje dofinansowanie do wynagrodzenia z innego źródła w związku z ochroną miejsc pracy to nie może skorzystać z dofinansowania wynagrodzenia z FGŚP na tych samych pracowników.

– Mając na uwadze gwarancyjny charakter wydanych przez Panią Minister objaśnień prawnych, wskazać należy, że wpisują się one w sposób pełny w działania Rzecznika MŚP podejmowane w ramach akcji #RatujBiznes mające na celu zapewnienie jak najszerszej pomocy polskim przedsiębiorcom – komentuje Jacek Cieplak, Zastępca Rzecznika MŚP.

Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców Adam Abramowicz skierował apel do Premiera od  ponad 100 organizacji przedsiębiorców o wyznaczenie i ogłoszenie daty zakończenia ograniczeń w działaniu przedsiębiorstw najpóźniej na dzień 1 lipca br. 

Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców w imieniu organizacji przedsiębiorców zrzeszonych w Radzie Przedsiębiorców przy Rzeczniku skierował dzisiaj apel do Premiera  o całkowite odmrożenie gospodarki najpóźniej na dzień 1 lipca br. Podkreślił tym samym, że konieczne jest podanie również konkretnych terminów kolejnych etapów wychodzenia z blokady.

Wskazał, że przedsiębiorcy muszą znać maksymalny okres, przez który będą finansować swój przestój. Nie mając natomiast wiedzy nt. konkretnego terminu otworzenia gospodarki, nie będą w stanie oszacować, czy ich na to stać, a w rezultacie utrzymać miejsc pracy. Dalsze mrożenie działalności przedsiębiorstw może w efekcie doprowadzić do załamania się finansów publicznych oraz dwucyfrowego wskaźnika bezrobocia.

Rzecznik powołał się na wzór Czech, Austrii i Danii, które rozpoczęły już ścieżkę systematycznego powrotu do gospodarczej normalności. Jednocześnie zaznaczył, że konieczne jest zastosowanie wszystkich dostępnych metod zapewnienia bezpieczeństwa pracownikom i klientom. Równolegle ocenił, iż dotychczasowe działania rządu w celu walki z epidemią, wypłaszczania krzywej zachorowań oraz przygotowania służby zdrowia były  w pełni zrozumiałe, dzięki czemu aktualnie jest możliwe przejście do działań na rzecz stopniowego uwalniania gospodarki.

Pełna treść listu Rzecznika MŚP do Premiera:

Lista organizacji przedsiębiorców:

Zgodnie z podstawowymi zasadami Konstytucji Biznesu, organ prowadzący postępowanie względem przedsiębiorcy powinien kierować się zasadą proporcjonalności, zasadą zaufania do przedsiębiorcy, zakładając, że działa on zgodnie z prawem oraz zasadą działania w sposób budzący zaufanie do władz publicznych. Przedsiębiorca może podejmować wszelkie działania, z wyjątkiem tych, których zakazują przepisy prawa. Przedsiębiorca może być obowiązany do określonego zachowania tylko na podstawie przepisów prawa, mając na uwadze zasadę przyjaznej interpretacji przepisów.

Do Rzecznika MŚP docierają sygnały o istotnych utrudnieniach w prowadzeniu działalności gospodarczej przez przedsiębiorców wykonujących międzynarodowy transport drogowy osób przy użyciu pojazdów innych niż autobusy (tj. przeznaczonych konstrukcyjnie do przewozu nie więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą). Kierowcy ci bowiem, po przekroczeniu granicy państwowej, są kierowani przez organy Straży Granicznej do odbycia obowiązkowej dwutygodniowej kwarantanny, pomimo że przepisy w zakresie ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii przewidują wyłączenie z tego obowiązku zawodowych kierowców wykonujących przewóz drogowy w ramach międzynarodowego transportu drogowego lub międzynarodowego transportu kombinowanego w rozumieniu przepisów o transporcie drogowym.

Po analizie przepisów ustawy o transporcie drogowym oraz w zakresie ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (aktualnie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 2 maja 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii, Dz. U. z 2020 r. poz. 792) Rzecznik MŚP wskazał we wniosku, że możliwy jest brak podstaw do różnicowania sytuacji prawnej zawodowych kierowców wykonujących międzynarodowy transport drogowy osób przy użyciu pojazdów innych niż autobusy. W związku z powyższym, pismem z dnia 5 maja 2020 r. Rzecznik MŚP wystąpił do Komendanta Głównego Straży Granicznej z wnioskiem o wyjaśnienie podniesionych wątpliwości i zajęcie stanowiska w tej sprawie.

Co istotne, już w styczniu 2020 r. Rzecznik MŚP występował do Komendanta Głównego Straży Granicznej z wnioskiem o wyjaśnienie podniesionych wówczas wątpliwości co do stosowania przez organy Straży Granicznej zasad Konstytucji Biznesu. W odpowiedzi pismem z dnia 23 stycznia 2020 r. Komendant Główny Straży Granicznej zapewnił m.in., że funkcjonariusze Straży Granicznej przeprowadzając kontrolę, każdorazowo powinni kierować się zasadą proporcjonalności.

Poniżej pełna treść wystąpienia Rzecznika MŚP:

Link to komunikatu z poprzedniej sprawy TUTAJ 

W związku z wątpliwościami mikroprzedsiębiorców odnośnie warunków skorzystania z tzw. Tarczy finansowej Rzecznik MŚP wnioskuje do Wiceprezes Rady Ministrów Minister Rozwoju o wydanie objaśnień prawnych w zakresie  możliwości skorzystania z tej pomocy również przez tzw. osoby „samozatrudnione” oraz tego czy z pomocy mogą skorzystać mikroprzedsiębiorcy zatrudniającemu dziewięciu pracowników na pełen etat oraz jednego pracownika w niepełnym wymiarze etatu.

W programie „Tarcza Finansowa Polskiego Funduszu Rozwoju dla małych i średnich firm” mikroprzedsiębiorcę zdefiniowano jako beneficjenta który zatrudnia co najmniej jednego pracownika oraz nie więcej niż dziewięciu pracowników. Tymczasem w świetle przepisu § 2 ust. 3 rozporządzenia Rozporządzenia Ministra Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 28 kwietnia 2020 roku oraz  z art. 12 ust. 1 ustawy o systemie instytucji rozwoju wynika, że  mikroprzedsiębiorcą jest przedsiębiorca który zatrudnia mniej niż 10 pracowników.

W świetle powyższego, zdaniem Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców wykładania wyżej wymienionych przepisów budzi wątpliwości interpretacyjne uzasadniające wydanie objaśnień prawnych na podstawie art. 33 PP w następującym zakresie:

1. „Czy w świetle przepisu § 2 ust. 3 rozporządzenia MFIPR w związku z art. 12 ust. 1 ustawy OSIR w związku art. 5 załącznika nr I do rozporządzenia 651/2014 pomoc w postaci subwencji finansowej o której mowa w regulaminie ubiegania się o udział w programie rządowym „Tarcza Finansowa Polskiego Funduszu Rozwoju dla małych i średnich firm”  może być udzielona mikroprzedsiębiorcy wykonującemu jednoosobową działalność gospodarczą nie zatrudniającemu pracowników?”

Zdaniem Rzecznika dokonując interpretacji przepisów ustawy OSIR oraz w rozporządzenia MFIPR należy posługiwać się definicją mikroprzedsiębiorcy zamieszczoną załączniku nr I rozporządzenia 651/2014. Zgodnie z art. 2 ww. załącznika, mikroprzedsiębiorstwo definiuje się jako przedsiębiorstwo, które zatrudnia mniej niż 10 pracowników. Z kolei sposób określania liczby pracowników zdefiniowany został w art. 5 pkt c w świetle którego w skład personelu wchodzą właściciele. W świetle powyższego wskazać należy, że przez mikroprzedsiębiorcę należy rozumieć także przedsiębiorcę jednoosobowego który nie zatrudnia pracowników.

2. „Czy w świetle przepisu § 2 ust. 3 rozporządzenia MFIPR w związku z art. 12 ust. 1 ustawy OSIR w związku art. 5 załącznika nr I do rozporządzenia 651/2014 pomoc w postaci subwencji finansowej o której mowa w regulaminie ubiegania się o udział w programie rządowym „Tarcza Finansowa Polskiego Funduszu Rozwoju dla małych i średnich firm” może być udzielona mikroprzedsiębiorcy zatrudniającemu dziewięciu pracowników na pełen etat oraz jednego pracownika w niepełnym wymiarze etatu np. pół etatu (RJP 9,5 etatu) lub trzy czwarte etatu (RJP 9,75)?”

Zdaniem Rzecznika, w świetle powyższej definicji, mikroprzedsiębiorcą jest każdy przedsiębiorca zatrudniający mniej niż 10 pracowników. W przypadku pracowników zatrudnionych na część etatu liczba osób zatrudnionych powinna być liczona jako ułamkowa cześć rocznych jednostek pracy (RJP). Tym samym w każdym przypadku gdy liczba rocznych jednostek pracy (RJP) jest mniejsza niż 10, np. wynosi 9,5 etatu czy 9,75 etatu, przedsiębiorca ten jest mikroprzedsiębiorcą, któremu przysługuje pomoc w postaci subwencji finansowej o której mowa w regulaminie ubiegania się o udział w programie rządowym „Tarcza Finansowa Polskiego Funduszu Rozwoju dla małych i średnich firm”. A contrario przedsiębiorcy tego nie można zakwalifikować do grupy małych przedsiębiorców.

Pełna treść pism poniżej:

W związku z licznymi głosami przedsiębiorców oraz Zarządzeniem nr 9 Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 25 marca 2020 r. w sprawie ograniczenia pracy sądów administracyjnych w związku z ogłoszonym na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanem epidemii, Rzecznik MŚP pismem z 30 kwietnia 2020 r. zwrócił się do Prezesa NSA o wyjaśnienie, kiedy planowane jest, w odniesieniu do Naczelnego Sądu Administracyjnego oraz wojewódzkich sądów administracyjnych:

• przywrócenie normalnej pracy stacjonarnej sądów, w szczególności przywrócenie obsługi interesantów;
• przywrócenie normalnego trybu przesłania korespondencji między instancjami sądów;
• przywrócenie wyznaczania rozpraw i posiedzeń jawnych.

Ponadto Rzecznik MŚP zwrócił się również o informację, czy w związku z art. 14a ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, planowane jest wyznaczanie innych wojewódzkich sądów administracyjnych jako właściwych do rozpoznania spraw pilnych należących do właściwości danych wojewódzkich sądów administracyjnych.

Pełna treść pisma poniżej:

W związku z licznymi głosami przedsiębiorców z branży budowlanej Rzecznik MŚP pismem z 23 kwietnia 2020 r. poinformował Wiceprezes Rady Ministrów, Minister Rozwoju Jadwigę Emilewicz o istnieniu istotnych barier i utrudnień w wykonywaniu działalności gospodarczej polegających na tym, że z uwagi na art. 15 zzs ust. 1 i ust. 8 ustawy z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywoływanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw, bieg terminów w postępowaniach administracyjnych w czasie stanu zagrożenia epidemicznego oraz stanu epidemii nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu (podobnie bieg terminu na milczące załatwienie sprawy).

W swoich wystąpieniach do Rzecznika MŚP przedsiębiorcy wyrażali obawy, że proces inwestycyjno-budowlany zostanie wstrzymany poprzez zaprzestanie wydawania decyzji o pozwoleniu na budowę przez organy administracji architektoniczno-budowlanej czy decyzji o pozwoleniu na użytkowanie przez organy nadzoru budowlanego, a to przełoży się na opóźnienia w oddawaniu do użytkowania faktycznie zrealizowanych inwestycji i negatywnie wpłynie na płynność finansową w szczególności małych przedsiębiorców z tej branży.

Rzecznik MŚP w przywołanym piśmie podkreślił, że branża budowlana powinna być jednym z motorów napędowych gospodarki w czasie jej spowolnienia.

Pismo Rzecznika MŚP do Wiceprezes Rady Ministrów, Minister Rozwoju poniżej:

W związku z licznymi głosami przedsiębiorców z targowiska miejskiego przy al. Tysiąclecia w Białej Podlaskiej informującymi, że nie mogą handlować wyrobami przemysłowymi i tekstylnymi na wskazanym targowisku, podczas gdy handel artykułami rolno-spożywczymi jest dopuszczony, Rzecznik MŚP w dniu 22 kwietnia 2020 r. zaapelował do Prezydenta Białej Podlaskiej o udostępnienie targowiska wszystkim kupcom. W przywołanym wystąpieniu Rzecznik MŚP wskazał, że trwający już ponad miesiąc przestój, związany z obostrzeniami wprowadzonymi na skutek stanu epidemii, spowodował, że sytuacja finansowa kupców znacząco się pogorszyła – tym bardziej, że dla wielu z nich prowadzanie stoiska na targowisku stanowi jedyne źródło utrzymania siebie i rodziny.

Apel Rzecznika MŚP przekonał Prezydenta Białej Podlaskiej Michała Litwiniuka, który zdecydował, że z dniem 29 kwietnia 2020 r. zostanie wznowiona działalność wszystkich miejskich targowisk dla wszystkich kupców z zachowaniem zasad bezpieczeństwa rekomendowanych przez Głównego Inspektora Sanitarnego.

Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców Adam Abramowicz, działając na podstawie art. 8 pkt 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. o Rzeczniku Małych i Średnich Przedsiębiorców oraz w związku z procedowaniem w Sejmie RP projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (druk sejmowy 344). skierował opinię do projektu Ustawy do Marszałka Sejmu RP Pani Elżbiety Witek. Opinia została także skierowana do wiadomości przewodniczącym klubów i kół w Sejmie RP. 

Pełna treść pisma poniżej:

Mając na uwadze liczne doniesienia prasowe o odrzuceniu wszystkich wniosków przedsiębiorców o dofinansowanie wynagrodzeń pracowników w ramach tzw. tarczy antykryzysowej, w dniu 27 kwietnia 2020 r. Rzecznik MŚP skierował wystąpienie do Dyrektora Powiatowego Urzędu Pracy we Wrocławiu, w którym zwrócił się o udzielenie informacji o:

• przyczynach wezwania wnioskodawców do uzupełnienia lub korekty wniosków;
• działaniach, jakie planuje podjąć PUP we Wrocławiu celem jak najszybszego rozpatrzenia wniosków przedsiębiorców;
• sposobach informowania przez PUP we Wrocławiu o tym, jak należy wypełniać wnioski dotyczące instrumentów pomocowych w ramach tzw. tarczy antykryzysowej.

Rzecznik MŚP przypomina, że Urzędy Pracy, rozpatrując wnioski przedsiębiorców, powinny kierować się zasadami Konstytucji Biznesu, tj. poszanowaniem zasady wolności działalności gospodarczej, pogłębiania zaufania przedsiębiorców do władzy publicznej, bezstronności i równego traktowania, zrównoważonego rozwoju oraz zasady uczciwej konkurencji i poszanowania dobrych obyczajów oraz słusznych interesów przedsiębiorców.

AKTUALIZACJA!

W ciągu zaledwie 3 godzin od publikacji pisma z interwencją, Rzecznik MŚP otrzymał odpowiedź od Pani Marzeny Horbaczewskiej Dyrektor Powiatowego Urzędu Pracy we Wrocławiu. W przesłanym piśmie Pani Dyrektor informuje, iż „żaden wniosek złożony w terminie naboru i złożony przez uprawnionego wnioskodawcę w ramach ww. form wsparcia nie został odrzucony”. Wniosków złożono ponad 20 tys. Powiatowy Urząd Pracy informuje również, iż pracownicy PUP na bieżąco kontaktują się z przedsiębiorcami, którzy złożyli wnioski, drogą telefoniczną lub  elektroniczną i przekazują wnioskodawcom informacje na temat statusu wniosków i konieczności ewentualnych uzupełnień lub korekt. Dyrektor PUP we Wrocławiu zwróciła także uwagę na najczęściej występujące błędy we wnioskach.

Pełna odpowiedź Powiatowego Urzędu Pracy we Wrocławiu poniżej:

Pismem z 3 kwietnia 2020 r. Rzecznik MŚP zwrócił się do Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z wnioskiem o niezwłoczne udzielenie wiążącej informacji i wyjaśnień w kwestii wątpliwości co do możliwości skorzystania z pożyczki w wysokości do 5000 zł, będącej jednym z instrumentów pomocowych przewidzianych tzw. Tarczą Antykryzysową. Do Rzecznika MŚP docierały bowiem liczne wątpliwości przedsiębiorców, czy w przypadku, gdy posiadają status mikroprzedsiębiorcy, a nie zatrudniają żadnego pracownika, mogą sięgać, po tę pomoc.

Ustawodawca postanowił przeciąć wątpliwości w tym zakresie i uściślić przepisy w kierunku wykładni zaproponowanej przez Rzecznika MŚP. Na mocy ustawy z 16 kwietnia 2020 r. o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (Dz. U. z 2020 r. poz. 695) zmianie uległ art. 15zzd ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. z 2020 r. poz. 374). Jak wskazuje uzasadnienie do projektu powyższej ustawy zmieniającej celem takiego zabiegu jest Rozszerzenie kręgu mikroprzedsiębiorców, którzy będą uprawnieni do skorzystania z pożyczki, o podmioty, które nie zatrudniają pracowników poprzez rezygnację z warunku utrzymania przez mikroprzedsiębiorcę stanu zatrudnienia w stosunku do stanu zatrudnienia na dzień 29 lutego 2020 r. Aby skorzystać z umorzenia pożyczki, mikroprzedsiębiorca będzie musiał prowadzić działalność przez okres 3 miesięcy od dnia udzielenia pożyczki. Warunek ten będzie miał zastosowanie do wszystkich pożyczek, tj. również tych, które zostaną udzielone do dnia wejścia w życie przedmiotowej zmiany.

Dodatkowo ustawodawca wskazał wyraźnie, iż przychód z tytułu umorzenia tej pożyczki nie stanowi przychodu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz przepisów o podatku dochodowym od osób prawnych.

Poniżej pełna treść pierwotnego wystąpienia Rzecznika MŚP:

Interwencja Rzecznika MŚP, w związku z brakiem aktów wykonawczych do tzw. Lex Uber niezbędnych do jej wdrożenia w życie, doprowadziła do rozwiązania tego problemu w nowelizacji „Tarczy Antykryzysowej”.

W dniu 1 stycznia 2020 r. weszła w życie ustawa z dnia 16 maja 2019 r. o zmianie ustawy o transporcie drogowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2019 r. poz. 1180), zwana potocznie „Lex Uber”. Po latach braku stosowanych regulacji podjęła ona trud uporządkowania rynku usług przewozu osób i wyjścia naprzeciw nowoczesnym technologiom, umożliwiając m.in. funkcjonowanie i rozliczanie tych usług przy pomocy aplikacji mobilnych. Jednakże do wdrożenia w życie tych rozwiązań niezbędne było wydanie kluczowych rozporządzeń określających przede wszystkim wymagania dla tych aplikacji. Dlatego ustawodawca przewidział dla uczestników rynku okres przejściowy na dostosowanie się do nowych regulacji do 31 marca 2020 r.

Do Rzecznika MŚP od początku roku docierały sygnały o istotnych utrudnieniach i barierach w prowadzeniu działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej związanych z opóźnieniem w wydaniu stosownych rozporządzeń. Co więcej, po interwencji w Ministerstwie Finansów okazało się, że z uwagi na przedłużającą się procedurę notyfikacji projektu jednego z nich, prawdopodobnie nie uda się go wydać przed końcem okresu przejściowego. W ocenie Rzecznika MŚP, w takiej sytuacji niezbędnym rozwiązaniem powinno być wydłużenie okresu przejściowego.

Ostatecznie, przepisy w tym zakresie udało się zawrzeć w uchwalonej 31 marca 2020 r. ustawie o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2020 r. poz. 568). Zgodnie z art. 31r ustawy COVID-19 okres przejściowy przewidziany w Lex Uber został przesunięty do 30 września 2020 r.

W dniu 18 kwietnia 2020 r. Rzecznik MŚP działając na podstawie art. 9 ust. 1 pkt 10 oraz art. 8 pkt 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. o Rzeczniku Małych i Średnich Przedsiębiorców wskazał, aby wyznaczono datę 4 maja 2020 r., dla przedsiębiorców z branży fitness, prowadzących baseny, siłownie, łaźnie, sauny w celu umożliwienia prowadzenia działalności gospodarczej w tych zakresach.

Rzecznik MŚP w nawiązaniu do komunikatu opublikowanego pt. ,,Rozporządzenie w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii – konsultacje robocze” z datą 17 kwietnia 2020 r. i planowanym na 20 kwietnia 2020 r. wejściem w życie I etapu znoszenia ograniczeń związanych z COVID-19, jak również w nawiązaniu do licznych głosów przedsiębiorców z branży fitness, prowadzących baseny, siłownie, łaźnie, saun itp., którzy znaleźli się w trudnej sytuacji ekonomicznej na skutek wprowadzenia ograniczeń, zawnioskował, aby wyznaczyć datę 4 maja 2020 r., jako punkt odniesienia do cofnięcia nałożonych ograniczeń dla tych sektorów naszej gospodarki.

Ponadto w opinii Rzecznik MŚP podkreślił, że wśród zasad prawidłowego żywienia związanych z Piramidą Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej, opracowanych w Instytucie Żywności i Żywienia podkreślono, że aktywność fizyczna jest kluczem do zdrowia i dobrego samopoczucia.

W ostatnim okresie do Biura Rzecznika MŚP docierały liczne sygnały, dotyczące problemów z przeprowadzaniem obowiązkowych badań lekarskich dla pracowników w związku z rozprzestrzenianiem się koronawirusa SARS-CoV-2 i choroby COVID-19. Z uwagi na powyższe 18 marca 2020 r. Rzecznik MŚP wystosował pismo do Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z prośbą o zawieszenie obowiązku przeprowadzania okresowych badań lekarskich. Dodatkowo wielokrotnie, w ramach ustawowych kompetencji, informował Ministra Rozwoju odnośnie istnienia barier i utrudnień w wykonywaniu działalności gospodarczej w tym zakresie.

Postulaty Rzecznika MŚP zostały uwzględnione w znowelizowanej ustawie z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. z 2020 r. poz. 374 ze zm.). Na mocy nowych przepisów wprowadzono zawieszenie obowiązku wykonywania okresowych badań lekarskich pracowników, badań lekarskich i psychologicznych kierowców oraz badań lekarskich, psychologicznych, szkoleń i sprawdzianów maszynistów w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii.

Pracodawca i pracownik obowiązani będą podjąć wykonanie zawieszonych obowiązków w zakresie badań nie później niż do upływu terminu 60 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii. Ponadto przewidziano możliwość przeprowadzenia badania wstępnego lub kontrolnego pracownika i wydania odpowiedniego orzeczenia lekarskiego przez innego lekarza niż uprawniony do ich wykonywania. Orzeczenie takie straci moc po upływie 30 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii. Powyższe zostało również potwierdzone w odpowiedzi Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z 10 kwietnia 2020 r. na wspomniane na wstępie pismo Rzecznik MŚP z 18 marca 2020 r.

Warto także wspomnieć, że pismem z 20 marca 2020 r., Rzecznik MŚP zawnioskował do Ministra Zdrowia o stworzenie i udostępnienie listy placówek medycznych, do których pracodawcy będą mogli na bieżąco kierować pracowników i kandydatów na pracowników na wstępne i okresowe badania z zakresu medycyny pracy.

Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców Adam Abramowicz, działając na podstawie art. 8 pkt 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. o Rzeczniku Małych i Średnich Przedsiębiorców oraz w związku z procedowaniem w Senacie RP ustawy o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (druk senacki numer 101) przyjętą przez Sejm RP na 9. posiedzeniu w dniu 9 kwietnia 2020 r. skierował opinię do Ustawy do Marszałka Senatu RP Pana Prof. Tomasza Grodzkiego.

Pełna treść pisma:

Wniosek o wydanie zezwolenia na pracę cudzoziemca na terytorium RP typ A, B, C, D i E, kierowany przez podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi do wojewody, nie wymaga opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. 

Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców, pismem z 24 stycznia 2020 r. wystąpił do Ministra Finansów o wydanie objaśnienia prawnego dotyczącego prawidłowego rozumienia i stosowania przepisu art. 2 ust. 1 pkt 1 lit f ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej w sprawach dotyczących zezwoleń na pracę cudzoziemców na terytorium RP typ A, B, C, D i E, o których mowa w art. 88 ust. 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.

Do powyższego wystąpienia skłoniła Rzecznika MŚP odmienna praktyka wojewodów, którzy w zależności od województwa, wymagali lub nie – od przedsiębiorców, kierujących przez pełnomocników wnioski o wydanie przedmiotowych zezwoleń – przedstawienia dowodu uiszczenia opłaty od pełnomocnictwa, co zdaniem Rzecznik MŚP narusza zasadę pewności prawa i przewidywalności działań administracji, gwarantowanych Konstytucją Biznesu.

W piśmie do Ministra Finansów, Rzecznik MŚP wskazał, że: Chociaż wysokość opłaty skarbowej od pełnomocnictwa wynosząca 17 złotych może wydawać się symboliczna, to jednak niejednokrotnie przedsiębiorcy składają rocznie nawet kilkaset wniosków o zezwolenia na pracę na rzecz jednego podmiotu, ustanawiające w każdej z tych spraw niekiedy więcej niż jednego pełnomocnika, a zatem sumaryczna kwota kosztów opłaty skarbowej w skali roku może wynieść nawet kilka tysięcy złotych. 

W odpowiedzi z 12 marca 2020 r. Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Jan Sarnowski poinformował, że złożenie przez pełnomocnika przedsiębiorcy wniosku o wydanie zezwolenia na pracę cudzoziemca na terytorium RP typ A, B, C, D i E, nie wymaga przedstawienia dowodu uiszczenia opłaty skarbowej, bez względu na formę zatrudnienia (pracowniczą lub niepracowniczą).

Adam Abramowicz Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców skierował list do Prezydenta Andrzeja Dudy z deklaracją wsparcia dla inicjatywy zwolnienia z ZUS przedsiębiorców.

Pełna treść listu poniżej:

W ostatnim czasie do Biura Rzecznika MŚP wpływały liczne głosy przedsiębiorców z branży jubilerskiej, informujące o całkowitym zaprzestaniu, na skutek stanu epidemii, bezpośredniej obsługi interesantów, w tym również odbioru przesyłek kurierskich, przez Okręgowe Urzędy Probiercze w Warszawie i Krakowie oraz ich zamiejscowe wydziały, przez co przedsiębiorcy nie mogli dostarczyć swoich wyrobów do cechowania i badania przez urzędy probiercze. Spowodowało to niemal wstrzymanie handlu biżuterią w sklepach stacjonarnych oraz w Internecie i pozbawienie przedsiębiorców z dnia na dzień dochodów.

Z uwagi na powyższe, Rzecznik MŚP pismem 1 kwietnia 2020 r. zwrócił się do Dyrektora Okręgowego Urzędu Probierczego w Warszawie z prośbą o podjęcie działań umożliwiających zapewnienie obsługi przedsiębiorców, choćby w ograniczonym zakresie. Ponadto pismem z 6 kwietnia 2020 r. Rzecznik MŚP wystosował apel do Prezesa Głównego Urzędu Miar, sprawującego nadzór nad urzędami probierczymi oraz do kierowników urzędów państwowych i samorządowych o wznowienie pracy urzędów.

Dyrektorzy Okręgowych Urzędów Probierczych w Warszawie i Krakowie odpowiedzieli na apel Rzecznika MŚP, wystosowując 10 kwietnia 2020 r. komunikat, w którym poinformowano, że z dniem 16 kwietnia 2020 r. nastąpi częściowe wznowienie przyjmowania wyrobów z metali szlachetnych do badania i oznaczania w urzędach probierczych.

Rzecznik MŚP przypomina przy tej okazji, że zadaniem każdego organu administracji publicznej jest zapewnienie, w miarę możliwości, ciągłości pracy urzędu, oczywiście przy zachowaniu odpowiednich reżimów sanitarnych.

Adam Abramowicz, Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców skierował apel do Kierowników urzędów państwowych i samorządowych o zapewnienie ciągłości działania w czasie epidemii, w związku z sygnałami o całkowitym zaprzestaniu obsługi przedsiębiorców. 

Pełna treść listu:

W związku z wątpliwościami mikroprzedsiębiorców odnośnie warunków skorzystania z pożyczki w wysokości do 5 000 zł będącej nowym instrumentem pomocowym wprowadzonym tzw. Tarczą Antykryzysową, Rzecznik MŚP wnioskuje do Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej o udzielenie wiążącej informacji co do możliwości skorzystania z tej pomocy również przez tzw. osoby „samozatrudnione”.

Do Rzecznika MŚP docierają sygnały o istotnych utrudnieniach w prowadzeniu działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej związanych z obecnie panującą sytuacją zagrożenia epidemiologicznego, czy zagrożeniem epidemicznym, związanych również z wątpliwościami interpretacyjnymi ma gruncie uchwalonej 31 marca 2020 r. ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2020 r. poz. 568).

Zgodnie z jej art. 15zzd ust. 1, w celu przeciwdziałania negatywnym skutkom COVID-19 starosta może, na podstawie umowy, udzielić ze środków Funduszu Pracy jednorazowo pożyczki na pokrycie bieżących kosztów prowadzenia działalności gospodarczej mikroprzedsiębiorcy, o którym mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców, który prowadził działalność gospodarczą przed dniem 1 marca 2020 r.

Jednakże zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców, za mikroprzedsiębiorcę uznaje się przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym roku z dwóch ostatnich lat obrotowych m.in. zatrudniał średniorocznie mniej niż 10 pracowników. Na gruncie powyższego pojawiły się wątpliwości, czy przedsiębiorca, który w ogóle nie zatrudniał i nie zatrudnia pracowników – czyli tzw. samozatrudniony – spełnia kryterium „zatrudniania średniorocznie mniej niż 10 pracowników”.

W związku z powyższymi wątpliwościami, pismem z dnia 3 kwietnia 2020 r. Rzecznik MŚP zwrócił się do Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z wnioskiem o niezwłoczne udzielenie wiążącej informacji i wyjaśnień w przedmiotowej kwestii. Jednocześnie Rzecznik MŚP stanął na stanowisku, że z ww. instrumentu pomocowego mogą korzystać zarówno mikroprzedsiębiorcy  zatrudniający pracowników (przy czym średniorocznie mniej niż 10), jak i również ci, którzy nikogo nie zatrudniając, znani są w tzw. przestrzeni publicznej jako „samozatrudnieni”.

Poniżej zamieszczamy pełną treść wystąpienia Rzecznika MŚP:

W związku z sygnałami o żądaniu zaświadczeń o niekaralności wspólników oraz akcjonariuszy w przedsiębiorstwach prowadzących działalność kantorową w formule spółek z ograniczoną odpowiedzialnością i spółek akcyjnych – Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców wystąpił do Ministra Finansów z wnioskiem o wydanie objaśnień prawnych, czy stosowane przez Prezesa NBP praktyki mieszczą się w przypisach ustawy Prawo dewizowe.

Rzecznik wskazał we wniosku, że w świetle przepisu art. 12 Prawo dewizowe (dalej UPD), w przypadku spółek kapitałowych warunek niekaralności dotyczy członków władz spółek kapitałowych, a więc członków zarządu oraz rady nadzorczej. Wymóg niekaralności wspólników spółek, o którym mowa w ww. przepisie, dotyczy wspólników spółek osobowych. Nie obejmuje on zatem wspólników spółek z ograniczoną odpowiedzialnością, ani akcjonariuszy spółek akcyjnych.

Minister Finansów – w objaśnieniach prawnych z dnia 10 marca 2020 roku – zgodził  się z wykładnią przedstawioną przez Rzecznika i wskazał, że „brzmienie ww. przepisu jest w tym zakresie jasne i nie pozostawia wątpliwości, że wynikający z niego wymóg niekaralności odnosi się do członków władz osób prawnych oraz wspólników spółek niemających osobowości prawnej, wykonujących działalność kantorową. (…) Wykładania art. 12 UPD powinna być zatem ścisła, tzn. nie powinna wykraczać poza zakres podmiotowy i przedmiotowy określony literalnie w tym przepisie”.

–  Praktyka Prezesa NBP, była w sposób oczywisty sprzeczna z wyrażoną w art. 8 Prawa przedsiębiorców zasadą „co nie jest prawem zabronione, jest dozwolone”.  Wydane przez Ministra Finansów objaśnienia prawe potwierdzają natomiast, że zasady Konstytucji Biznesu są  coraz powszechniej stosowane – komentuje Jacek Cieplak, Zastępca Rzecznika MŚP.

Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców Adam Abramowicz, działając na podstawie art. 8 pkt 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. o Rzeczniku Małych i Średnich Przedsiębiorców  oraz w związku z procedowaniem nad rządowym projektem ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (druk sejmowy nr 299), skierował opinię do Projektu do Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Pani Elżbiety Witek.

Pełna treść listu:

Adam Abramowicz, Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców skierował  do Prezesa Rady Ministrów Mateusza Morawieckiego list z apelem o zastosowanie takiego samego modelu wsparcia w zakresie składek na ubezpieczenia społeczne dla osób prowadzących działalność gospodarczą rolniczą oraz pozarolniczą. Dzięki temu pomoc będą mogli otrzymać wszyscy przedsiębiorcy, bez względu na wysokość obrotów, wielkość firmy i stan zatrudnienia.

W ciągu jednego dnia do Biura Rzecznika MŚP wpłynęło aż 551 deklaracji poparcia tego postulatu, w tym 114 deklaracji od organizacji zrzeszających przedsiębiorców. Wśród nich wszystkie organizacje reprezentatywne wchodzące w skład Rady Dialogu Społecznego. Tak szybka reakcja świadczy o masowym poparciu środowiska przedsiębiorców dla tej inicjatywy.

Listy poparcia:

Treść listu Rzecznika MŚP do Premiera:

Adam Abramowicz, Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców skierował do Prezesa Rady Ministrów Mateusza Morawieckiego list z apelem o zastosowanie takiego samego modelu wsparcia w zakresie składek na ubezpieczenia społeczne dla osób prowadzących działalność gospodarczą rolniczą oraz pozarolniczą. Dzięki temu pomoc będą mogli otrzymać wszyscy przedsiębiorcy, bez względu na wysokość obrotów.

Pełna treść listu:

Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców Adam Abramowicz objął patronatem akcję „Jesteśmy Razem. Pomagamy”. Jest to inicjatywa skupiająca przedsiębiorstwa, gotowe nieść pomoc w obliczu pandemii koronawirusa COVID19. Jej założeniem jest skoordynowanie działań pomocowych podejmowanych przez poszczególne firmy, a także zachęcenie kolejnych podmiotów do włączenia się do realizowanego przedsięwzięcia. Stanowi ono tym samym element szeroko rozumianej społecznej odpowiedzialności biznesu w duchu solidarności podejmowanej w celu ratowania ludzkiego życia.

W ramach akcji niezbędne wsparcie uzyskają m.in. placówki służby zdrowia, osoby poszkodowane skutkami pandemii oraz organizacje pozarządowe. Przekazywana pomoc będzie miała zarówno charakter materialny, w tym finansowy, a także pozamaterialny. Organizatorzy angażują do udziału w inicjatywie również sportowców, artystów i celebrytów.

Inicjatorem akcji jest Leszek Gierszewski – Prezes i założyciel przedsiębiorstwa Drutex SA, a Koordynatorem Generalnym Radosław L. Kwaśnicki – partner zarządzający w kancelarii RKKW. Koordynatorem akcji z ramienia Biura Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców został Jacek Cieplak – Zastępca Rzecznika.

Biuro Rzecznika włączyło się do kampanii poprzez tworzenie dodatkowych kanałów komunikacji z przedsiębiorcami i organizacjami zrzeszającymi przedsiębiorców oraz wsparcie działań legislacyjnych, które pozwolą na efektywniejszą pomoc w ramach niniejszej inicjatywy.

JESTEŚMY RAZEM POMAGAMY!!

Oficjalny fanpage akcji TUTAJ

Adam Abramowicz, Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców skierował do Prezesa Rady Ministrów Mateusza Morawieckiego list z apelem o zastąpienie biurokratycznych procedur uzyskania pomocy w ZUS prostym i szybkim zgłoszeniem e-mail bądź pocztą. Dotyczy to chęci zrezygnowania na okres 3 miesięcy z opłacania składki na ubezpieczenie społeczne, z zachowaniem obowiązkowej składki zdrowotnej.

Pełna treść listu:

Adam Abramowicz, Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców, skierował do Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Marleny Maląg list z apelem o automatyczne przedłużenie ważności dotychczasowych okresowych badań lekarskich pracowników.  Zawnioskował tym samym o realizację tego postulatu poprzez jak najszybsze umocowanie prawne wytycznych Głównego Inspektora Pracy, tj.:

1)        zawieszenia  obowiązku przeprowadzania okresowych badań lekarskich pracowników do czasu odwołania zagrożenia epidemiologicznego, przy jednoczesnym zachowaniu obowiązku wystawienia skierowania na okresowe badania lekarskie w terminach wynikających z orzeczeń lekarskich określających brak przeciwwskazań do pracy, otrzymanych przez pracowników podczas poprzednich badań profilaktycznych;

2)        utrzymania obowiązku niedopuszczania do pracy pracowników bez orzeczenia lekarskiego, określającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku pracy, otrzymywanego przez pracownika podczas wstępnych profilaktycznych badań lekarskich.

Pełna treść listu:

Adam Abramowicz, Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców, w związku z pogarszającą się płynnością finansową firm spowodowaną sytuacją epidemiologiczną, skierował do jednostek samorządu terytorialnego list z apelem o zwolnienie przedsiębiorców, którzy zamknęli lokale – z opłat czynszowych za wynajmowaną powierzchnię.

Pełna treść listu oraz mapa samorządów, które udzieliły pomocy przedsiębiorcom przy opłatach czynszowych:

Adam Abramowicz, Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców, w związku z pogarszającą się płynnością finansową firm spowodowaną sytuacją epidemiologiczną, skierował do Prezesa Rady Ministrów Mateusza Morawieckiego list z apelem o wprowadzenie dobrowolności opłacania składek na ubezpieczenia społeczne dla przedsiębiorców na okres 6 miesięcy, przy pozostawieniu obowiązku opłacania składki zdrowotnej.

Pełna treść listu poniżej.

W dniu 11 marca 2020 roku w gmachu Collegium Novum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie zostało uroczyście podpisane Porozumienie o współpracy pomiędzy Biurem Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców a Wydziałem Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Tworzy ono podstawę do owocnej współpracy z korzyścią dla przedsiębiorców, ze szczególnym uwzględnieniem sektora MŚP. Strony Porozumienia zobowiązały się m. in. do współdziałania w zakresie badań, analiz  prawnych związanych z przedsiębiorczością i  ochroną praw przedsiębiorców, a także do podjęcia działań mających na celu wspólną organizację wydarzeń o charakterze informacyjno – edukacyjnym z zakresu prawa gospodarczego.

Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego (WPiA UJ) to najstarsza jednostka naukowa na Uniwersytecie Jagiellońskim i jednocześnie najstarszy wydział prawa w Polsce , działający od 1364 roku, kiedy to powołano do życia Akademię Krakowską. Dziś WPiA UJ należy do wiodących ośrodków naukowo-dydaktycznych w dziedzinie prawa – zarówno w kraju i w Europie.

 Porozumienie podpisali:

Prof. dr hab.  Jerzy Pisuliński  – Dziekan WPiA UJ oraz Jacek Cieplak – zastępca Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców.

Koordynatorami porozumienia zostali wyznaczeni:

hab. Tomasz Długosz – jako przedstawiciel WPiA UJ oraz r. pr. Maciej Podgórski  – z ramienia Biura Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców.

W dniu 5 marca 2020 roku w Biurze Rzecznika MŚP Oddział Terenowy w Poznaniu odbyło się spotkanie z organizacjami przedsiębiorców oraz z przedsiębiorcami.

Przedmiotem spotkania było omówienie zasad wzajemnej współpracy, wymiany informacji, a przede wszystkim  sposobu sygnalizowania dostrzeżonych barier w prowadzeniu działalności gospodarczej.

Dodatkowym elementem spotkania pełnomocnika terenowego Biura Rzecznika Oddział Terenowy w Poznaniu,  dr Izabeli Hasińskiej, z organizacjami przedsiębiorców i z przedsiębiorcami była dyskusja oraz wymiana doświadczeń w zakresie gospodarki odpadami.

Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców, Adam Abramowicz, wziął udział w spotkaniu dotyczącym Małego ZUS, które odbyło się 27 lutego 2020 r. w Białej Podlaskiej.

Rzecznik MŚP przedstawia uwagi do projektu ustawy o zmianie ustawy o transporcie drogowym oraz niektórych innych ustaw zakładającego wprowadzenie zmian w zakresie programów kursów kwalifikacyjnych i szkolenia okresowego kierowców.

 W dniu 7 lutego 2020 r. na stronach Rządowego Centrum Legislacji opublikowany został projekt ustawy o zmianie ustawy o transporcie drogowym oraz niektórych innych ustaw (numer w wykazie: UC18, dalej: „Projekt”). Projekt zakłada m.in. zmianę warunków i sposobu szkolenia kierowców zawodowych w kierunku podniesienia efektywności tych szkoleń, uproszczenia i utransparentnienia zasad przeprowadzania testu kwalifikacyjnego oraz wprowadzenia ułatwień w wykonywaniu przewozu drogowego dla niektórych kierowców. Projekt został przekazany Rzecznikowi MŚP przez wnioskodawcę – Ministra Infrastruktury celem zaopiniowania, zgodnie z art. 8 pkt 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. o Rzeczniku Małych i Średnich Przedsiębiorców (Dz. U. z 2018 r. poz. 648).

Po analizie treści Projektu pod kątem m.in. spełniania wymogów wynikających z zasad Konstytucji Biznesu, pismem z dnia 21 lutego 2020 r., znak: WPL.84.2020.ŁP, Rzecznik MŚP przekazał Ministrowi Infrastruktury swoje uwagi. W ocenie Rzecznika MŚP, projektowane przepisy przejściowe nakładające na przedsiębiorców prowadzących ośrodek szkolenia obowiązek terminowego przedstawienia wojewodom poprawnie (tj. zgodnie z nowymi przepisami) zaktualizowanych programów kursów kwalifikacyjnych i szkolenia okresowego – pod rygorem wykreślenia z właściwego rejestru przedsiębiorców prowadzących ośrodek szkolenia, mają charakter nieproporcjonalny i nieadekwatny do wagi naruszenia. Rzecznik MŚP stoi bowiem na stanowisku, że stosowanie sankcji w postaci wykreślenia przedsiębiorcy z właściwego rejestru, a zatem uniemożliwienia mu dalszego prowadzenia działalności gospodarczej do czasu ponownego wpisu do rejestru, jako swego rodzaju „kara śmierci” dla przedsiębiorcy ma charakter ostateczny i powinna być stosowana wyjątkowo, po dogłębnym przeanalizowaniu jej celowości, a także możliwości osiągnięcia celów regulacji mniej dolegliwymi środkami.

Poniżej zamieszczamy pełny tekst wystąpienia Rzecznika MŚP.

Minister Klimatu wydał objaśnienia prawne dotyczące stosowania przez Marszałków Województw przepisów KPA w sposób budzący zaufanie przedsiębiorców do władzy publicznej. Kilka dni wcześniej Rzecznik MŚP apelował w tej sprawie do Przewodniczącego Konwentu Marszałków Województw.

 Niepokój przedsiębiorców z branży odpadowej związany był z przepisem art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 1592), nakładającym na nich obowiązek złożenia do dnia 5 marca 2020 r. wniosku o zmianę posiadanej decyzji dotyczącej zezwolenia na zbieranie odpadów, zezwolenia na przetwarzanie odpadów, zezwolenia na zbieranie i przetwarzanie odpadów albo pozwolenia na wytwarzanie odpadów. Przedsiębiorcy podnosili, że w przypadku podejścia „zbyt formalistycznego” organów w tych sprawach może dojść do odrzucenia wniosków w całości po dniu 5 marca 2020 r., co skutkować będzie wygaśnięciem posiadanego zezwolenia oraz brakiem możliwości dalszego prowadzenia działalności gospodarczej przez wnioskodawcę. Mając to na uwadze, Rzecznik MŚP pismem z dnia 20 lutego 2020 r. skierowanym do Przewodniczącego Konwentu Marszałków, Pana Władysława Ortyla, zaapelował, by Marszałkowie Województw w wypadku powzięcia jakichkolwiek wątpliwości w przedmiotowych postępowaniach nie odrzucali złożonych wniosków w całości, lecz wzywali przedsiębiorców do usunięcia braków lub do osobistego złożenia wyjaśnień, co czyniłoby zadość zasadom pogłębiania zaufania oraz proporcjonalności, o których mowa art. 12 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2018 r. poz. 648, ze zm.).

Powyższy apel Rzecznika MŚP znalazł również poparcie w działaniach podejmowanych przez Ministerstwo Klimatu. W dniu 24 lutego 2020 r. Minister Klimatu wydał bowiem objaśnienia prawne dotyczące stosowania art. 14 ust. 4 i art. 10 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw, zgodnie z którymi: „Za złożenie wniosku o zmianę decyzji wymienionych w art. 14 ust. 1 lub w art. 10 ustawy nowelizującej spełniającego wymagania określone w art. 14 ust. 1 i 2 tej ustawy, należy uznać również złożenie wniosku, zawierającego braki formalne, które po wezwaniu przez organ właściwy zostaną uzupełnione w wyznaczonym przez ten organ, realnym do dotrzymania terminie. Dotyczy to więc takiego przypadku, gdy wniosek zawierający braki formalne został złożony przed upływem terminu określonego w art. 14 ust. 1 ustawy nowelizującej, a uzupełnienie braków formalnych pozwalających na uznanie, że wniosek spełnia wymagania określone w art. 14 ust. 1 i 2 ustawy nowelizującej nastąpi już po terminie określonym w art. 14 ust. 1 tej ustawy, tj. po dniu 5 marca 2020 r. W takim przypadku decyzja w zakresie gospodarowania odpadami nie wygasa po upływie 5 marca 2020 r., jeżeli wniosek zawierający braki formalne zostanie uzupełniony zgodnie z art. 64 Kodeksu postępowania administracyjnego”.

Poniżej zamieszczamy pełną treść wydanych przez Ministra Klimatu objaśnień prawnych:

26 lutego, w Biurze Rzecznik MŚP odbyło się spotkanie ws. zatrudniania cudzoziemców.

Spotkanie było kontynuacją Okrągłego Stołu, zorganizowanego we wrześniu 2019 r. przez Izbę Przemysłowo – Handlową w Krakowie przy współpracy Miasta Krakowa. Efektem prac było Memorandum w sprawie zatrudniania cudzoziemców, którego sygnatariuszami zostali szefowie organizacji przedsiębiorców i pracodawców oraz międzynarodowych izb gospodarczych, a także prezydenci największych polskich miast. Memorandum trafiło do Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.

Zapraszamy do zapoznania się z nagraniem ze spotkania oraz do pobierania prezentacji.

Rzecznik MŚP proponuje korzystne dla przedsiębiorców z sektora MŚP zmiany w przepisach dotyczących RODO. Zgodnie z wnioskiem legislacyjnym do Ministra Cyfryzacji, przedsiębiorcy powinni zostać wyłączeni w jak najszerszym zakresie z obowiązków informacyjnych wynikających z RODO.

W dniu 25 maja 2018 r. weszło w życie rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (zwane dalej: „RODO”), nakładające wiele obowiązków m.in. na przedsiębiorców z sektora MŚP. W tym kontekście istotny jest zbliżający się dwuletni termin przedłożenia przez Komisję Europejską oceny i przeglądu RODO.

Na bariery i utrudnienia związane z prowadzeniem działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dla najmniejszych przedsiębiorców wskazały prace Zespołu Roboczego ds. RODO funkcjonującego w ramach działającej przy Rzeczniku MŚP Rady Przedsiębiorców powołanej przez Rzecznika MŚP Adama Abramowicza. Co istotne, stwierdzone utrudnienia stoją niejako w sprzeczności z założeniami samego RODO, bowiem zgodnie z jego motywem 13 „zachęca się instytucje i organy Unii, państwa członkowskie i ich organy nadzorcze, by stosując niniejsze rozporządzenie, uwzględniały szczególne potrzeby mikroprzedsiębiorstw oraz małych i średnich przedsiębiorstw”. Dodatkowo, podstawowa reguła interpretacyjna zawarta w motywie 4 RODO stanowi, że „prawo do ochrony danych osobowych nie jest prawem bezwzględnym; należy je postrzegać w kontekście jego funkcji społecznej i wyważyć względem innych praw podstawowych w myśl zasady proporcjonalności”.

W związku z powyższym, pismem z dnia 21 lutego 2020 r. Rzecznik MŚP wystąpił do Ministra Cyfryzacji z wnioskiem o podjęcie niezbędnych działań legislacyjnych mających na celu ograniczenie obowiązków informacyjnych wynikających z art. 13 i 14 RODO względem przedsiębiorców z sektora MŚP. W ocenie Rzecznika MŚP powyższe mogłyby zostać ograniczone do obowiązku wywieszenia w widocznym miejscu w lokalu przedsiębiorstwa lub udostępnienia na stronie internetowej stosownych informacji.

Jednocześnie, mając na uwadze zbliżający się termin przedłożenia oceny i przeglądu RODO, zdaniem Rzecznika MŚP zasadnym jest zaprezentowanie na forum unijnym projektu całkowitego wyłączenia, a względnie jak najszerszych wyłączeń dla przedsiębiorców z sektora MŚP w zakresie obowiązków wynikających z RODO.

Poniżej pełna treść pisma Rzecznika MŚP w tej sprawie:

Oddział Terenowy Biura Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców w Gdańsku zorganizował spotkanie konsultacyjne z przedstawicielami organizacji branżowych należących do Rady Przedsiębiorców przy Rzeczniku Małych i Średnich Przedsiębiorców.

Spotkanie dotyczyło postulatów zgłaszanych przez organizacje przedsiębiorców dotyczące zmian systemowych, które znacząco mogą wpłynąć na działalność, funkcjonowanie i rozwój małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce.

Pismo Rzecznika MŚP Adama Abramowicza do Przewodniczącego Konwentu Marszałków z prośbą o stosowanie przez Marszałków Województw przepisów Kodeksu Postępowania Administracyjnego w sposób budzący zaufanie przedsiębiorców do władzy publicznej, kierując się zasadami proporcjonalności, bezstronności i równego traktowania.

W dniu 20 lipca 2018 r. została uchwalona ustawa o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 1592), która w art. 14 ust. 1 nałożyła na przedsiębiorców obowiązek złożenia wniosku o zmianę posiadanej decyzji dotyczącej zezwolenia na zbieranie odpadów, zezwolenia na przetwarzanie odpadów, zezwolenia na zbieranie i przetwarzanie odpadów albo pozwolenia na wytwarzanie odpadów – w terminie do dnia 5 marca 2020 r.

W dniu 20 lutego 2020 r. w Biurze Rzecznika MŚP w Warszawie odbyło się posiedzenie Zespołu Roboczego ds. Recyklingu i gospodarki odpadami, na którym przedsiębiorcy z branży odpadowej poinformowali Rzecznika MŚP o potencjalnych barierach dla prowadzenia działalności gospodarczej związanych z powyższym obowiązkiem, wskazując w szczególności na ryzyka związane ze sposobem procedowania przez urzędników wniosków o zmianę posiadanych decyzji. W przypadku bowiem ze względów organizacyjnych oraz podejścia „zbyt formalistycznego” organów w tych sprawach może dojść do odrzucenia wniosków w całości po dniu 5 marca 2020 r., co skutkować będzie wygaśnięciem posiadanego zezwolenia oraz brakiem możliwości dalszego prowadzenia działalności gospodarczej przez wnioskodawcę, a także narażeniem go na znaczne koszty z tym związane. Na posiedzeniu tym obecny był również Pan Jacek Ozdoba, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Klimatu, który zgodził się z postulatami przedsiębiorców odnośnie potrzeby przyjaznego prowadzenia postępowań w tych sprawach.

W związku z powyższym Rzecznik MŚP pismem z dnia 20 lutego 2020 r. skierowanym do Przewodniczącego Konwentu Marszałków Pana Władysława Ortyla, zaapelował, by Marszałkowie Województw w wypadku powzięcia jakichkolwiek wątpliwości w przedmiotowych postępowaniach nie odrzucali złożonych wniosków w całości, lecz wzywali przedsiębiorców do usunięcia braków lub do osobistego złożenia wyjaśnień. Zdaniem Rzecznika MŚP, powyższy sposób procedowania czyniłby zadość zasadom pogłębiania zaufania oraz proporcjonalności, o których mowa art. 12 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2018 r. poz. 648, ze zm.).

Poniżej pełna treść pism Rzecznika MŚP w tej sprawie do Przewodniczącego Konwentu Marszałków Pana Władysława Ortyla oraz Pana Jacka Ozdoby, Sekretarza Stanu w Ministerstwie Klimatu.

Podczas konferencji prasowej w dniu 19 lutego br. Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców podsumował 2019 r.: Działaliśmy skutecznie, rozważanie gospodarując budżetem. W ubiegłym roku do Biura Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców wpłynęło łącznie 2 336 spraw merytorycznych.

2 336 spraw zostało podjętych w Biurze Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców w 2019 roku. Zostały one podzielone między biuro w Warszawie (1 373) oraz cztery Oddziały Terenowe (963). Oprócz interwencji w sprawach, w których w ocenie Rzecznika doszło do naruszenia Konstytucji Biznesu, Rzecznik zaopiniował 264 projekty ustaw na etapie rządowym, 140 projekty ustaw na etapie parlamentarnym i 46 projektów ustaw samorządowych. Było to możliwe dzięki zaangażowaniu 46 pracowników Biura Rzecznika MŚP.

– Działaliśmy profesjonalnie, skutecznie i na co zwracam szczególną uwagę – oszczędnie, wykorzystując niespełna połowę budżetu. Mam nadzieję, że z roku na rok liczba przypadków ignorowania przez urzędników zasad Konstytucji Biznesu będzie coraz mniejsza i nasz zespół będzie się mógł koncentrować na działaniach zmierzających do poprawy warunków prowadzenia działalności gospodarczej w sektorze MŚP – mówi Adam Abramowicz, Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców. – Będę twardo i konsekwentnie bronił postanowień Konstytucji Biznesu. 2 336 spraw z 2019 roku to dopiero początek.

W 2020 roku Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców wyznaczył 9 nowych priorytetów:

• Mały ZUS (bez limitu przychodowego 10 tys. zł, likwidacja 3/5)
• Płaca minimalna – ½ średniej pensji
• Sprawa w sądzie gospodarczym – nie dłużej niż 6 miesięcy
• Rada odwoławcza z udziałem przedstawicieli MF i przedsiębiorców (tylko utrzymanie, zmiana lub uchylenie decyzji przez Izbę Administracji Skarbowej, bez ponownego rozpatrzenia)
• Odpowiedzialność dyscyplinarna (system nagradzania i karania urzędników)
• Kontrole przedsiębiorców bez wyłączeń ustawowych
• Ograniczenie praktyki nadużywania tymczasowych aresztowań dla przedsiębiorców (w tym aresztów wydobywczych)
• Brak nowych obowiązków dla mikroprzedsiębiorców

Adam Abramowicz, Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców, skierował do Ministra Zdrowia list ws. projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z promocją prozdrowotnych wyborów konsumentów zakładającego wprowadzenie tzw. podatku od cukru.

W liście Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców wnioskuje o przesunięcie daty wejścia w życie ustawy do 1 stycznia 2021 roku, a także o poważną analizę skutków krótkiego vacatio legis dla sektora MŚP, ponieważ projekt ustawy – mimo obowiązku przedstawienia – takiej analizy nie zawiera.

Zapraszamy do zapoznania się z pełną treścią listu.

Po przystąpieniu do postępowania Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wydał wyrok, który udaremnia wnioskowane przez ZUS wykreślenie przedsiębiorcy z Dąbrowy Górniczej z rejestru działalności gospodarczej.

Wobec przedsiębiorcy z Dąbrowy Górniczej Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznał, że trwale zaprzestał on wykonywania działalności gospodarczej. Podstawą tej decyzji było to, że niezwłocznie po dokonaniu zgłoszenia do ewidencji działalności gospodarczej stał się niezdolny do pracy z powodu choroby i od tego czasu systematycznie przedkładał do Zakładu kolejne zaświadczenia o niezdolności do pracy. Zdaniem ZUS przedsiębiorca nie prowadził faktycznie działalności, a jedynie podejmował szereg działań mających na celu stworzenie pozorów jej prowadzenia, zaś jego działania kwalifikowały się jako czyn polegający na wyłudzeniu zasiłków chorobowych.

– Zakład Ubezpieczeń w Sosnowcu najpierw usiłował zakwestionować prawo przedsiębiorcy do zasiłku chorobowego, a gdy nie zdołał podważyć jego niezdolności do pracy, złożył wniosek o wykreślenie go z CEiDG. Gdy zaś Minister Rozwoju nie wyraziła na to zgody, utrzymując w mocy swoją decyzję wydaną w tej sprawie wcześniej jeszcze jako Minister Przedsiębiorczości i Technologii, ZUS złożył skargę do WSA. Wyrokiem z 10 lutego br. Sąd tę skargę na szczęście oddalił – mówi Adam Abramowicz, Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców.

– Wykreślenie przedsiębiorcy z CEiDG może zachodzić wyłącznie wyjątkowo, co stanowi zagwarantowanie praw przedsiębiorcy wynikających z Konstytucji Biznesu – w tym w szczególności zasady nakazującej rozstrzyganie nie dających się usunąć wątpliwości, co do stanu faktycznego na korzyść przedsiębiorcy. Ponadto postępowanie administracyjne w przedmiocie wykreślenia przedsiębiorcy z CEiDG jest postępowaniem odrębnym od postępowań toczących się przed sądami powszechnymi w przedmiocie podlegania ubezpieczeniom społecznym – podkreśliła radca prawny Agnieszka Majewska, Pełnomocnik Oddziału Terenowego w Gdańsku.

W ocenie Adama Abramowicza, który przystąpił do postępowania na mocy uprawnień nadanych Ustawą z 6 marca 2018 r. o Rzeczniku Małych i Średnich Przedsiębiorców, uporczywość z jaką sosnowiecki ZUS usiłował pozbawić przedsiębiorcę ubezpieczenia społecznego to ewidentny przykład nękania i jawny dowód ignorowania Konstytucji Biznesu, zwłaszcza zasady wolności gospodarczej.

– W toku prowadzonych przez ZUS postępowań przedsiębiorca każdorazowo składał wyjaśnienia i przedkładał organowi rentowemu dokumenty, które potwierdzały, że wykonywał i wykonuje działalność gospodarczą. Przerwa w prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej, spowodowana złym stanem zdrowia, w żadnym przypadku nie może być traktowana na równi z zaprzestaniem wykonywania tej działalności. W tym konkretnym przypadku wniesienie skargi na ostateczną decyzję ministra naruszyło ustawę Prawo przedsiębiorców i zmierzało wyłącznie do uzyskania przez ZUS kolejnego argumentu potwierdzającego stanowisko o niewykonywaniu przez przedsiębiorcę działalności gospodarczej, i co za tym idzie: niepodleganiu ubezpieczeniu społecznemu – tłumaczy Adam Abramowicz.

13 lutego o godzinie 9:00 w Sejmie, w sali im. Macieja Rataja (nr 102, bud. C-D), odbędzie się posiedzenie Parlamentarnego Zespołu na rzecz Wspierania Przedsiębiorczości i Patriotyzmu Ekonomicznego, pod przewodnictwem Posła na Sejm RP Marcina Duszka, w sprawie projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z promocją prozdrowotnych wyborów konsumentów zakładającego wprowadzenie od 1 kwietnia 2020 r. tzw. podatku od cukru. W posiedzeniu wezmą udział przedstawiciele Biura Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców. Podczas posiedzenia będą obecni również przedstawiciele branż, które zostaną dotknięte przez nowe regulacje, w tym przedsiębiorcy współpracujący z Radą Przedsiębiorców, działającą przy Rzeczniku Małych i Średnich Przedsiębiorców.

24 stycznia 2020 r. Rzecznik MŚP wystosował pismo do Ministra Zdrowia z opinią do ww. projektu. W ocenie Rzecznika, analizy i założenia do Projektu winny zostać uzupełnione o wskazanie możliwie najbardziej precyzyjnych wyliczeń związanych z wpływem proponowanych regulacji na sektor MŚP, a pożądanym byłoby także przedstawienie scenariuszy alternatywnych, uwzględnienie skutków pośrednich dotyczących np. wpływu Projektu na inne branże niż te bezpośrednio zainteresowane oraz wydłużenie vacatio legis.

Zapraszamy do zapoznania się z pełną treścią pisma do Ministra Zdrowia.

Po interwencji Rzecznika MŚP Straż Graniczna potwierdza obowiązywanie i stosowanie przez jej organy kontrolne zasad Konstytucji Biznesu wobec przedsiębiorców zatrudniających cudzoziemców.

Zgodnie z podstawowymi zasadami Konstytucji Biznesu, organ prowadzący postępowanie względem przedsiębiorcy powinien kierować się zasadą proporcjonalności, zasadą zaufania do przedsiębiorcy, zakładając, że działa on zgodnie z prawem oraz zasadą działania w sposób budzący zaufanie do władz publicznych.

Do Rzecznika MŚP dotarły sygnały o istotnych utrudnieniach w prowadzeniu działalności gospodarczej dla przedsiębiorców zatrudniających cudzoziemców, którzy w trakcie kontroli prowadzonej przez organy Straży Granicznej wzywani są do wykonywania i dostarczania znacznej ilości kserokopii dokumentów, co wymaga znacznego zaangażowania pracy zatrudnionych przez tych przedsiębiorców pracowników.

W związku z powyższym, pismem z dnia 17 stycznia 2020 r. Rzecznik MŚP wystąpił do Komendanta Głównego Straży Granicznej z wnioskiem o wyjaśnienie podniesionych wątpliwości. Zgodnie bowiem z art. 10d ust. 9 ustawy z dnia 12 października 1990 r. o Straży Granicznej (Dz. U. z 2019 r. poz. 147, ze zm.) kontrolowany ma obowiązek w wyznaczonym terminie udzielać wszelkich wyjaśnień dotyczących przedmiotu kontroli, dostarczać dokumenty, w tym dokumenty żądane przez kontrolujących funkcjonariuszy, umożliwić sporządzanie ich kopii oraz zapewnić funkcjonariuszom warunki do pracy, w tym w miarę możliwości udostępnić samodzielne pomieszczenie i miejsce do przechowywania dokumentów. Z powyższej regulacji nie wynika zatem obowiązek kontrolowanych przedsiębiorców sporządzania na żądanie organu kserokopii dokumentów.

W odpowiedzi pismem z dnia 23 stycznia 2020 r. Komendant Główny Straży Granicznej zapewnił, że każda kontrola działalności gospodarczej musi być przeprowadzona  z zachowaniem zasad Konstytucji Biznesu, a przepisy innych ustaw w tym ustawy o Straży Granicznej stosowane są wyłącznie w materii nieuregulowanej przepisami Konstytucji Biznesu i wyłącznie wówczas, gdy nie są z nią sprzeczne. Komendant Główny Straży Granicznej potwierdził jednocześnie, że zgodnie z ww. regulacjami kontrolowany przedsiębiorca nie ma obowiązku robienia kserokopii przechowywanych przez siebie dokumentów dla celu kontroli, lecz jedynie umożliwienia sporządzania z nich kopii.

Ponadto Komendant Główny Straży Granicznej zapewnił, że funkcjonariusze Straży Granicznej przeprowadzając kontrolę każdorazowo powinni kierować się zasadą proporcjonalności.

W dniu 29 stycznia br. w Biurze Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców w Krakowie odbyło się spotkanie konsultacyjne z ponad 20 przedstawicielami organizacji branżowych należących do Rady Przedsiębiorców przy Rzeczniku Małych i Średnich Przedsiębiorców.

Spotkanie dotyczyło postulatów zgłaszanych przez organizacje przedsiębiorców dotyczące zmian systemowych, które znacząco mogą wpłynąć na działalność, funkcjonowanie i rozwój małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce.

Rzecznik MŚP proponuje korzystne dla przedsiębiorców z sektora MŚP zmiany w przepisach dotyczących ochrony środowiska. Zgodnie z wnioskiem legislacyjnym skierowanym do Ministra Klimatu, przedsiębiorcy ci powinni zostać zwolnieni z obowiązku sprawozdawczego dotyczącego korzystania ze środowiska.

Zgodnie z art. 286 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2019 r. poz. 1396, ze zm.; dalej: „POŚ”) na podmiotach korzystających ze środowiska ciąży, pod rygorem kary grzywny, obowiązek sprawozdawczy związany z systemem wnoszenia opłat za korzystanie ze środowiska. Jednakże zgodnie z art. 289 ust. 1 POŚ, w przypadku kiedy wyliczona roczna wysokość opłaty mieści się w przedziale między 100 zł a 800 zł, to na podmiotach korzystających ze środowiska pomimo braku obowiązku uiszczenia tej opłaty ciąży ww. obowiązek sprawozdawczy. Jedynie w przypadku, gdy roczna wysokość opłaty nie przekracza 100 zł, nie ma również związanego z tym obowiązku sprawozdawczego. W ocenie Rzecznika MŚP w każdym przypadku, gdy nie ma obowiązku wnoszenia tej opłaty, nie powinno być również obowiązku sprawozdawczego.

Rzecznik MŚP zwrócił uwagę na powyższą nadmierną, nieproporcjonalną regulację w ramach procesu opiniowania projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia obciążeń regulacyjnych (tzw. „ustawa deregulacyjna”). Wówczas jednak nie udało się jej zmienić.

W związku z powyższym, pismem z dnia 31 stycznia 2020 r. Rzecznik MŚP skierował do Ministra Klimatu wniosek legislacyjny o wyłączenie z obowiązku sprawozdawczego wynikającego z art. 286 ust. 1 POŚ przedsiębiorców z sektora MŚP w sytuacji, gdy przedmiotowy obowiązek sprawozdawczy nie wiąże się z koniecznością wnoszenia opłat  z tytułu korzystania ze środowiska. Ponadto, Rzecznik MŚP zwrócił się o rozważenie dalej idącego ułatwienia polegającego na całkowitym wyłączeniu firm z sektora MŚP z powyższego obowiązku sprawozdawczego, wskazując, że dane przekazywane w ramach tego obowiązku są już objęte obowiązkiem informacyjnym na podstawie odrębnych przepisów.

W Biurze Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców w Poznaniu odbyło się spotkanie konsultacyjne, którego celem było przedstawienie i omówienie najważniejszych postulatów systemowych, które zostały wybrane z propozycji organizacji należących do Rady Przedsiębiorców przy RMŚP.  Spotkanie zakończyła debata Rzecznika MŚP z przedstawicielami organizacji przedsiębiorców.

Rzecznik MŚP proponuje korzystne dla drobnych przedsiębiorców zmiany w przepisach dotyczących podatku VAT. Zgodnie z wnioskiem legislacyjnym do Ministra Finansów, zastosowanie preferencyjnej stawki Tax Free powinno być możliwe niezależnie od wielkości obrotów przedsiębiorcy.

Obecnie obowiązujące przepisy ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r. poz. 106; dalej: „ustawa VAT”) przewidują  możliwość zastosowania przez przedsiębiorców preferencyjnej stawki VAT do eksportu towarów przewożonych w bagażu osobistym podróżnych (tzw. Tax Free). Jednakże, zgodnie z art. 127 ust. 6 ustawy VAT, ustawodawca uzależnił możliwość jej zastosowania od osiągnięcia przez podatnika obrotów za poprzedni rok podatkowy w wysokości powyżej 400 000 zł.

Do Rzecznika MŚP dotarły sygnały o istotnych utrudnieniach w prowadzeniu działalności gospodarczej dla przedsiębiorców ze wschodniej Polski, którzy podnieśli, że są pozbawiani prawa do zwracania podróżnym zapłaconego podatku VAT przy zakupie towarów, które w bagażu osobistym są wywożone za granicę. W konsekwencji, wśród podróżnych malało zainteresowanie zakupami dokonywanymi w małych sklepach po polskiej stronie granicy. Co istotne powyższy limit obrotów rocznych powyżej 400 000 zł został zakwestionowany przez Trybunał Sprawiedliwości UE w wyroku z dnia 28 lutego 2018 r., w sprawie C-307/16, a w ślad za nim przez Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 10 maja 2018 r., sygn. akt I FSK 1398/14, który wskazał, że „warunek ten, co wynika z ww. orzeczenia TSUE jest niezgodny z prawem unijnym, a w konsekwencji organy podatkowe zobowiązane są do pominięcia (odmowy zastosowania) sprzecznej z prawem unijnym normy prawa krajowego”.

W związku z powyższym, pismem z dnia 15 listopada 2019 r. Rzecznik MŚP zawnioskował do Ministra Finansów o podjęcie działań legislacyjnych mających na celu wykreślenie z ustawy o VAT progu 400.000 zł obrotu za rok ubiegły jako warunku uprawniającego sprzedawcę do zwrotu podróżnym naliczonego podatku od towarów i usług. W odpowiedzi z dnia 13 stycznia 2020 r. Minister Finansów przychylił się do argumentów Rzecznika MŚP i zadeklarował uwzględnienie wnioskowanej zmiany w ramach procedowanego aktualnie projektu ustawy  o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku od towarów  i usług oraz niektórych innych ustaw (numer z wykazu UC 11).

Tym niemniej, Rzecznik MŚP pismem z dnia 24 stycznia 2020 r. wystąpił do Ministra Finansów z dodatkowym wnioskiem o potwierdzenie, że również w obecnym stanie prawnym interpretowanym zgodnie z ww. wyrokami TSUE i NSA, osiągnięcie przez przedsiębiorcę obrotu powyżej kwoty 400.000 zł w roku ubiegłym nie jest konieczne, by móc dokonać zwrotu podatku VAT na rzecz podróżnego za dokonane u niego zakupy.

Rzecznik MŚP w piśmie z dnia 24 stycznia podnosi kwestię możliwości istnienia istotnych barier i utrudnień w wykonywaniu działalności gospodarczej, wynikających z przepisów ustawy z dnia 5 lipca 2018 r. o ułatwieniach w przygotowaniu i realizacji inwestycji mieszkaniowych oraz inwestycji towarzyszących (Dz.U. z 2018 r. poz. 1496).

W związku z licznymi głosami przedsiębiorców z branży deweloperskiej Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców wystąpił do Minister Rozwoju Pani Jadwigi Emilewicz, wskazując na problematyczne uregulowania w „specustawie mieszkaniowej”, stanowiące poważne utrudnienia w prowadzeniu działalności na rynku budowlanym:

• brak trybu odwoławczego do rozstrzygnięcia wójta (burmistrza, prezydenta miasta) o pozostawieniu wniosku o ustalenie lokalizacji inwestycji mieszkaniowej bez rozpoznania. „Specustawa mieszkaniowa” wyłącza stosowanie przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego, w związku z tym wnioskodawca nie może korzystać np. z instytucji ponaglenia organu;

• wymóg wskazania we wniosku o ustalenie lokalizacji inwestycji mieszkaniowej niesprzeczności ze studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, która to zgodność jest ustalana niezależnie od ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego;

• wymóg uzgodnienia wniosku o ustalenia lokalizacji inwestycji mieszkaniowej z Wojewódzkim (Miejskim) Konserwatorem Zabytków – w odniesieniu do obszarów i obiektów objętych formami ochrony konserwatorskiej oraz ujętych w gminnej ewidencji zabytków.

Przedsiębiorcy wskazują, że specustawa mieszkaniowa, która z założenia miała ułatwiać inwestycje deweloperskie, przewiduje większe rygory niż ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, zgodnie z którą decyzja o warunkach zabudowy nie musi być zgodnie z ustaleniami studium.

W wielu miastach wojewódzkich w latach 70-tych wydano decyzje administracyjne o wpisaniu całych dzielnic do obszarów cennych pod względem zabytkowym, co powoduje, że dla tych obszarów chronionych nie można uzyskać uzgodnienia konserwatora – nawet w przypadku, gdyby planowana inwestycja stanowiła rewitalizację zdegradowanej tkanki miejskiej.

Rzecznik MŚP zwrócił się do Pani Minister Rozwoju z prośbą o rozważenie ewentualnych zmian legislacyjnych w opisanym zakresie.

W dniu 20 grudnia 2019 r. na stronach Rządowego Centrum Legislacji opublikowany został projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z promocją prozdrowotnych wyborów konsumentów (numer w wykazie: UD 32, dalej: „Projekt”). Projekt ten zakłada m.in. takie rozwiązania, jak nałożenie dodatkowej opłaty na pewne kategorie napojów bezalkoholowych oraz alkoholowych, czy reklamę suplementów diety. Pomimo oczywistego wpływu na funkcjonowanie firm z sektora MŚP, o Projekcie Rzecznik MŚP dowiedział się bezpośrednio ze środowiska przedsiębiorców.

Do Rzecznika MŚP doszły sygnały o istotnych utrudnieniach w prowadzeniu działalności gospodarczej dla przedsiębiorców, na których Projekt będzie oddziaływał. Ponadto, w ramach działającej przy Rzeczniku MŚP Rady Przedsiębiorców, krytyczne stanowiska względem Projektu zgłosiło pięć znaczących organizacji przedsiębiorców i pracodawców, zarzucając mu niecelowość, generowanie nadmiernych obciążeń administracyjnych, nieproporcjonalność przyjętych rozwiązań, naruszenie zasad stanowienia prawa (w szczególności poprzez zmianę zasad opodatkowania w ciągu roku kalendarzowego oraz potencjalną konieczność jego notyfikacji), czy nieuzasadnione nałożenie obciążeń fiskalnych, które negatywnie wpłyną na popyt oraz podaż.

Pismem z dnia 24 stycznia 2020 r., znak: WPL.41.2020.PD, Rzecznik MŚP przekazał Ministrowi Zdrowia uwagi do Projektu, jego uzasadnienia oraz dołączonej Oceny Skutków Regulacji, wraz z krytycznymi opiniami organizacji przedsiębiorców.

W ocenie Rzecznika MŚP, analizy i założenia do Projektu winny zostać uzupełnione o wskazanie możliwie najbardziej precyzyjnych wyliczeń związanych z wpływem proponowanych regulacji na sektor MŚP, a pożądanym byłoby także przedstawienie scenariuszy alternatywnych oraz uwzględnienie skutków pośrednich dotyczących np. wpływu Projektu na inne branże niż te bezpośrednio zainteresowane.

Poniżej zamieszczamy pełny tekst wystąpienia Rzecznika MŚP wraz z załącznikami.

24 stycznia 2020 r. odbyło się 6. posiedzenie Zespołu Roboczego ds. Rzemiosła.

Było to bardzo ważne posiedzenie skupione wokół raportu Najwyższej Izby Kontroli w sprawie rozliczeń kosztów likwidacji szkód komunikacyjnych. W spotkaniu wzięli udział m.in. przedstawiciele Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Rzecznika Finansowego, Związku Rzemiosła Polskiego i Polskiej Izby Ubezpieczeń.

Korzystne dla przedsiębiorców wpisanych do CEIDG zmiany w zakresie ochrony konsumenckiej wejdą w życie już 1 czerwca 2020 r. To efekt starań Rzecznika MŚP, który od początku 2019 roku propagował zmiany w tym zakresie. W dniu 31 lipca 2019 r. została uchwalona ustawa o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia obciążeń regulacyjnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1495), zwana potocznie „ustawą deregulacyjną”.

W pierwotnym założeniu projekt zakładał pełne objęcie ochroną konsumencką przedsiębiorców wpisanych do CEIDG, czyli będących osobami fizycznymi, poprzez zmiany w definicji konsumenta zawartej w Kodeksie cywilnym. Zaznaczenia wymaga, że ochrona ta miała dotyczyć wyłącznie czynności prawnych nieposiadających dla takich przedsiębiorców charakteru zawodowego, czyli w zakresie, w którym nie są specjalistami.

 Ostatecznie przyjęte regulacje nie zakładają zmiany definicji konsumenta, natomiast rozciągają ochronę konsumencką na przedsiębiorców wpisanych do CEIDG i obejmują:

• Zakaz stosowania klauzul abuzywnych (niedozwolonych),
• Wzmocnioną ochronę z tytułu rękojmi za wady rzeczy sprzedanej,
• Przyznanie prawa do odstąpienia od umowy zawartej na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa.

Rzecznik MŚP już w lutym 2019 r. podczas III Posiedzenia Rady Przedsiębiorców postulował rozszerzenie ochrony quasi-konsumenckiej na osoby fizyczne, będące mikroprzedsiębiorcami. Następnie, od marca do czerwca 2019 r., popierał i zgłaszał swoje postulaty w ramach procesu konsultacji projektu ustawy deregulacyjnej.

Co do zasady ustawa deregulacyjna weszła w życie 1 stycznia 2020 r., natomiast na mocy przepisu odrębnego zmiany związane z ochroną konsumencką przedsiębiorców wejdą w życie 1 czerwca 2020 r. i będą dotyczyć umów zawartych po tej dacie.

Poniżej znajduje się link do ogłoszonego tekstu ustawy.

Od dnia 1 stycznia 2020 r., na mocy ustawy z dnia 12 kwietnia 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2019 r., poz. 1018 ze zm.), każdy przedsiębiorca, dokonujący płatności na rzecz innego przedsiębiorcy w ramach transakcji o wartości powyżej 15.000 zł ma obowiązek wpłacić należną kwotę na konto podane w wykazie podatników VAT, prowadzonym przez szefa KAS, tzw. „białą listą podatników VAT”. Sankcją za naruszenie tych obowiązków jest brak możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu kosztu transakcji, która nie została dokonana na rachunek ujęty w wykazie. Wyjątkiem jest sytuacja, w której przedsiębiorca powiadomi o tym fakcie naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla wystawcy faktury w terminie trzech dni od dnia zlecenia przelewu. Zawiadomienie takie chroni również przed solidarną odpowiedzialnością całym swoim majątkiem za zobowiązanie podatkowe dostawcy towaru lub usługodawcy, który nie zapłacił podatku z tytułu danej transkacji.

Wątpliwości przedsiębiorców wzbudził jednak brak uwzględnienia w nowych przepisach sytuacji, kiedy transakcje są dokonywane na tzw. rachunki cesyjne i rachunki wirtualne, które nie będą uwzględniane w „białej liście podatników VAT”. Do Biura Rzecznika MŚP wpłynęły zapytania i uwagi w tym zakresie.

W związku z powyższym, pismem z dnia 7 listopada 2019 r. Rzecznik MŚP wystąpił do Ministra Finansów z wnioskiem o wyjaśnienie podniesionych wątpliwości. W odpowiedzi, pismem z dnia 17 grudnia 2019 r. Minister Finansów zapewnił, że podejmuje działania w celu wyeliminowania wątpliwości co do tego, czy zapłata na rachunek techniczny banku nie będzie oznaczać utraty prawa do zaliczenia wydatku do kosztów uzyskania przychodów.

Ponadto Minister zapewnił, że intencją ustawodawcy nie jest, żeby urzędy skarbowe otrzymywały zgłoszenia na rachunki, które często służą jednorazowym wpłatom. Jednocześnie Minister Finansów potwierdził, że rachunki wirtualne nie będą uwidaczniane w „białej liście podatników VAT”, gdyż nie są to rachunki rozliczeniowe w rozumieniu ustawy — Prawo bankowe, natomiast wpłaty na nie będą traktowane tak jak wpłaty na rachunek rozliczeniowy, który podlega zgłoszeniu do urzędu skarbowego i zamieszczeniu w wykazie.

Dokładne wyjaśnienia co do stosowania nowych przepisów można przeczytać w Objaśnieniach Podatkowych z dnia 20 grudnia 2019 r., które zostały opublikowane w Biuletynie Informacji Publicznej Ministerstwa Finansów pod adresem https://www.gov.pl/web/finanse/objasnienia-podatkowe-z-dnia-20-grudnia-2019-r-wykaz-podatnikow-vat Zachęcamy do zapoznania się z nimi.

Ministerstwo zachęca również do skorzystania z dodatkowych materiałów, opublikowanych na jego stronie. Linki do nich znajdują się poniżej.

Od 1 lutego 2020 r. mikroprzedsiębiorcy będą mogli płacić niższe składki ZUS liczone od dochodu za 2019 r. – warunkiem jest nieprzekroczenie progu 120 tys. zł przychodu rocznie i prowadzenie działalności gospodarczej przez co najmniej 60 dni w ubiegłym roku kalendarzowym. Z obniżki składek nie skorzystają przedsiębiorcy, którzy rozliczali się w 2019 r. w formie karty podatkowej przy jednoczesnym korzystaniu ze zwolnienia sprzedaży z podatku VAT.

Na mocy przepisów, podstawę wymiaru składek ustala się na dany rok kalendarzowy, mnożąc przeciętny miesięczny dochód z działalności gospodarczej uzyskany w poprzednim roku kalendarzowym przez współczynnik 0,5.

Z kolei u przedsiębiorców rozliczających się w formie karty podatkowej i będących podatnikami VAT:

1. rocznym przychodem z działalności gospodarczej uzyskanym w poprzednim roku kalendarzowym będzie wartość sprzedaży podlegającej opodatkowaniu tym podatkiem, bez kwoty tego podatku,
2. rocznym dochodem z działalności gospodarczej uzyskanym w poprzednim roku kalendarzowym, będzie roczny przychód, pomnożony przez współczynnik 0,5.

W przypadku zaś przedsiębiorców rozliczających się w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, rocznym dochodem z działalności gospodarczej uzyskanym w poprzednim roku kalendarzowym będzie roczny przychód pomnożony przez współczynnik 0,5.

Wzór na obliczanie przeciętnego miesięcznego dochodu z pozarolniczej działalności gospodarczej:  Roczny dochód x 30 / Liczba dni prowadzenia działalności

Wszystkie wyniki zaokrągla się do pełnych groszy w górę (jeśli końcówka jest równa lub wyższa niż 0,5) lub w dół (jeśli końcówka jest niższa niż 0,5).

Co ważne, osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą, która w zeszłym roku wliczyła w koszty prowadzonej działalności składki na ubezpieczenia, musi te składki z powrotem doliczyć do dochodu przy obliczaniu podstawy wymiaru składek.

Przypominamy, że osoba prowadząca działalność gospodarczą ma 2 możliwości rozliczenia podatkowego zapłaconych składek na ubezpieczenia społeczne – może je wliczyć w koszty prowadzonej działalności gospodarczej lub odliczyć od podstawy opodatkowania, jak robią to np. osoby pracujące na umowę o pracę. Jeśli przedsiębiorca odliczy składki od podstawy opodatkowania, to jego podstawą Małego ZUSu + jest po prostu dochód. Jeśli zaś wliczy w koszty, to na potrzeby Małego ZUSu + do dochodu musi doliczyć kwotę zapłaconych składek.

Rzecznik MŚP proponuje zmiany w przepisach dotyczących informowania pracodawców o terminach pełnienia służby wojskowej przez ich pracowników. Zgodnie z wnioskiem legislacyjnym do Ministra Obrony Narodowej, o wezwaniu pracownika do pełnienia służby w wyznaczonych dniach pracodawcy powinni dowiadywać się z urzędu od właściwych władz wojskowych.

Obecnie obowiązujące przepisy ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2019 r. poz. 1541, ze zm.) zawierają niejednolite rozwiązania w zakresie informowania pracodawców o konieczności udzielania dni wolnych pracownikom oraz umożliwienia im stawienia się do pełnienia służby wojskowej (w tym terytorialnej). Co do zasady, o wezwaniu pracownika do pełnienia tej służby w wyznaczonych dniach pracodawcy powinni dowiadywać się z urzędu od właściwych władz wojskowych.

Jednakże zgodnie z art. 101c ust. 5 ww. ustawy, w przypadku ćwiczeń wojskowych rotacyjnych żołnierz rezerwy ma obowiązek niezwłocznego poinformowania swojego pracodawcy o dniach, w których będzie odbywał te ćwiczenia, oraz o zmianach w tym zakresie, a także powiadamiać pracodawcę o powołaniu na te ćwiczenia. W takim przypadku jedynym źródłem informacji dla pracodawcy jest sam pracownik.

Do Rzecznika MŚP dotarły sygnały od przedsiębiorców o istotnych utrudnieniach w prowadzeniu działalności gospodarczej dla pracodawców, którzy nie zostali poinformowani przez swoich pracowników o dniach odbywania przez nich ćwiczeń wojskowych rotacyjnych oraz powołaniu ich na te ćwiczenia. Pomimo bowiem braku stosownej informacji pracodawcy Ci mają obowiązek umożliwić tym pracownikom stawienie się na te ćwiczenia. Natomiast brak wywiązania się przez pracowników z obowiązku niezwłocznego poinformowania pracodawców o ww. ćwiczeniach lub powołaniu na nie może skutkować co najwyżej ewentualną odpowiedzialności porządkową. Powyższe wnioski zostały potwierdzone stanowiskiem Szefa Sztabu Generalnego Wojska Polskiego zawartym w piśmie z dnia 16 grudnia 2019 r. stanowiącym odpowiedź na wystąpienie Rzecznika MŚP.

W ocenie Rzecznika MŚP, w czasie pokoju, w sytuacjach, gdy nie zaistniała konieczność natychmiastowego stawiennictwa do służby wojskowej, pracodawcy powinni być informowani nie tylko niezwłocznie przez swoich pracowników, lecz przede wszystkim urzędowo  o zaplanowanych terminach służby wojskowej pracowników, jak również o zmianie tych terminów. W związku z powyższym, pismem z 17 stycznia 2020 r. Rzecznik MŚP zawnioskował do Ministra Obrony Narodowej o podjęcie działań legislacyjnych, mających na celu zmianę ww. ustawy w taki sposób by w czasie pokoju pracodawcy byli zawiadamiani  z urzędu o zaplanowanych terminach oraz ich zmianach, w których pracownicy będą pełnili służbę wojskową (w tym terytorialną).

Problemy przedsiębiorców związane z procedurami i czasem ich trwania w sprawach zatrudniania cudzoziemców stanowiły przedmiot licznych interwencji i działań Rzecznika w całym ubiegłym roku. Już w piśmie z dnia 5 lutego 2019 r. Rzecznik zwrócił się do Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z wnioskiem o podjęcie niezbędnych działań zmierzających do usprawnienia procesu wydawania przedsiębiorcom przez ZUS zaświadczeń A1 o ustawodawstwie dotyczącym zabezpieczenia społecznego. Następnie, pismem z dnia 5 marca 2019 r. Rzecznik zwrócił się do Pana Premiera Mateusza Morawieckiego z prośbą o rozważenie możliwości podjęcia działań w celu wzmocnienia kadrowego wydziałów do spraw cudzoziemców w Urzędach Wojewódzkich, wskazując jednocześnie, że średni czas na wydanie decyzji w sprawie zezwolenia na pobyt czasowy i pracę trwa aż 175 dni (był to stan na czerwiec 2018 r.).

W dniu 24 kwietnia 2019 r. w ramach działającej przy Rzeczniku Małych i Średnich Przedsiębiorców Rady Przedsiębiorców powołany został Zespół Roboczy ds. Legalizacji Pobytu i Zatrudniania Cudzoziemców, w ramach którego wypracowywane były postulaty małych i średnich przedsiębiorców w zakresie zmian przepisów dotyczących legalizacji pobytu i zatrudniania cudzoziemców.

Jednym z głównych postulatów organizacyjnych wychodzących naprzeciw problemom związanym z rozpatrywaniem przez Urzędy Wojewódzkie wniosków o wydanie zezwoleń na pracę dla obcokrajowców było przekazanie części kompetencji w tym zakresie Urzędom Pracy. W dniu 24 grudnia 2019 r. Rzecznik wystosował w tej sprawie pismo do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z prośbą o zajęcie stanowiska. Z informacji podanych w mediach w dniu 9 stycznia 2020 r. wynika, że resort pracy przygotowuje zmiany legislacyjne, które mają umożliwić powiatowym urzędom pracy przejęcie zadań związanych z udzielaniem pozwoleń dla cudzoziemców na dłuższą pracę.

Dodatkowe informacje i dokumenty w tej sprawie można znaleźć na stronie Rzecznika.

Szukanie oszczędności w Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, acz uzasadnione, nie może odbywać się kosztem osób znajdujących się w trudnych sytuacjach życiowych – mówił Rzecznik MŚP na grudniowym spotkaniu Rady Przedsiębiorców z udziałem kilkudziesięciu przedstawicieli centrali i oddziałów terenowych ZUS.

Zebrani mieli okazję poznać w szczegółach historię pani Anny z Gdańska, od której ZUS zażądał zwrotu 6 tys. zł zasiłku chorobowego. W ocenie urzędu prowadziła działalność gospodarczą na zwolnieniu lekarskim, skoro w dniach objętych zwolnieniem na konto jej firmy wpływały pieniądze od kontrahentów, ona zaś, zanim poszła do lekarza, sporządziła raport transakcji z dnia poprzedniego. Na nic się zdały argumenty, że przedsiębiorca nie może zamykać rachunku bankowego na czas zwolnienia oraz że ma obowiązek sporządzania dobowych raportów.

Pan Witold z Dąbrowy Górniczej opowiedział z kolei o tym, w jakich okolicznościach  postawiono mu zarzut pozorowania działalności. Prowadzi firmę od 1981 r., ma regularne przychody, płaci podatki, ale ZUS pod takim właśnie zarzutem pozbawił go ochrony ubezpieczeniowej, gdy podupadłszy na zdrowiu, płacił wyższe składki, by mieć w razie choroby godziwy zasiłek. Nie pomogło tłumaczenie, że przedsiębiorca ma prawo zadeklarować podwyższone składki. I że to logiczne, że człowiek schorowany chce się zabezpieczyć finansowo.

Zarzut fikcyjnego prowadzenia działalności postawiono też Pani Milenie Dobroszek z Łodzi, która szyje zabawki dla dzieci i zwierząt. Jak setki innych „matek na działalności”, korzystała z zasiłków macierzyńskich i chorobowych. Ma je teraz zwrócić wraz z odsetkami. ZUS uznał bowiem, że jej praca nie wypełnia znamion działalności gospodarczej, ponieważ jest niezorganizowana, nie wykonywana w sposób ciągły, nie przynosi dochodu. Żądając zwrotu zasiłków pobieranych przez kilka lat, powołał się na zasadę współżycia społecznego.

• Cel nie uświęca środków! – komentował Adam Abramowicz. Polski system ubezpieczenia chorobowego przewiduje, że 1) jest ono dla przedsiębiorców dobrowolne, 2) przedsiębiorca ma możliwość dobrowolnego podniesienia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie ponad ryczałtowe minimum na podstawie deklaracji (do określonego progu max.).

Konstytucja Biznesu mówi natomiast jednoznacznie: przedsiębiorca może prowadzić biznes w sposób wolny, jeśli nie łamie wskazanych wyraźnie w prawie zakazów i ograniczeń – co nie jest zabronione, jest dozwolone. Skoro zaś celem ubezpieczeń społecznych jest pomoc osobom pozbawionym dochodu ze względu na podeszły wiek, niepełnosprawność, chorobę, macierzyństwo i wypadek – to przedsiębiorcy nie mogą być dyskryminowani.

Rzecznik MŚP zakończył konkluzją: Lepiej zmienić prawo niż ciągnąć system, który powoduje ciągłe zwarcie między obywatelami a Państwem.

Dlatego proponuje on by kwestie związane z wypłatą świadczeń były rozstrzygnięte ostatecznie już na etapie składania wniosku, przed wypłatą świadczenia, tak by Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie mógł domagać się zwrotu świadczeń już pobranych. Dodatkowo incydentalne wystąpienie opóźnienia w opłacie świadczenia lub dokonanie korekty nie powinno wpływać negatywnie na wypłatę świadczenia.

Kobiety protestujące 8 stycznia przed siedzibami ZUS w Polsce to biznesmenki nękane przez Urząd tylko dlatego, że usiłowały łączyć prowadzenie działalności gospodarczej z macierzyństwem. Nie złamały prawa, a mimo to ZUS masowo żąda zwrotu wypłacanych im świadczeń wraz z odsetkami. Nie ma na to innego wytłumaczenia jak urzędnicza nadgorliwość w trosce o stan finansów Funduszu. Ale nawet taki cel nie uświęci pozaprawnych środków. Jeżeli nawet są w tej grupie kobiety, które zarejestrowały i prowadziły działalność gospodarczą po to by w przyszłości zapewnić utrzymanie swoim dzieciom; które płaciły dobrowolne składki chorobowe, aby po urodzeniu dziecka móc skorzystać z zasiłku macierzyńskiego w wymiarze adekwatnym do uiszczanych wcześniej składek – to należy im dać medal za przedsiębiorczość i odpowiedzialne macierzyństwo, zamiast nękać kontrolami i egzekucjami niczym oszustów skarbowych. Jako Rzecznik MŚP bezpośrednio interweniuję już w takich sytuacjach. Historię trzech takich kobiet możecie Państwo poznać, sięgając do nagrania z Posiedzenia Rady Przedsiębiorców z udziałem przedstawicieli oddziałów terenowych ZUS – powiedział Adam Abramowicz, Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców.

Rzecznik MŚP zajmuje stanowisko względem wątpliwości co do zgodności z Konstytucją RP przepisu wyłączającego przedawnienie należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne w przypadku, gdy stanowią przedmiot zabezpieczenia w postaci hipoteki lub zastawu.

Zgodnie z budzącym wątpliwości przepisem art. 24 ust. 5 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2019 r. poz. 300, ze zm.; dalej „ustawa systemowa”) nie ulegają przedawnieniu należności z tytułu składek zabezpieczone hipoteką lub zastawem, jednakże po upływie terminu przedawnienia należności te mogą być egzekwowane tylko z przedmiotu hipoteki lub zastawu do wysokości zaległych składek i odsetek za zwłokę liczonych do dnia przedawnienia.

Przed Trybunałem Konstytucyjnym toczy się aktualnie postępowanie w sprawie o sygn. akt P 2/18 w związku z pytaniem prawnym Sądu Okręgowego w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń z dnia 5 lutego 2018 r., czy art. 24 ust. 5 ustawy systemowej jest niezgodny z art. 64 ust. 2 i 3 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2 Kwietnia 1997 r. Stanowisko to poparł Rzecznik Praw Obywatelskich, który przystąpił do sprawy. 

Do Biura Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców wpłynęły sygnały od przedsiębiorców wskazujących na nieproporcjonalny i naruszający zasadę równego traktowania charakter tej regulacji. Rzecznik MŚP z uwagi na brak ustawowych kompetencji nie mógł przystąpić do tego postępowania, tym niemniej pismem z dnia 2 stycznia 2020 r. przedstawił swoje stanowisko Ministrowi Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, wskazując na dostrzeżone bariery i utrudnienia w zakresie wykonywania działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej związane z jej funkcjonowaniem. W ocenie Rzecznika MŚP zasadne jest rozważenie podjęcia inicjatywy legislacyjnej ukierunkowanej na wyeliminowanie z obrotu prawnego przepisu art. 24 ust. 5 ustawy systemowej.

Na marginesie warto wskazać, że kwestionowana regulacja na gruncie ustawy systemowej odpowiada analogicznemu przepisowi w Ordynacji podatkowej, którego niezgodność z Konstytucją RP została stwierdzona przez Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 8 października 2013 r. w sprawie o sygn. akt SK 40/12. Co istotne, ustawodawca w projekcie nowej Ordynacji podatkowej (nr w wykazie prac Rady Ministrów: UD409) założył likwidację regulacji zakładającej brak przedawnienia zobowiązań zabezpieczonych hipoteką lub zastawem. W ocenie Rzecznik MŚP, kierunek ten zarówno na gruncie procedury podatkowej, jak również ustawy systemowej zasługuje na poparcie oraz wdrożenie w życie.

31 grudnia 2019 r. do Sejmu RP został wniesiony Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o odpadach oraz ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach w zakresie zmiany wnioskowanej przez Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców. Przedstawicielem wnioskodawców jest Pani Poseł na Sejm RP Anna Paluch.

Zmiana ma umożliwić przez okres 6 miesięcy od dnia planowego wejścia w życie przepisów, to znaczy od 1 stycznia do 30 czerwca 2020 r., sporządzanie dokumentów ewidencji odpadów w trybie „awaryjnym” umożliwiającym sporządzanie, przez czas awarii systemu, dokumentów ewidencji odpadów w formie papierowej lub formie elektronicznej prowadzonej poza BDO.

Objaśnienia prawne Ministra Klimatu wydane na wniosek Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców, na podstawie art. 33 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz. U z 2019 r. poz. 1292), dotyczące stosowania przepisów art. 50 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. ustawy o odpadach w zakresie obowiązku uzyskania wpisu w Rejestrze-BDO przez wytwórców odpadów będących mikroprzedsiębiorcami, małymi lub średnimi przedsiębiorcami.

Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców przypomina przedsiębiorcom, że biegnie termin na złożenie wniosków o wznowienie postępowań. Wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-189/18 Glencore został opublikowany 16 grudnia 2019 r. w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

W związku z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej C-189/18 Glencore Agriculture Hungary Kft./Nemzeti Adóés Vámhivatal Fellebbviteli Igazgatósága podatnicy spełniający odpowiednie warunki mogą w ciągu miesiąca składać wniosek o wznowienie postępowań. Podstawą prawną takiego wniosku jest art. 240 § 1 pkt 11 w związku z art. 241 § 2 pkt 2 Ordynacji podatkowej. Żądanie strony dotyczące wznowienia postępowania powinno zostać wniesione w terminie miesiąca od dnia publikacji sentencji orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Publikacja orzeczenia TSUE w sprawie C-189/18 nastąpiła w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej z dnia 16 grudnia 2019 r. (seria C, nr 423, str. 8). Od tej daty liczy się termin miesiąca czasu, w którym podatnicy są uprawnieni do składania wniosków o wznowienie postępowania.

Na posiedzeniu Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa w dniu 18.12.19 Adam Abramowicz, Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców, wnioskował o wyłączenie mikroprzedsiębiorców z BDO.

Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców przypomina, iż od 2020 r. wpłata podatku dochodowego od osób fizycznych, podatku dochodowego od osób prawnych, podatku od towarów i usług oraz niepodatkowych należności budżetowych jest dokonywana na rachunek urzędu skarbowego przy użyciu indywidualnego rachunku podatkowego identyfikującego podatnika lub płatnika.

Powyższa zmiana jest wynikiem nowelizacji Ordynacji podatkowej – dodania do ustawy art. 61b.

Obecnie podatnicy wpłacają powyższe podatki na rachunki bankowe właściwych sobie organów podatkowych. W praktyce, każdy z urzędów skarbowych posiada oddzielne rachunki bankowe m.in. do wpłat odpowiednio PIT, CIT, VAT i niepodatkowych należności budżetowych. Zatem aktualnie podatnicy wpłacają PIT na jeden rachunek bankowy, VAT na inny rachunek bankowy itd.

Od 2020 r. podatnicy będą dokonywać powyższych wpłat na jeden, indywidualny rachunek podatkowy. Numer indywidualnego rachunku podatkowego do przedmiotowych wpłat można wygenerować na stronie internetowej Ministerstwa Finansów:

https://www.podatki.gov.pl/generator-mikrorachunku-podatkowego

Aby wygenerować indywidualny rachunek podatkowy należy podać NIP podatnika (dla przedsiębiorców/podatników VAT). Należy przy tym zauważyć, iż uzyskany numer indywidualnego rachunku podatkowego będzie nadawany podatnikowi „dożywotnio”, niezależnie od np. zmiany właściwości urzędu skarbowego. W związku z wygenerowaniem indywidualnego rachunku podatkowego i jego prowadzeniem podatnicy nie są obciążani żadnymi kosztami lub opłatami.

Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców zwrócił się do Ministra Klimatu o wydanie objaśnienia prawnego dotyczącego stosowania przepisów art. 50 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach, w zakresie tego, czy mikroprzedsiębiorcy, mali oraz średni przedsiębiorcy, będący wytwórcami odpadów innych niż niebezpieczne, podlegają obowiązkowi rejestracji w rejestrze, o którym mowa w art. 49 ust. 1 ustawy o odpadach.

W objaśnieniu prawnym Minister Klimatu wskazał, że co do zasady wytwórcy odpadów są obowiązani do prowadzenia ewidencji odpadów oraz uzyskania w związku z tym wpisu do rejestru. Z obowiązku tego przewidziano jednak szereg zwolnień. Przede wszystkim, z obowiązku ewidencji i wpisu do rejestru zwolnieni są wytwórcy odpadów komunalnych. Zgodnie z objaśnieniami odpady powstające w ramach działalności biurowej lub innej drobnej działalności gospodarczej, o charakterze i składzie podobnym do powstających w gospodarstwach domowych, niezawierające odpadów niebezpiecznych, mogą być potraktowane jako odpady komunalne (np. makulatura, opakowania, meble i inne odpady wielkogabarytowe). W związku z tym podmioty prowadzące drobną działalność usługową np. księgową, doradczą, prawną lub inną biurową, fryzjerską, krawiecką, kosmetyczną (o ile nie wytwarzają odpadów medycznych, w wyniku przeprowadzanych zabiegów z zakresu medycyny estetycznej np. strzykawki, skalpele) są zwolnione z wpisu do rejestru-BDO jako wytwórcy odpadów komunalnych. Jako odpady komunalne można potraktować również zużyty sprzęt elektryczny lub elektroniczny niezawierający składników niebezpiecznych np. czajniki oraz zużyte tonery niezawierające składników niebezpiecznych. Jako wytwórca odpadów komunalnych taki podmiot nie wpisuje się w zakresie wytwarzania tych odpadów do Rejestru-BDO. Minister jednak przypomina, że odpady posiadające właściwości niebezpieczne, pochodzące z innych źródeł niż gospodarstwa domowe, nie mogą być uznane za odpady komunalne.

Ewidencji odpadów nie podlegają również odpady, o których mowa w rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 12 grudnia 2014 r. w sprawie rodzajów odpadów i ilości odpadów, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów (Dz. U. z 2015 r. poz. 1431), o ile są wytwarzane w ilości nie większej niż określona w tym rozporządzeniu. W takiej sytuacji nie ma obowiązku uzyskania wpisu w Rejestrze-BDO. Obecnie trwają prace nad rozszerzeniem katalogu https://legislacja.gov.pl/projekt/12328257.

W objaśnieniach minister wskazuje również na możliwość przeniesienia obowiązku ewidencji odpadów, w drodze umowy, na wykonującego usługę remontu, naprawy lub konserwacji, jak również na zarządcę nieruchomości, w wypadku wspólnego korzystania z lokalu lub lokalów.

Ponadto przy okazji Minister przypomina o obowiązkach podmiotów prowadzących jednostki handlu, w których są oferowane torby na zakupy z tworzywa sztucznego, o grubości materiału powyżej 15 mikrometrów. Muszą oni składać roczne sprawozdania o produktach, opakowaniach i o gospodarowaniu odpadami z nich powstającymi.

Pełna treść objaśnień jest dostępna poniżej:

Zapraszamy do zapoznania się z filmem prezentującym historie dwojga przedsiębiorców i ich zmagań z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych.

Zapraszamy do oglądania transmisji z VII Posiedzenia Rady Przedsiębiorców. Temat posiedzenia to praktyka stosowania Prawa przedsiębiorców przez organy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

W imieniu Krajowej Agencji Poszanowania Energii, zapraszamy do wzięcia udziału w programie „Wsparcie techniczne dla promowania audytu energetycznego oraz inwestycji w efektywność energetyczną w małych i średnich przedsiębiorstwach”. Agencja poszukuje 70 małych i średnich przedsiębiorstw zainteresowanych poprawą efektywności energetycznej, które znają swoje zużycie energii i które chciałyby dowiedzieć się jakie działania mogą podjąć aby je zmniejszyć. Audytorzy agencji skontaktują się z takimi przedsiębiorcami i wykonają bezpłatny, uproszczony audyt energetyczny. Projekt finansuje w 100% Komisja Europejska.

Zainteresowane przedsiębiorstwa prosimy o kontakt pod adresem msp@kape.gov.pl

W piśmie z dnia 29 listopada br. Adam Abramowicz, Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców, zwraca się do dra Michała Kurtyki, Ministra Klimatu, z wnioskiem o wyłączenie mikro-, małych i średnich przedsiębiorców z niektórych obowiązków ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach.

Od 1 stycznia 2020 r. wytwórcy odpadów innych niż komunalne, o ile nie są oni objęci wyłączeniem szczegółowym, będą mieli obowiązek korzystania z Bazy danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami (w skrócie zwanej BDO) w zakresie, przede wszystkim, prowadzenia ewidencji odpadów. Przedsiębiorcy, zgłaszający się do Biura Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców, wskazują, że do tej pory nie dotarły do nich szczegółowe informacje na temat nowych regulacji.

W swoim piśmie Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców wskazuje na wątpliwości co do tego, kogo faktycznie obejmuje obowiązek zarejestrowania się w BDO i korzystania z jego modułów, które to wątpliwości zostały przekazane 28 listopada, podczas spotkania w Biurze Rzecznika, przedstawicielom Ministerstwa Klimatu oraz Instytutu Ochrony Środowiska Państwowego Instytutu Badawczego. Granice podlegania tym obowiązkom nie są zarysowane dostatecznie jasno, zwłaszcza jeśli chodzi o uznawanie podmiotu za wytwarzający wyłącznie odpady komunalne, a tym samym zwolniony z obowiązku wpisu do rejestru i prowadzenia ewidencji.

Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców argumentuje swój wniosek również tym, że z obowiązku wpisu i prowadzenia ewidencji zostali wyłączeni rolnicy gospodarujący na powierzchni użytków rolnych poniżej 75 hektarów. Brak analogicznego rozwiązania dla mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw nosi znamiona dyskryminacji i naruszenia zasad Konstytucji Biznesu w zakresie proporcjonalności w nakładaniu różnych kategorii ciężarów i świadczeń publicznych.

W związku tym, że obowiązek prowadzenia ewidencji odpadów w nowej, teleinformatycznej formie, wymagającej prowadzenia dokumentacji w zasadzie w sposób ciągły, będzie dla małych podmiotów gospodarczych bardzo uciążliwy i w znacznym stopniu utrudni funkcjonowanie najmniejszym przedsiębiorcom, Rzecznik MŚP wnosi o rozciągnięcie na mikro-, małe i średnie przedsiębiorstwa wyłączenia z obowiązku wpisu do rejestru oraz prowadzenia ewidencji odpadów.

Podczas rozmowy w programie Money.pl „To Się Liczy” Minister Rozwoju Jadwiga Emilewicz zapowiedziała, że zgodnie z postulatem Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców, małe i średnie przedsiębiorstwa mogą zostać wyłączone z obowiązku rejestracji w Bazie Danych Odpadowych.

„Być może taki gest zostanie wykonany”.

W związku ze zmianami dotyczącymi Bazy Danych o Produktach i Opakowaniach oraz o Gospodarce Odpadami, jakie mają wejść w życie 1 stycznia 2020 r. – Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców zaprasza Dyrektora Instytutu Ochrony Środowiska Państwowego Instytutu Badawczego na posiedzenie Zespołu Roboczego ds. Recyklingu i Gospodarki Odpadami, działającego w Radzie Przedsiębiorców.

Jednocześnie Rzecznik MŚP wystąpił z wnioskiem do Ministra Klimatu o wprowadzenie zmian w ustawie z dnia 24 listopada 2017 r. o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw.

Biuro Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców przypomina o obowiązku rejestracji w Bazie Danych Odpadowych. Szczegółowe informacje dostępne są na stronie: https://bdo.mos.gov.pl/

Opinia Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców wyrażona na etapie opiniowania i konsultacji publicznych projektu ustawy o zmianie – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw doprowadziła do doprecyzowania przepisów w zakresie budowy różnego rodzaju automatów.

Adam Abramowicz, Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców, pismem z 11 kwietnia 2019 r. skierowanym do Sekretarza Stanu Artura Sobonia, przekazał opinię do projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw, w której zaapelował o uregulowanie i doprecyzowanie kwestii budowy paczkomatów, bankomatów czy biletomatów, szczególnie w kontekście orzeczenia WSA w Łodzi z 17 stycznia 2019 r., sygn. akt II SA/Łd 761/18, wskazującego, że paczkomat jest obiektem budowlanym wymagającym pozwolenia na budowę.

W celu uniknięcia wątpliwości interpretacyjnych i zapewnienia pewności prawa Rzecznik MŚP zaproponował, aby ze zgłoszenia budowy lub uzyskania pozwolenia na budowę zwolnić inwestorów planujących budowę nie tylko bankomatów, wpłatomatów czy automatów sprzedających, ale także wszelkich automatów służących do wykonywania innego rodzaju usług.

Opinia Rzecznika MŚP spotkała się z aprobatą Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju, które uwzględniło proponowane zmiany w projekcie ustawy. Projekt z powyższymi zmianami został przyjęty przez Radę Ministrów w dniu 6 listopada 2019 r.

Trwa transmisja na żywo z VI posiedzenia Rady Przedsiębiorców.