Tarcza Finansowa 2.0 nie dla beneficjentów, którzy naruszają w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej ograniczenia, nakazy i zakazy  ustanowione w związku z wystąpieniem stanu epidemii – Tarcza PFR nawiązuje do problematycznych przepisów „ustawy o dobrym Samarytaninie”.

Pojawiają się jednak wątpliwości, ponieważ nie wiadomo zgodnie z którymi naruszeniami ograniczeń, nakazów i zakazów, ustanowionych w związku z wystąpieniem stanu epidemii, i przez kogo stwierdzonych, jak również w jakim trybie ma być odmawiane wsparcie przedsiębiorcom. Tym bardziej, że w Regulaminie PFR stwierdzono, że NIEKTÓRE ASPEKTY PROGRAMU 2.0 MAJĄ MIEĆ CHARAKTER UZNANIOWY I OCENNY NA ZASADZIE RACJONALNEJ UZNANIOWOŚCI.

Rzecznik MŚP już wielokrotnie występował w tej sprawie, m.in. do: Wicepremiera i Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii dr Jarosława Gowina z wnioskiem o wydanie objaśnień prawnych wyjaśniających wątpliwości wynikające z kwestionowanej regulacji; Premiera Mateusza Morawieckiego; a także do Sejmu RP i Senatu RP.

O powyższym informowaliśmy w komunikatach z 21 i 23 października 2020 r. oraz 30 listopada 2020 r.:

Do Biura Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców zgłosiła się właścicielka salonu fryzjerskiego z prośbą o interwencję w sprawie wymierzenia jej przez Państwowego Inspektora Sanitarnego w Koszalinie administracyjnej kary pieniężnej za niezastosowanie się do obowiązku czasowego ograniczenia działalności związanej z fryzjerstwem. Podstawę prawną  wydania tej decyzji stanowiły przepisy ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r., o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U. z 2019 r., poz. 1239 z poz. zm.,) oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 31 marca 2020 r., w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (Dz. U. z 2020 r., poz. 566). Ustaleń faktycznych organ pierwszej instancji dokonał jedynie na podstawie treści notatki policyjnej odstępując od zapewnienia stronie czynnego udziału w postępowaniu.

Rzecznik MŚP przyłączył się do postępowania zażaleniowego od wskazanej powyżej decyzji zarzucając jej braki w ustaleniach faktycznych oraz naruszenie między innymi zasady zaufania jednostki do działań organów administracji publicznej. Rzecznik MŚP stanowczo sprzeciwił się praktyce organu pierwszej instancji wymierzania administracyjnej kary pieniężnej jedynie na podstawie treści notatki policyjnej. W ocenie Rzecznika MŚP,  na podstawie notatki policyjnej, bez zapewnienia stronie prawa do zajęcia stanowiska w sprawie, organ nie mógł ponad wszelką wątpliwość stwierdzić, że w sprawie doszło do naruszenia zakazu prowadzenia działalności fryzjerskiej oraz że zaistniały podstawy faktyczne wymierzenia administracyjnej kary pieniężnej. Rzecznik MŚP zarzucił też, że organ pominął wyjaśnienia strony postępowania oraz niesłusznie odstąpił od zapewnienia  jej  prawa do wzięcia czynnego udziału w postępowaniu.

Zachodniopomorski Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Szczecinie uchylił decyzję organu pierwszej instancji i uwzględnił stanowisko Rzecznika MŚP i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia organowi pierwszej instancji. Zalecił mu przeprowadzenie ponownego postępowania wyjaśniającego czy w sprawie doszło do zdarzenia podlegającego administracyjnej karze pieniężnej, z uwzględnieniem wszystkich okoliczności mających znaczenia dla rozstrzygnięcia oraz zapewniającego stronie wzięcie czynnego udziału w postępowaniu. W następstwie tego, Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Koszalinie, w wyniku ponownego rozpoznania sprawy, wydał decyzję, w której odstąpił od nałożenia przedsiębiorcy administracyjnej kary pieniężnej. Organ po ponownym wyjaśnieniu wszystkich okoliczności faktycznych sprawy uznał, że waga naruszenia prawa była znikoma, a przedsiębiorca zaprzestał naruszenia prawa.

W związku z opracowaniem przez przedsiębiorców z branży „basenowej” propozycji ,,protokołów sanitarnych” umożliwiających częściowe przywrócenie działalności aquaparków, pływalni, term i saunariów, Rzecznik MŚP ponownie występuje do właściwych organów państwa o zajęcie stanowiska w tej sprawie.

Do Biura Rzecznika MŚP wpłynęły propozycje ,,protokołów sanitarnych” dla podmiotów z branży „basenowej” (aquaparki, pływalnie, termy i saunaria) wraz z postulatami zmian odpowiednich przepisów w zakresie ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii. Zostały one opracowane przez nowopowstałe Stowarzyszenie Polskie Aquaparki i Pływalnie, reprezentujące ok. 130 aquaparków i ponad 730 pływalni, które wniosło również o powołanie w trybie pilnym międzyresortowej grupy roboczej odpowiedzialnej za wypracowanie rozwiązań problemów tej branży.

W związku z powyższym, pismami z dnia 29 grudnia 2020 r. Rzecznik MŚP wystąpił do Ministra Zdrowia dr Adama Niedzielskiego, Głównego Inspektora Sanitarnego Krzysztofa Saczka oraz Dyrektora Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny dr hab. n. med. Grzegorza Juszczyka o ustosunkowanie się do tych wniosków i postulatów.

Warto przypomnieć, że od początku wystąpienia stanu epidemii jednym z sektorów najbardziej dotkniętych restrykcjami z tym związanymi była szeroko pojęta branża fitness. Już 18 kwietnia 2020 r. Rzecznik MŚP apelował, aby wyznaczono datę 4 maja 2020 r. dla przedsiębiorców z branży fitness, prowadzących baseny, siłownie, łaźnie, sauny w celu umożliwienia prowadzenia działalności gospodarczej w tych zakresach. Rzecznik MŚP argumentował przy tym, że wśród zasad prawidłowego żywienia związanych z Piramidą Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej, opracowanych w Instytucie Żywności i Żywienia, podkreślono, że „aktywność fizyczna jest kluczem do zdrowia i dobrego samopoczucia”.

Na problemy związane z zamknięciem branży „basenowej” Rzecznik MŚP wskazywał również Premierowi Rady Ministrów Mateuszowi Morawieckiemu w apelu z 16 października 2020 r. oraz Ministrowi Zdrowia dr Adamowi Niedzielskiemu w piśmie z 23 października 2020 r., podnosząc m.in., że „aktywność fizyczna służy budowaniu odporności, dzięki której lepiej znoszone są rozmaite infekcje, w tym COVID-19”.

W ocenie Rzecznika MŚP, istnieje już dostatecznie dużo opracowań i ekspertyz świadczących o tym, że otwarcie obiektów basenowych nie będzie zwiększało ryzyka rozprzestrzeniania się koronawirusa SARS-CoV-2 i choroby COVID-19. Przykładowo, już w opinii z dnia 4 maja 2020 r., znak: B-BK-547-64/20, Dyrektor Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny wyjaśnił, że „liczne instytucje zdrowia publicznego na całym świecie, w tym WHO i CDC zgodnie podkreślają, że nie wykazano dotychczas przypadków zakażenia SARS-CoV-2 poprzez wodę przeznaczoną do spożycia ani wodę do celów rekreacyjnych o kontrolowanej jakości, w tym wodę w basenach kąpielowych, poddawaną uzdatnianiu i dezynfekcji. […] Podkreślając, że COVID-19 nie jest chorobą wodozależną, zwraca się w tym kontekście uwagę na podatność SARS-CoV-2 jako wirusa otoczkowego na liczne czynniki dezynfekcyjne”.
Ponadto, należy wskazać, że WHO opublikowało Wytyczne dotyczące aktywności fizycznej i siedzącego trybu życia 25 listopada 2020 r., w których jest także nawiązanie do pływania. Narodowy Fundusz Zdrowia także zachęca „do regularnej aktywności fizycznej, która jest najlepszą inwestycją w dłuższe i zdrowsze życie”.

Pełne teksty wystąpień Rzecznika MŚP w przedmiotowej sprawie:

Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców dostrzega narastający problem wyłączania ochronnych przepisów o kontroli przedsiębiorców w ramach projektowania przez różne organy aktów normatywnych dotyczących wykonywania działalności gospodarczej.

Jednymi z podstawowych zasad Konstytucji Biznesu są proporcjonalność i adekwatność podejmowanych wobec przedsiębiorców działań ze strony organów państwa. W celu zagwarantowania poszanowania tych zasad na gruncie kontroli przedsiębiorców w ustawie – Prawo przedsiębiorców w rozdziale 5 wprowadzono ograniczenia kontroli działalności gospodarczej. Przepisy tego rozdziału mają zatem dla przedsiębiorców charakter gwarancyjny.

Do zadań Rzecznika MŚP należy m.in. opiniowanie projektów aktów normatywnych dotyczących interesów przedsiębiorców oraz zasad podejmowania, wykonywania lub zakończenia działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, o czym stanowi art. 8 pkt 1 ustawy o Rzeczniku MŚP. Korzystając z tej kompetencji, Rzecznik MŚP odnotował w ostatnim okresie powtarzającą się tendencję do próby wyłączania przepisów rozdziału 5 ustawy – Prawo przedsiębiorców w projektowanych przez różne organy aktach prawnych. Poniżej przedstawiamy trzy przykłady.

Pismem z dnia 6 sierpnia 2020 r., znak: WPL.206.2020.PD.DL, Rzecznik MŚP skierował do Ministra Zdrowia opinię do projektu ustawy o wyrobach medycznych (numer w wykazie prac Rady Ministrów: UC34), w której zwrócił wnioskodawcy uwagę na naruszającą zasady Konstytucji Biznesu próbę wyłączenia przepisów rozdziału 5 ustawy – Prawo przedsiębiorców do postępowania kontrolnego wobec instytucji zdrowia publicznego, będących jednocześnie przedsiębiorcami. Rzecznik MŚP podniósł, że proponowane wyłączenie w tym zakresie pozbawi przedsiębiorców licznych praw, m.in. prawa do odszkodowania za szkodę na skutek przeprowadzenia czynności kontrolnych z naruszeniem przepisów, prawa do obecności przy czynnościach kontrolnych przedsiębiorcy lub osoby przez niego upoważnionej, a także zasady kontroli przedsiębiorców takie jak: zakaz kontroli równoczesnych, limit czasu kontroli, prowadzenie kontroli w sposób niezakłócający funkcjonowanie przedsiębiorcy oraz zakaz powtórnych kontroli i o tożsamym przedmiocie.

Z kolei, w dniu 29 września 2020 r. na stronach Rządowego Centrum Legislacji zamieszczony został projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów (numer w wykazie prac Rady Ministrów: UC15). Projekt ten zakładał uzupełnienie kompetencji Prezesa UOKiKu o kompetencje przewidziane rozporządzeniem nr 2017/2394 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2017 r. w sprawie współpracy między organami krajowymi odpowiedzialnymi za egzekwowanie przepisów prawa w zakresie ochrony konsumentów i uchylające rozporządzenie nr 2006/2004/WE (tzw. rozporządzenie CPC). Tym niemniej, projekt ten zakładał również wyłączenie czynności kontrolnych wykonywanych na gruncie tej regulacji spod Rozdziału 5 ustawy – Prawo przedsiębiorców, co znalazło odzwierciedlenie w krytycznych uwagach Rzecznika MŚP skierowanych do Prezesa UOKiKu w piśmie z dnia 8 października 2020 r., znak: WPL.653.2020.GG.

Ostatnim przykładem tej niepokojącej tendencji są aktualnie prowadzone prace nad projektem ustawy o zmianie ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych oraz niektórych innych ustaw (numer w wykazie prac Rady Ministrów: UD142), którego wnioskodawcą jest Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi. W swojej opinii do tego projektu z dnia 23 grudnia 2020 r., znak: WPL.976.2020.GG, Rzecznik MŚP wskazał, że uważa za zbyt daleko idące projektowane wyłączenie w tej regulacji gwarancji z art. 58 ust. 1 ustawy – Prawo przedsiębiorców, zabraniającego kontroli, gdy ma ona dotyczyć przedmiotu kontroli objętego uprzednio zakończoną kontrolą przeprowadzoną przez ten sam organ.

1 stycznia 2021 r. wejdzie w życie nowe Prawo zamówień publicznych, które zapewnić ma większy i łatwiejszy dostęp do zamówień publicznych dla przedsiębiorców z sektora MŚP, w tym nowe uprawnienia dla Rzecznika MŚP do wnoszenia środków ochrony prawnej. Rzecznik MŚP od początku był mocno zaangażowany w prace nad jego tworzeniem.

Celem ustawy z dnia 11 września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 2019, ze zm.) jest całościowe uregulowanie problematyki zamówień publicznych. Istotą rozwiązań nowego PZP jest zwiększenie przejrzystości i spójności regulacji w zakresie zamówień publicznych, z uwzględnieniem ich roli w kształtowaniu polityki państwa oraz potrzeby wsparcia rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw, a także innowacyjnych, nowoczesnych produktów i usług.

W nowej ustawie PZP przewidziano w szczególności następujące korzyści dla sektora MŚP:

1. pełna elektronizacja zamówień za pośrednictwem platformy zakupowej, przy czym urzędowa platforma e-Zamówienia ma zostać w pełni wdrożona do kwietnia 2021 r.; (zob. https://ezamowienia.gov.pl/pl/ i https://miniportal.uzp.gov.pl/)
2. wprowadzenie zasady efektywności;
3. wprowadzenie w przetargach unijnych analizy potrzeb i wymagań zamawiającego oraz raportów z realizacji zamówienia;
4. uproszczenie procedury w postępowaniach powyżej i poniżej progów unijnych (wprowadzenie nowego trybu podstawowego);
5. zrównoważenie stron w umowach w sprawie zamówienia publicznego m.in. poprzez określenie zasad kształtowania umów i obowiązkowych postanowień umownych;
6. wprowadzenie katalogu klauzul abuzywnych (m.in. zakaz nieproporcjonalnie wysokich kar umownych w stosunku do wartości zamówienia);
7. wprowadzenie nowych zasad waloryzacji wynagrodzenia;
8. wprowadzenie obowiązku stosowania zaliczek lub częściowych płatności w umowach powyżej 12 miesięcy;
9. zmniejszenie obciążeń związanych z wadium czy zabezpieczeniem umowy;
10. nadanie Rzecznikowi MŚP uprawnień analogicznych do tych, które przysługują podmiotom wpisanym na listę organizacji uprawnionych do wnoszenia środków ochrony prawnej;
11. wprowadzenie nowych możliwości rozstrzygania sporów przed Sądem Polubownym przy Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej.

Rzecznik MŚP aktywnie uczestniczył podczas prac nad projektami nowej ustawy PZP oraz ustawy ją wprowadzającej. Przy Rzeczniku MŚP w ramach Rady Przedsiębiorców działa również Zespół Roboczy ds. zamówień publicznych, który był zaangażowany w powyższe prace oraz opracowywał postulaty przedsiębiorców i ich organizacji. Efektem tych pracy były m.in. poniższe wystąpienia Rzecznika MŚP:

1. z dnia 21 lutego 2019 r. (znak: RMSP-61/2019/WPL) do Minister Przedsiębiorczości i Technologii Jadwigi Emilewicz – wstępne uwagi do projektu ustawy – Prawo zamówień publicznych oraz projektu ustawy – Przepisy wprowadzające – Prawo zamówień publicznych;
2. z dnia 27 lutego 2019 r. (znak: RMSP-61/2019/WPL) do Minister Przedsiębiorczości i Technologii Jadwigi Emilewicz – dodatkowe uwagi do projektu ustawy – Prawo zamówień publicznych oraz projektu ustawy – Przepisy wprowadzające – Prawo zamówień publicznych;
3. z dnia 5 czerwca 2019 r. (znak: RMSP-272/2019/WPL) do Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych – w sprawie przekazania opinii UZP w sprawie możliwości waloryzacji umów w związku z dużym wzrostem cen materiałów budowlanych i robocizny;
4. z dnia 12 czerwca 2019 r. (znak: RMSP-282/2019/WPL) do Komisji Finansów Publicznych Sejmu RP – w sprawie przekazania uwag do projektu ustawy o systemie instytucji rozwoju;
5. z dnia 12 lipca 2019 r. (znak: RMSP-354/2019/WPL) do Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych – w sprawie rozpoczęcia prac nad promowaniem wśród zamawiających dobrych praktyk, w szczególności względem wykonawców z sektora MŚP;
6. z dnia 16 sierpnia 2019 r. (znak: RMSP-354/2019/WPL) do Przewodniczącego Komisji Nadzwyczajnej do spraw deregulacji Sejmu RP – z przekazaniem propozycji zmian do projektu ustawy – Prawo zamówień publicznych wypracowanych przez Zespół Roboczy ds. zamówień publicznych i Zespół Roboczy ds. recyklingu i gospodarki odpadami (in-house);
7. z dnia 8 listopada 2019 r. (znak: RMSP-354/2019/WPL) do Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych – z prośbą o przedstawienie wyników prac zespołu ds. przygotowania i upowszechnienia wzorcowych dokumentów i praktyk stosowanych przy udzielaniu zamówień publicznych oraz z zaproszeniem na posiedzenie Zespołu Roboczego zamówień publicznych przy Radzie Przedsiębiorców w dniu 21 listopada 2019 r.

Aktualnie Zespół Roboczy ds. zamówień publicznych skupia się na problemie terminowości realizacji zamówień publicznych w kontekście narastającego problemu pandemii koronawirusa.

Zgodnie z zacytowaną w mediach wypowiedzią Biura Prasowego Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, dotyczącą zapowiedzianej na 2021 r. nowelizacją ustawy o informatyzacji:
„Prace nad ustawą trwają. Jesteśmy na etapie roboczych konsultacji wstępnych założeń przygotowywanego projektu. Zakładamy, że zostanie on udostępniony w I kw. 2021 r.” („Dziesięć zasad cyfryzacji państwa”, w: Dziennik Gazeta Prawna, wydanie z dnia 22 grudnia 2020 r.). W Dzienniku ponadto wskazano, że „zostanie też wprowadzona zasada jednolitej komunikacji, wspólnego standardu interfejsów służących instytucjom do prezentacji danych i świadczenia usług online. Ma również obowiązywać zasada jednego głównego źródła danych publicznych”.

Jednym z podstawowych zadań Rzecznika MŚP jest opiniowanie projektów aktów normatywnych dotyczących interesów przedsiębiorców oraz zasad podejmowania, wykonywania lub zakończenia działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Mając powyższe na uwadze, pismem z dnia 23 grudnia 2020 r. Rzecznik MŚP wystąpił do Sekretarza Stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Pana Marka Zagórskiego, o włączenie Rzecznika MŚP do prac roboczych nad projektem nowelizacji już na obecnym ich etapie.

Rzecznik MŚP wskazał w swoim wystąpieniu, że organizacje przedsiębiorców zrzeszone w działającej przy Rzeczniku MŚP Radzie Przedsiębiorców, których aktualnie jest już 258, sygnalizują duże zainteresowanie środowiska przedsiębiorców pracami nad projektem tej nowelizacji. Dlatego, aby umożliwić bieżącą konsultację tych prac i ich wyników z członkami Rady Przedsiębiorców, Rzecznik MŚP wniósł o włączenie go do tych prac już na obecnym ich etapie.

Rzecznik MŚP wnioskiem z 18 grudnia 2020 r. zwrócił się do Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii oraz Minister Rodziny i Polityki Społecznej z oceną dotyczącą możliwości łączenia świadczeń na rzecz ochrony miejsc pracy określonych w art. 15g i art. 15gg ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1842, dalej: „Specustawa”) ze zwolnieniem ze składek ZUS, o którym mowa w art. 31zo Specustawy.

Do Rzecznika MŚP dotarły sygnały, że w praktyce funkcjonowania wojewódzkich urzędów pracy możliwość korzystania z tych świadczeń w różnych okresach podlega ograniczeniu. Chodzi o sytuację, gdy przedsiębiorca w okresie np. marzec – maj 2020 r. skorzystał ze zwolnienia ze składek, a w późniejszym i niepokrywającym się okresie złożył np. wniosek o, którym mowa w art. 15gg Specustawy (o przyznanie świadczeń na rzecz ochrony miejsc pracy). W takiej sytuacji właściwe organy mają ograniczać zakres pomocy z art. 15gg poprzez nieprzyznawanie środków z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych na opłacenie składek na ubezpieczenia społeczne pracowników należnych od pracodawcy. Praktykę taką potwierdziło Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii w korespondencji z jednym z przedsiębiorców.

Wobec powyższego Rzecznik MŚP wystąpił z oceną skierowaną do MRPiT oraz MRiPS wskazując, że w świetle obecnego brzmienia przepisów taka interpretacja jest nieuprawniona, a łączenie świadczeń na rzecz ochrony miejsc pracy oraz zwolnienia ze składek ZUS powinno być możliwe w pełnym zakresie, jeżeli dotyczy różnych i niepokrywających się okresów.

Ministerstwo Klimatu i Środowiska wychodzi naprzeciw postulatom Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców, dotyczącym umożliwienia złożenia zażalenia na postanowienia Wojewódzkich Inspektorów Ochrony Środowiska lub komendanta powiatowego (miejskiego) Państwowej Straży Pożarnej

W piśmie z 7 grudnia 2020 r. Rzecznik MŚP przekazał Ministrowi Klimatu i Środowiska opinię do projektu ustawy o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw (numer z wykazu UC43), w której wskazał między innymi na utrudnienia w prowadzeniu działalności gospodarczej, zgłaszane przez przedstawicieli przedsiębiorców, polegające na braku możliwości złożenia zażalenia na postanowienie Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska w przedmiocie spełnienia wymagań określonych w przepisach ochrony środowiska lub postanowienie komendanta powiatowego (miejskiego) Państwowej Straży Pożarnej w przedmiocie spełnienia wymagań określonych w przepisach dotyczących ochrony przeciwpożarowej, przez przedsiębiorcę starającego się o uzyskanie zezwolenia na zbieranie odpadów, zezwolenia na przetwarzanie odpadów lub pozwolenia na wytwarzanie odpadów uwzględniające zbieranie lub przetwarzanie. Brak możliwości złożenia zażalenia na powyższe postanowienia byłby szczególnie dotkliwy podczas postępowań o zmianę posiadanego zezwolenia lub pozwolenia, kiedy negatywne postanowienie mogło oznaczać konieczność zaprzestania prowadzenia działalności.

Wychodząc naprzeciw postulatom przedsiębiorców, zgłoszonych przez Rzecznika MŚP, Ministerstwo Klimatu i Środowiska opublikowało w wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów założenia projektu ustawy o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw (UD 163). Przewidują one, między innymi, umożliwienie złożenia zażalenia na postanowienie Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska lub komendanta powiatowego (miejskiego) Państwowej Straży Pożarnej do organu wyższej instancji.

Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców Adam Abramowicz w stanowisku skierowanym do Prezesa Rady Ministrów Mateusza Morawieckiego zaapelował o powołanie Rady Społeczno-Gospodarczej ds. skutków walki z COVID-19, składającej się z naukowców oddelegowanych przez uniwersytety ekonomiczne oraz wydziały ekonomiczne innych polskich uczelni. Do pisma Adam Abramowicz dołączył stanowisko w sprawie lockdownu Rady Naukowej, która pracuje przy Rzeczniku MŚP.

W piśmie do Premiera Adam Abramowicz podkreśla, że opinie ekspertów medycznych są niezwykle ważne, ale decyzje podejmowane na ich podstawie dotyczą nie tylko służby zdrowia – sposobów leczenia zarażonych wirusem COVID-19 i zapobiegania pandemii – lecz także całości życia społeczno-gospodarczego, w tym dalekosiężnych skutków ekonomicznych dla polskich rodzin. W ocenie Rzecznika MŚP skutki obecnych działań odczuwać będzie, nie tylko nasze pokolenie, ale też pokolenia naszych dzieci i wnuków. Ponadto Adam Abramowicz zwraca uwagę, że niezwykle ważne jest, by działania antycovidowe były podejmowane nie tylko po starannej analizie medycznej, ale też oparte o badania wpływu poszczególnych decyzji na wielowymiarowe i długotrwałe konsekwencje w systemie społeczno-gospodarczym, w tym pogłębienie uspołecznienia długu publicznego, który może znacznie ograniczyć dochód rozporządzalny przeciętnego gospodarstwa domowego w przyszłości.

– Proszę Pana Premiera o powołanie Rady Społeczno-Gospodarczej ds. skutków walki z COVID-19, składającej się z naukowców oddelegowanych przez uniwersytety ekonomiczne oraz wydziały ekonomiczne innych polskich uczelni, i konsultowanie decyzji w sprawach walki z pandemią także z tym gronem ekspertów. Do swojego pisma załączam stanowisko w sprawie lockdownu Rady Naukowej, która pracuje przy Rzeczniku MŚP – podsumowuje w swoim wystąpieniu Adam Abramowicz.

8 grudnia 2020 r. przy Rzeczniku Małych i Średnich Przedsiębiorców powstała Rada Naukowa, która jest organem pomocniczym o charakterze opiniodawczo-doradczym. Zgromadzeni w Radzie naukowcy będą wspierać Rzecznika swoją wiedzą i doświadczeniem w prowadzeniu dialogu i konsultacji ze środowiskami naukowym. Jednym z pierwszych działań Rady było wydanie stanowiska ws. lockdownu w Polsce oraz poparcie i rekomendacja dla Dziesiątki Rzecznika MŚP.

W Radzie Naukowej znajdują się przedstawiciele siedmiu uczelni wyższych, w tym wszystkich uniwersytetów ekonomicznych w Polsce: Szkoły Głównej Handlowej, Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Uniwersytetu Zielonogórskiego i Społecznej Akademii Nauk. Na przewodniczącego Rady został wybrany prof. dr hab. Jan Klimek ze Szkoły Głównej Handlowej. Pozostali członkowie to:

• dr hab. Marcin Gołembski, UEP
• dr Małgorzata Kosała, UEK
• dr Rafał Kozłowski, UE Katowice
• dr hab. Grzegorz Krzos, prof. UEW
• dr hab. inż. Przemysław Niewiadomski, prof. UZ
• prof. dr hab. Konrad Raczkowski, SAN

Do głównych zadań Rady Naukowej przy Rzeczniku MŚP należy:

1. wymiana wiedzy i informacji o otoczeniu gospodarczym i działalności przedsiębiorstw, szczególnie z perspektywy nauk ekonomicznych
2. wspieranie Rzecznika w opiniowaniu projektów aktów normatywnych, dotyczących tematów gospodarczych oraz zasad podejmowania, wykonywania lub zakończenia działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a także w zakresie występowania z wnioskami o podjęcie inicjatywy ustawodawczej albo wydanie lub zmianę innych aktów prawnych w sprawach dotyczących gospodarki.
3. opracowywanie i przyjmowanie stanowisk w zakresie spraw związanych z interesami przedsiębiorców oraz polityką gospodarczą państwa;
4. inicjowanie współpracy między Rzecznikiem, środowiskami przedsiębiorców, organami władzy publicznej, organizacjami pozarządowymi, uczelniami wyższymi, samorządami prawniczymi, instytucjami zagranicznymi i międzynarodowymi oraz innymi podmiotami, działającymi na rzecz przedsiębiorców i przedsiębiorczości;
5. wspieranie Rzecznika w prowadzonej działalności edukacyjnej i informacyjnej, w zakresie edukacji ekonomicznej i propagowania przedsiębiorczości.
6. inicjowanie współpracy i rozwój relacji między naukowcami w celu rozwoju przedsiębiorczości;
7. inicjowanie i krzewienie działań, mających na celu kształtowanie postaw pro-przedsiębiorczych w społeczeństwie.

Jedną z pierwszych decyzji Rady Naukowej przy Rzeczniku MŚP było zajęcie stanowiska ws. lockdownu. W swoim stanowisku Rada zaapelowała do władz państwowych „o rozważne podejmowanie dalszych decyzji mających na celu zwalczanie epidemii COVID-19, ze szczególnym uwzględnianiem  konsekwencji gospodarczych, a zwłaszcza tych dotyczących działalności przedsiębiorstw.” Pełną treść stanowiska Rady Naukowej można przeczytać poniżej.

Zarządzeniem z 30 listopada 2020 r. Prezes Rady Ministrów powołał Międzyresortowy Zespół do spraw likwidowania barier administracyjnych i prawnych mających wpływ na funkcjonowanie obywateli i przedsiębiorców.

Pismem z 17 grudnia 2020 r. Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców zwrócił się do Pani Anny Korneckiej Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Rozwoju Pracy i Technologii z prośbą o skierowanie wniosku do Prezesa Rady Ministrów o dołączenie Rzecznika MŚP do ww. zespołu.

Do zadań zespołu należy m.in. identyfikacja barier administracyjnych i prawnych mających wpływ na funkcjonowanie obywateli i przedsiębiorców i wypracowanie rozwiązań mających na celu ich wyeliminowanie z obowiązujących przepisów prawa oraz przygotowywanie propozycji rozwiązań legislacyjnych w tym zakresie. Jednym z ustawowych zadań Rzecznik MŚP jest zaś informowanie właściwych organów o dostrzeżonych barierach i utrudnieniach w zakresie wykonywania działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Wpisuje się to zatem w zakres prac przedmiotowego zespołu.

Rzecznik MŚP we współpracy z Radą Przedsiębiorców diagnozuje liczne bariery i utrudnienia w wykonywaniu działalności gospodarczej, czego wyrazem jest ,,Dziesiątka Rzecznika MŚP”, zawierająca zbiór najważniejszych postulatów środowiska przedsiębiorców, wśród których znajdują się m.in. zakaz nakładania przez ustawodawcę nowych obowiązków biurokratycznych dla mikroprzedsiębiorców oraz redukcja obecnie istniejących czy zmiany prawa gospodarczego nakładające obowiązki dla przedsiębiorców z półrocznym wyprzedzeniem.

Wskazane propozycje Rzecznika MŚP zostały wzięte pod uwagę, o czym świadczą zapowiedzi przeorganizowania rządowego procesu legislacyjnego, żeby był bardziej przewidywalny, m.in. poprzez pakietowanie przepisów czy wydłużenie vacatio legis, aby przedsiębiorcy mogli się przygotować do proponowanych przez rząd zmian prawnych.

Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej wraz z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych wyjaśniają, jak należy interpretować przesłankę braku poprawy sytuacji materialnej w przypadku świadczenia postojowego. Były to odpowiedzi na wniosek Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców skierowany do Wiceprezesa Rady Ministrów, Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii dr Jarosława Gowina.

Rzecznik MŚP wnioskiem z 14 października 2020 r. zwrócił się, w związku z wnioskami przedsiębiorców oraz powziętymi wątpliwościami interpretacyjnymi, o wydanie objaśnień prawnych dotyczących art. 15zs ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych. Przedmiotem wniosku była kwestia, jak należy interpretować wymóg wykazania, że sytuacja materialna wskazana we wniosku o kolejne postojowe nie uległa poprawie.

W odpowiedzi z 23 listopada 2020 r. Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej wskazało, że „ponowna wypłata świadczenia postojowego odbywa się wyłącznie na podstawie oświadczenia osoby uprawnionej. Przyjęcie powyższej konstrukcji przez Ustawodawcę oznacza, że osoba uprawniona ocenia swoją aktualną sytuację materialną, tj. czy uległa ona poprawie, w kolejnym okresie po złożeniu pierwszego wniosku i otrzymaniu na tej podstawie pierwszego świadczenia postojowego. Jednocześnie należy podkreślić, że osoba ubiegająca się o ponowną wypłatę świadczenia nie jest zobowiązana do dokumentowania swojej sytuacji materialnej – nie jest wymagane udowodnienie spadku przychodów o kolejne 15%” oraz „wszelkie podejmowane działania związane z weryfikacją udzielanej pomocy na podstawie przepisów ww. ustawy powinny opierać się wyłącznie na indywidualnym badaniu każdej sprawy, która budzi wątpliwości, ze względu na brak spełnienia warunków do przyznania świadczenia na podstawie obowiązujących przepisów prawa lub też w przypadku celowego działania dążącego do wyłudzenia świadczeń. Badając sprawę Zakład powinien opierać się na oświadczeniach osób uprawnionych, które spełniły warunki do przyznania świadczeń postojowych po raz pierwszy i otrzymały świadczenia kolejne, gdyż oceniły, że nie nastąpiła poprawa ich sytuacji materialnej w stosunku do wykazanej we wniosku, który dotyczył pierwszego świadczenia”.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych w odpowiedzi z 23 listopada 2020 r. równolegle wskazał, że „ustawodawca przyjął więc, że to osoba uprawniona ocenia swoją aktualną sytuację materialną, tj. czy uległa ona poprawnie, czy też nie, w kolejnym okresie po złożeniu pierwszego wniosku i otrzymaniu na tej podstawie pierwszego świadczenia postojowego. Przy czym przy składaniu kolejnego wniosku nie jest oczekiwane, w przypadku przedsiębiorców, wykazywanie po raz kolejny spadku przychodów o 15%, nie ma też obowiązku wykazywania przychodów osiągniętych z wykonywanej umowy cywilnoprawnej”.

Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców, Adam Abramowicz wystąpił do wicepremiera Jarosława Gowina o niezwłoczne wydanie rozporządzenia, wydłużającego termin składania wniosków o pomoc w ramach tarczy branżowej dla firm. Przedsiębiorcy, którym na mocy rozszerzenia przepisów przysługuje ulga na ZUS za lipiec sierpień i wrzesień w przypadku spadku przychodów o 75%, na razie nie mogą z niej skorzystać, gdyż termin na składanie wniosków upłynął 30 listopada br.

Problem dotyczy przede wszystkim przedsiębiorców z branży artystycznej, którym tzw. Tarcza 6.0 przyznała wsparcie analogiczne do tego otrzymanego przez branżę turystyczną w ustawie uchwalonej we wrześniu bieżącego roku. O ile jednak przedsiębiorcy turystyczni mieli około półtorej miesiąca na złożenie wniosku, o tyle część przedsiębiorców została dodana już po terminie na złożenie takiego wniosku.

Na szczęście na mocy nowej ustawy rząd może wydać rozporządzenie, które wydłuży czas na złożenie wniosków. Rząd powinien opublikować takie rozporządzenie zaraz po podpisaniu ustawy przez Prezydenta – argumentuje Rzecznik MŚP Adam Abramowicz.

Zgodnie z odpowiedzią z 30 listopada 2020 r. na pytanie Rzecznika MŚP odnośnie możliwości skorzystania przez przedsiębiorców z sektora MŚP z produktów oferowanych w ramach Europejskiego Funduszu Gwarancyjnego Bank Gospodarstwa Krajowego wskazał, iż:
„Należy podkreślić, że BGK ma w swojej ofercie wiele produktów gwarancyjnych dedykowanych dla przedsiębiorców z sektora MŚP. Nowa propozycja produktowa powinna być ofertą komplementarną w stosunku do już istniejącej. Zatem, oprócz analizy możliwości jakie, otwierają się przed nami w efekcie przystąpienia przez Polskę do EFG, pogłębienia wymaga sam aspekt niezaspokojonych dotąd potrzeb w zakresie wsparcia gwarancyjnego BGK dla przedsiębiorców z sektora MŚP, jego skali, okresu zastosowania i ustalenie innych szczegółów i oczekiwań przedsiębiorców.
W tym kontekście, BGK analizuje aktualnie oczekiwania odnośnie wsparcia leasingu, gdyż do tej pory nie było dedykowanego produktu gwarancyjnego dla tej formy finansowania, a z drugiej strony, otrzymaliśmy sygnały o potrzebie zaistnienia takiego wsparcia. Efekty tych prac będą zapewne znane w tym roku i od nich uzależniamy dalsze działania”.

W dniu 30 lipca 2020 r.  ramach Rady Przedsiębiorców działającej przy Rzeczniku MŚP powstał Zespół Roboczy ds. Współpracy nauki z biznesem. Podczas posiedzeń Zespołu przedsiębiorcy wskazywali m.in. na liczne bariery i utrudnienia w poszukiwaniu rozwiązań naukowych możliwych do zastosowania w przedsiębiorstwach oraz wykorzystaniu dorobku naukowców w prowadzonych biznesach.

Mając na uwadze powyższe, Rzecznik MŚP pismem z 12 sierpnia 2020 r. wystąpił m.in. do Dyrektora Narodowego Centrum Badań i Rozwoju o umożliwienie spotkania z przedstawicielami NCBR w sprawie wzmocnienia relacji MŚP z jednostkami naukowymi oraz możliwości szerszego wykorzystania rozwiązań opartych na wynikach badań naukowych w celu wsparcia rozwoju gospodarczego, którego kołem zamachowym są mikro-, małe i średnie przedsiębiorstwa.

W dniu 9 listopada 2020 r. odbyło się spotkanie przedstawicieli Biura Rzecznika MŚP i Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, podczas którego wskazano na możliwości współdziałania obu instytucji oraz omówiono narzędzia uruchamianie przez NCBR i adresowane do przedsiębiorców.

Jednym z takich narzędzi jest STARTER – Twój program w NCBR. Udostępniony przez Centrum formularz on-line, pozwala na zgłoszenie przez firmy czy instytucje, dostrzegające potencjał badawczo-rozwojowy, pomysłów na programy B+R.

Rzecznik MŚP otrzymał wydane przez Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii objaśnienia prawne z dnia 27 listopada 2020 r. w zakresie dofinansowania części kosztów wynagrodzeń oraz składek na ubezpieczenia społeczne w przypadku zatrudniania pracowników oddelegowanych za granicę.

W związku ze zgłaszanymi przez przedsiębiorców wątpliwościami Rzecznik MŚP wystąpił do Ministra Rozwoju Rodziny, Pracy i Technologii o wydanie objaśnień prawnych w następującym zakresie:

Czy, w przypadku spełnienia wszystkich warunków otrzymania dofinansowania, o jakim mowa w art. 15zzb ustawy COVID-19, dofinansowanie to przysługuje przedsiębiorcy w rozumieniu art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców, zatrudniającemu pracowników, którzy przez określony czas wykonują na jego rzecz pracę za granicą (pracownicy oddelegowani):

1. w sytuacji gdy składki na ubezpieczenia społeczne odprowadzane są w Polsce zaś zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych od tych pracowników odprowadzane są za granicą (np. w Niemczech)?
2. w przypadku gdy składki na ubezpieczenia społeczne i zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych od tych pracowników odprowadzane są za granicą (np. w Niemczech)?

Odpowiedź:

Przedsiębiorca, który prowadzi działalność w Polsce i posiada oddział firmy za granicą oraz deleguje pracowników może skorzystać z dofinansowania do części wynagrodzeń i składek na ubezpieczenia społeczne (art. 15zzb) dla oddelegowanych pracowników, przez okres maksymalnie 3 miesięcy, pod warunkiem, że pomimo oddelegowania pracownicy nie zmieniają swojego pracodawcy i nadal przedsiębiorca ubiegający się o dofinansowanie pokrywa koszt wynagrodzeń tych pracowników oraz należnych od tych wynagrodzeń składek na ubezpieczenia społeczne i odprowadza zaliczki na podatek dochodowy od tych pracowników.

Pismem z 23 października 2020 r., znak: WPL.685.2020.DL, Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców, w związku z głosami przedsiębiorców wskazującymi na problemy dotyczące obowiązku zawierania oznaczeń grup towarowo-usługowych (GTU) w części ewidencyjnej deklaracji podatkowej (plik JPK_V7), który to wymóg został wprowadzony na mocy rozporządzenia Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z dnia 15 października 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług, zwrócił się do Ministra Finansów o zajęcie stanowiska wobec kilku zagadnień problemowych.

Rzecznik MŚP w przywołanym wystąpieniu zwrócił uwagę na konieczność wykonywania czasochłonnych czynności przez księgowych podczas realizacji przedmiotowego obowiązku oraz wskazał, że pożądanym rozwiązaniem sytuacji mogłaby być możliwość wpisywania kodów GTU i symboli CN przez producentów czy importerów na fakturze.

Ponadto Rzecznik MŚP podkreślił, że bardzo uciążliwym wymogiem jest także konieczność umieszczania oznaczenia istniejących powiązań między nabywcą a dokonującym dostawy towarów lub usługodawcą, co częstokroć sprowadza się do zweryfikowania kwestii powiązań kapitałowych i osobowych (np. stopnia pokrewieństwa pomiędzy kontrahentami).

W odpowiedzi z 24 listopada 2020 r., znak: DPAT1.0723.221.2020, Ministerstwo Finansów poinformowało, że propozycja wprowadzenia obowiązku podawania przez producentów lub importerów na fakturze kodów oznaczeń GTU oraz symboli nomenklatury scalonej CN nie może być zrealizowana z uwagi na to, że takiej możliwości nie przewidują przepisy unijne, z którymi ustawa o VAT jest ściśle zharmonizowana.

W odniesieniu zaś do ewentualnych zmian legislacyjnych w zakresie stosowania w nowym JPK_VAT z deklaracją oznaczenia „TP” w kontekście transakcji zawieranych z podmiotami powiązanymi, Ministerstwo Finansów wskazało, że trwają analizy możliwości zmian przepisów rozporządzenia w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług, w tym w odniesieniu do oznaczenia „TP”.

Zachęcamy do wzięcia udziału w ankiecie dotyczącej zatrudniania cudzoziemców

Wszystkich przedsiębiorców, zwłaszcza tych którzy zatrudniają lub którzy zamierzają albo zamierzali zatrudniać cudzoziemców, zachęcamy do wypełnienia ankiety przygotowanej w ramach projektu unijnego prowadzonego przez członka Rady Przedsiębiorców przy Rzeczniku Małych i Średnich Przedsiębiorców – Związek Pracodawców Business Centre Club. Ankieta dotyczy bieżącej sytuacji oraz potrzeb przedsiębiorców w zakresie zmian prawa pracy w związku z epidemią COVID-19. Wypełnienie ankiety zajmuje ok. 10 minut, jest ona anonimowa. Jej wyniki będą opracowane w ramach raportu, który zostanie rozesłany do wszystkich, którzy wezmą w niej udział. Na jej podstawie zostaną również sformułowane wnioski, co do koniecznych zmian w przepisach.

Korzystny wyrok dla przedsiębiorców w sprawie ulgi za złe długi został opublikowany w Dzienniku Urzędowym UE. Tym samym rozpoczęły bieg terminy, w których przedsiębiorcy mogą wnioskować o zwrot nadpłaconego podatku lub wznowienie postępowania podatkowego. Minister Finansów, po wniosku Rzecznika MŚP, zapowiada również jak najszybsze zmiany legislacyjne w ustawie VAT w tym zakresie.

W dniu 7 grudnia 2020 r. został opublikowany w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 października 2020 r. w sprawie C-335/19 E. sp. z o.o. sp.k. przeciwko Ministrowi Finansów. W terminie 30 dni od jego publikacji tj. do 6 stycznia 2020 r. przedsiębiorcy mogą wnioskować o zwrot nadpłaconego podatku, natomiast w terminie miesiąca tj. do 7 stycznia 2020 r. przedsiębiorcy mogą wnioskować o wznowienie niekorzystnego postępowania podatkowego.

Rzecznik MŚP już wcześniej otrzymywał sygnały o barierach i utrudnieniach związanych z wątpliwościami w zakresie prawidłowego fakturowania i rozliczania należności w podatku dochodowym i podatku od towarów i usług w kontekście ulgi na złe długi uregulowanej w polskiej ustawie VAT. W celu ich wyjaśnienia, pismem z dnia 6 lipca 2020 r. Rzecznik MŚP wystąpił do Ministra Finansów, przekazując jednocześnie pytania przedsiębiorców w tym przedmiocie. W piśmie z dnia 6 października 2020 r. Minister Finansów wyjaśnił szereg problemów związanych ze stosowaniem ulgi na złe długi i udzielił odpowiedzi na powyższe pytania.

Jednocześnie, w związku z wydaniem w dniu 15 października 2020 r. przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wyroku w sprawie C-335/19 E., zgodnie z którym przepisy polskiej ustawy VAT uzależniające obniżenie podstawy opodatkowania podatkiem VAT od warunku, by w dniu dostawy towaru lub świadczenia usług, a także w dniu poprzedzającym dzień złożenia korekty deklaracji podatkowej mającej na celu skorzystanie z tego obniżenia dłużnik był zarejestrowany jako podatnik VAT i nie był w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji, zaś wierzyciel był w dniu poprzedzającym dzień złożenia korekty deklaracji podatkowej nadal zarejestrowany jako podatnik VAT – naruszają prawo unii, pismem z dnia 3 listopada 2020 r. Rzecznik MŚP wystąpił do Ministra Finansów z pytaniem o aktualność stanowiska z dnia 6 października 2020 r. oraz czy planowane są zmiany legislacyjne w przedmiotowym zakresie.

W odpowiedzi, pismem z dnia 25 listopada 2020 r. Minister Finansów potwierdził, że w związku z wydanym ww. wyrokiem jego stanowisko częściowo straciło na aktualności, a także poinformował, że podjęte zostały prace nad jak najszybszym wprowadzeniem odpowiednich zmian w przepisach art. 89a i 89b ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r. poz. 106, ze zm.) regulujące instytucję ulgi na złe długi, zgodnych z tym wyrokiem.

Raport „System SENT. Problematyka nakładania kar pieniężnych na przedsiębiorców”, przygotowany przez Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców przy współpracy z Zespołem ds. Transportu Rady Przedsiębiorców przy Rzeczniku MŚP, został zaprezentowany podczas posiedzenia ww. Zespołu w dniu 9 grudnia 2020 r. Powodem powstania raportu były napływające do Rzecznika MŚP sygnały i sprawy interwencyjne, z których wynika, że karami pieniężnymi obciążani są także uczciwi przedsiębiorcy, którzy popełnili drobne uchybienia formalne w zgłoszeniach w systemie SENT.

Publikacja dotyczy w głównej mierze przypadków, w których, zdaniem Rzecznika MŚP, dochodziło do naruszeń i nieprawidłowości w zakresie nakładania na przedsiębiorców kar pieniężnych na podstawie ustawy o systemie monitorowania drogowego i kolejowego przewozu towarów oraz obrotu paliwami opałowymi. Raport ma na celu zainicjowanie dyskusji przedsiębiorców z administracją publiczną w zakresie filozofii nakładania kar pieniężnych na przedsiębiorców (nie tylko w zakresie SENT).

SENT, czyli System Elektronicznego Nadzoru Transportu, który funkcjonuje w Polsce już ponad trzy lata, okazał się bardzo skutecznym narzędziem walki z wyłudzeniami podatkowymi. Dzięki objęciu transportu tzw. towarów wrażliwych (czyli towarów, które najczęściej są przedmiotem wyłudzeń podatkowych i obrotu w szarej strefie, takich jak np. paliwo, alkohol czy susz tytoniowy) monitoringiem udało się skutecznie wyeliminować lub bardzo ograniczyć niekorzystną dla budżetu Państwa przestępczość podatkową.

Biorąc pod uwagę, iż kary pieniężne przewidziane w ustawie, ze względu m.in. na swoją wysokość mają charakter prewencyjny, mikro, mali i średni przedsiębiorcy są często karani wysokimi karami, choć popełnione przez nich naruszenia nie powodowały zagrożenia uszczupleniami podatkowymi, a wynikały przeważnie z ludzkich pomyłek. Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców podejmuje interwencje we wszystkich sprawach dotyczących SENT, w których dochodzi do naruszenia praw przedsiębiorców i zasad przewidzianych w Konstytucji Biznesu. Najczęściej naruszaną w tym względzie, w opinii Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców, jest zasada proporcjonalności oraz zasada prowadzenia postępowania w sposób budzący zaufanie przedsiębiorców do władzy publicznej, przewidziane w ustawie z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców.

Pragniemy rozpocząć ogólną dyskusję, zaczynając od przykładów mających swe źródło w ustawie SENT, na temat takiego modelu stosowania kar pieniężnych przez organy administracji wobec przedsiębiorców, który będzie uwzględniać słuszne interesy mikroprzedsiębiorców oraz małych i średnich przedsiębiorców, a także pogłębi zaufanie tych przedsiębiorców do władzy publicznej. (…) Mam nadzieję, że przykłady te będą asumptem do rozpoczęcia konstruktywnej dyskusji środowiska przedsiębiorców z przedstawicielami administracji publicznej na temat racjonalnego nakładania kar pieniężnych na przedsiębiorców sektora MŚP – wskazał we wstępie do Raportu Adam Abramowicz, Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców.

Rzecznik MŚP zwraca się do Premiera Mateusza Morawieckiego z wnioskiem o zajęcie jednoznacznego stanowiska względem art. 23 tzw. „ustawy o dobrym Samarytaninie”, zgodnie z którym naruszeniem ograniczeń, nakazów i zakazów, ustanowionych w związku z wystąpieniem stanu epidemii, jest stan stwierdzony prawomocnie we właściwym postępowaniu.

Rzecznik MŚP we wniosku stawia m.in. pytania: czy przedsiębiorca, który odmówił przyjęcia mandatu, a spór trafi na drogę sądową, to do czasu prawomocnego ukarania będzie mógł złożyć oświadczenie, że nie naruszył przedmiotowych ograniczeń, nakazów i zakazów?

Analogicznie, czy w przypadku prowadzenia przez Sanepid postępowania administracyjnego w przedmiocie nałożenia na przedsiębiorcę kary pieniężnej, do czasu uprawomocnienia się decyzji nakładającej karę pieniężną przedsiębiorca będzie mógł złożyć oświadczenie, że nie naruszył ww. ograniczeń, nakazów i zakazów?

W dniu 28 października 2020 r. uchwalona została ustawa o zmianie niektórych ustaw w związku z przeciwdziałaniem sytuacjom kryzysowym związanym z wystąpieniem COVID-19 (Dz. U. z 2020 r. poz. 2112, ze zm.; tzw. „ustawa o dobrym Samarytaninie”). Po opublikowaniu jej w Dzienniku Ustaw w dniu 28 listopada 2020 r. weszła w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Od początku prac nad ustawą o Dobrym Samarytaninie niepokój Rzecznika MŚP wzbudzała regulacja przewidująca odmowę udzielenia przedsiębiorcom pomocy publicznej w przypadku naruszenia ograniczeń, nakazów i zakazów w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej ustanowionych w związku z wystąpieniem stanu epidemii. Rzecznik MŚP zarówno na etapie prac sejmowych, jak również senackich kierował swoje uwagi i zastrzeżenia do tej regulacji, postulując jej usunięcie. Natomiast zaraz po wejściu w życie ustawy o dobrym Samarytaninie w dniu 30 listopada 2020 r. Rzecznik MŚP wystąpił do Wicepremiera i Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii dr Jarosława Gowina z wnioskiem o wydanie objaśnień prawnych wyjaśniających wątpliwości wynikające z kwestionowanej regulacji. Zdaniem Rzecznika MŚP, przedmiotowe przepisy należy rozumieć w sposób nierozszerzający.

O powyższym informowaliśmy w komunikatach z 21 i 23października 2020 r. oraz 30 listopada 2020 r.:

https://rzecznikmsp.gov.pl/rzecznik-msp-przedstawia-uwagi-do-projektu-tzw-ustawy-o-dobrym-samarytaninie/

https://rzecznikmsp.gov.pl/rzecznik-msp-przedstawia-marszalkowi-senatu-rp-uwagi-do-uchwalonej-22-pazdziernika-2020-r-tzw-ustawy-o-dobrym-samarytaninie/

https://rzecznikmsp.gov.pl/wniosek-rzecznika-msp-o-wydanie-objasnien-prawnych-dotyczacych-art-23-tzw-ustawy-o-dobrym-samarytaninie-przewidujacej-pozbawianie-przedsiebiorcow-pomocy-publicznej/

Niezależnie od wątpliwości co do zakresu pojęciowego przedmiotowych naruszeń, Rzecznik MŚP zwrócił uwagę, że istnieją również wątpliwości odnośnie ich charakteru prawnego, mianowicie czy „naruszeniem ograniczeń, nakazów i zakazów” jest stan stwierdzony we właściwym postępowaniu, czy też jest to okoliczność faktyczna, która może być stwierdzona w dowolnym postępowaniu za pomocą dopuszczonych w nim środków dowodowych (np. zeznań świadków w postępowaniu w przedmiocie zwrotu udzielonej pomocy publicznej lub też, jak to się aktualnie coraz częściej zdarza, na podstawie notatki policyjnej). Dlatego pismem z dnia 4 grudnia 2020 r. Rzecznik MŚP wystąpił do Prezesa Rady Ministrów Mateusza Morawieckiego z wnioskiem o zajęcie jednoznacznego stanowiska, zgodnie z którym naruszeniem ograniczeń, nakazów i zakazów, ustanowionych w związku z wystąpieniem stanu epidemii, jest stan stwierdzony prawomocnie we właściwym postępowaniu.

W praktyce ma to potwierdzać, że przedsiębiorca, który odmówił przyjęcia mandatu, a spór trafi na drogę sądową, to do czasu prawomocnego ukarania będzie mógł złożyć oświadczenie, że nie naruszył przedmiotowych ograniczeń, nakazów i zakazów – a tym samym nie zostanie wyłączony z grupy podmiotów, które mogą wnioskować o pomoc publiczną. Analogicznie, w przypadku prowadzenia przez Sanepid postępowania administracyjnego w przedmiocie nałożenia na przedsiębiorcę kary pieniężnej, do czasu uprawomocnienia się decyzji nakładającej karę pieniężną przedsiębiorca będzie mógł złożyć oświadczenie, że nie naruszył ww. ograniczeń, nakazów i zakazów.

Rzecznik MŚP zwraca się do Wicepremiera i Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii dr Jarosława Gowina o wydanie objaśnień prawnych dotyczących art. 23 tzw. „ustawy o dobrym Samarytaninie” przewidującej pozbawianie przedsiębiorców pomocy publicznej w przypadku naruszenia ograniczeń, nakazów i zakazów w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej ustanowionych w związku z wystąpieniem stanu epidemii.

W dniu 28 października 2020 r. uchwalona została ustawa o zmianie niektórych ustaw w związku z przeciwdziałaniem sytuacjom kryzysowym związanym z wystąpieniem COVID-19 (Dz. U. z 2020 r. poz. 2112, ze zm.; tzw. „ustawa o dobrym Samarytaninie”). Po opublikowaniu jej w Dzienniku Ustaw w dniu 28 listopada 2020 r. weszła w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Od początku prac nad ustawą o Dobrym Samarytaninie niepokój przedsiębiorców wzbudzała regulacja przewidująca odmowę udzielenia pomocy publicznej w przypadku naruszenia ograniczeń, nakazów i zakazów w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej ustanowionych w związku z wystąpieniem stanu epidemii. Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców zarówno na etapie prac sejmowych, jak również senackich kierował swoje uwagi i zastrzeżenia do tej regulacji, postulując jej usunięcie.

Pomimo apeli Rzecznika MŚP, w art. 23 ustawy o dobrym Samarytaninie wprowadzono powyższą niekorzystną dla przedsiębiorców regulację. Zgodnie z nią, przedsiębiorcy ubiegający się o udzielenie pomocy publicznej są zobowiązani złożyć oświadczenie (pod rygorem odpowiedzialności karnej), że nie naruszyli ograniczeń, nakazów i zakazów ustanowionych w związku z wystąpieniem stanu epidemii.

W ocenie Rzecznika MŚP, w takiej sytuacji zasadne jest wyjaśnienie w drodze objaśnień prawnych, za naruszenie jakich obostrzeń i w jakich sytuacjach przedsiębiorcy mogą stracić wsparcie w postaci pomocy publicznej. Dlatego działając na podstawie art. 9 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. o Rzeczniku Małych i Średnich Przedsiębiorców (Dz. U. z 2018 r. poz. 648) w związku z art. 33 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2019 r. poz. 1292, ze zm.), pismem z dnia 30 listopada 2020 r. Rzecznik MŚP skierował do Wicepremiera i Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii dr Jarosława Gowina wniosek o wydanie objaśnień prawnych wyjaśniających powyższe wątpliwości.

Zdaniem Rzecznika MŚP, przedmiotowe przepisy należy rozumieć w sposób nierozszerzający, mianowicie, że odpowiedzialność przedsiębiorcy będzie dotyczyć wyłącznie naruszenia tych obostrzeń, które wiążą się z prowadzoną przez niego działalnością (np. podanie posiłku na miejscu w lokalu po godzinach, gdy jest to dozwolone), nie będzie zaś dotyczyła naruszenia takich obostrzeń, które pozostają bez związku z prowadzoną działalnością oraz po godzinach pracy przedsiębiorstwa (np. nieprzestrzeganie obowiązkowej kwarantanny lub naruszenie ograniczeń związanych z uczestniczeniem w zgromadzeniach publicznych). Przedsiębiorcy nie powinni również odpowiadać za naruszenia dokonane przez osoby, za które nie ponoszą odpowiedzialności (np. klientów sklepu niestosujących się do obowiązku zakrywania ust i nosa), co wydaje się oczywiste, ale na gruncie przedmiotowej regulacji budzi wątpliwości.

W dniu 30 lipca 2020 r.  ramach Rady Przedsiębiorców działającej przy Rzeczniku MŚP powstał Zespół Roboczy ds. Współpracy nauki z biznesem. Podczas posiedzeń Zespołu przedsiębiorcy wskazywali m.in. na liczne bariery i utrudnienia w poszukiwaniu rozwiązań naukowych możliwych do zastosowania w przedsiębiorstwach oraz wykorzystaniu dorobku naukowców w prowadzonych biznesach.

Mając na uwadze powyższe, Rzecznik MŚP pismem z 12 sierpnia 2020 r. wystąpił m.in. do Prezesa Centrum Łukasiewicz z prośbą o umożliwienie spotkania z przedstawicielami Centrum w sprawie wzmocnienia relacji MŚP z jednostkami naukowymi oraz możliwości szerszego wykorzystania rozwiązań opartych na wynikach badań naukowych w celu wsparcia rozwoju gospodarczego, którego kołem zamachowym są mikro-, małe i średnie przedsiębiorstwa.

W dniu 20 listopada 2020 r. odbyło się spotkanie przedstawicieli Biura Rzecznika MŚP i Centrum Łukasiewicz, podczas którego omówiono proces realizacji projektów w ramach Sieci Badawczej Łukasiewicz i narzędzia, za pomocą których przedsiębiorcy mogą nawiązać współpracę z naukowcami w podstawowych obszarach działalności: Zdrowie, Zrównoważona gospodarka i energia, Inteligentna mobilność, Transformacja cyfrowa.

Jednym z takich mechanizmów jest przycisk ,,Rzuć nam wyzwanie” na stronie internetowej: https://lukasiewicz.gov.pl/, prowadzący do formularza zgłoszeniowego, w którym przedsiębiorca może opisać swój projekt oraz oczekiwania, a następnie wysłać do Sieci Łukasiewicz. W odpowiedzi, w ciągu kilkunastu dni roboczych, Sieć Badawcza Łukaszewicz przygotuje rekomendowane rozwiązania, a następnie omówi je z przedsiębiorcą.

Schemat działania wsparcia biznesu ze strony Sieci Badawczej Łukasiewicz na grafice poniżej:

Pełna treść pisma Rzecznika MŚP do Prezesa Centrum Łukasiewicz poniżej:

Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców zadeklarował chęć udziału w pracach nad Krajowym Planem Odbudowy, a Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii odpowiedziało, że nie wyklucza „wprowadzania dalszych ułatwień dla przedsiębiorców z branż, które najmocniej odczuły skutki epidemii koronawirusa”.        

Pismem z 24 września 2020 r. Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców wystąpił do Ministerstwa Rozwoju o udostepnienie projektów oraz inicjatyw reform i inwestycji, nad którymi trwają prace w związku z przygotowywaniem Krajowego Planu Odbudowy (KPO), a także wyraził chęć zapoznania się z zebranymi materiałami celem rozpropagowania KPO wśród sektora MŚP.

Ponadto pismem z 29 września 2020 r. Rzecznik MŚP przekazał do Ministerstwa Rozwoju postulaty dotyczące wsparcia przedsiębiorców dotkniętych negatywnymi konsekwencjami stanu epidemii celem wykorzystania ich przy projektowaniu KPO.

W odpowiedzi na wystąpienie Rzecznika MŚP z 24 września 2020 r., Ministerstwo wskazało, że KPO to kompleksowy, wieloletni program odbudowy gospodarki po kryzysie spowodowanym pandemią koronawirusa oraz wzmacniania potencjału gospodarki w długim okresie. Powinien obejmować reformy oraz inwestycje publiczne na lata 2021-2023:

• na rzecz realizacji krajowych priorytetów wynikających z Semestru europejskiego (Zalecenia CSR to szeroki zakres m.in. finanse publiczne, reformy ochrony zdrowia, rynku pracy, innowacje, kwalifikacje, polityki inwestycyjne, otoczenie biznesu);
• na rzecz wzmocnienia odporności gospodarki na potencjalne kryzysy oraz
• przyczyniające się do zielonej i cyfrowej transformacji.

Ponadto Ministerstwo Rozwoju poinformowało, że zaproponowało do KPO projekty z obszaru innowacji, cyfryzacji, zielonej gospodarki, GOZ, energetyki, termomodernizacji, stymulacji gospodarki, instrumentów wspierających samorząd terytorialny. Projekty dotyczą m.in: mikroelektroniki, wsparcia produkcji leków i stworzenia hubu biotechnologicznego, rozwoju sektora kosmicznego i obserwacji ziemi, wsparcia samorządów, rozwoju energetyki prosumenckiej, budownictwa oraz efektywności energetycznej budynków, wsparcia gmin uzdrowiskowych. Wśród nich wymieniono:

• Podwarszawski Park Technologiczny Mikroelektroniki;
• Fabryki uczące i platforma cloud manufacturing;
• Hub biotechnologiczny;
• Wsparcie produkcji leków biopodobnych/API;
• Obserwacja Ziemi;
• Wsparcie doradcze dla społeczności energetycznych OZE;
• Finansowanie inwestycji społeczności energetycznych OZE
• Reforma systemu finansowania termomodernizacji i wspierania nowego budownictwa;
• Fundusz Energetyki Morskiej;
• Centralny System Informacji Rynku Energii;
• Inkubator społeczności energetycznych OZE;
• Krajowy Fundusz Rewitalizacji;
• Zrównoważony transport;
• Program Polskie Uzdrowiska;
• Rozwój kapitału ludzkiego na potrzeby nowoczesnej gospodarki;
• Platforma edukacyjna wspierająca budowanie kompetencji proinnowacyjnych.

KPO w ostatecznym kształcę musi zostać przekazana do oceny Komisji Europejskiej do końca kwietnia 2021 roku.

W odpowiedzi zaś na wystąpienie Rzecznika MŚP z 29 września 2020 r., Ministerstwo poinformowało, że nie wyklucza prowadzenia dalszych ułatwień dla przedsiębiorców z branż, które najmocniej odczuły skutki epidemii koronawirusa.

Ponadto Ministerstwo wskazało, że: „Przedsiębiorcy mogą nadal korzystać z dostępnych środków wsparcia, m.in. z Pakietu pomocy dla firm dotkniętych skutkami pandemii COVID-19 BGK. W ramach Pakietu można ubiegać się, np. o pożyczki płynnościowe POIR, dopłaty do oprocentowania kredytów zarówno nowych, jak i już zaciągniętych czy też o gwarancje de minimis do 80% kwoty kredytu. Firmy w kryzysie mogą również skorzystać z pomocy ARP w postaci środków na ratowanie lub restrukturyzację. Wniosek można złożyć w ARP bezpośrednio, za pomocą środków komunikacji elektronicznej na skrzynkę ePUAP albo drogą pocztową. Na pomoc ma zostać przeznaczone z budżetu 120 mln zł rocznie przez 10 lat. Przedsiębiorcy, którzy dotychczas nie skorzystali ze środków wsparcia obsługiwanych przez właściwe urzędy pracy, np. z mikropożyczki, w dalszym ciągu mają możliwość taką pomoc uzyskać. Ponadto duże firmy w dalszym ciągu mogą wnioskować o wsparcie z Tarczy Finansowej PFR dla Dużych Firm. Finansowanie dużych przedsiębiorstw ma charakter indywidualny i obejmuje zarówno finansowanie dłużne, jak i zaangażowanie kapitałowe, realizowane bezpośrednio przez PFR. Dodatkowo informuję o możliwości odroczenia terminu płatności lub rozłożenia na raty należności z tytułu składek do ZUS. Aktualnie z powodu epidemii ZUS nie nalicza opłaty prolongacyjnej związanej z tym wsparciem. Na wniosek przedsiębiorcy ZUS może również umorzyć składki, w przypadku, gdy uzna, że przedsiębiorca znajduje się w trudnej sytuacji finansowej i rodzinnej. Przedsiębiorców na bieżąco wpiera również PARP, która na stronie w zakładce „Biznes a koronawirus” zamieszcza informacje na temat prowadzenia działalności w trakcie epidemii.

Do 30 listopada 2020 r. przedsiębiorcy mogą skorzystać z dotacji na usługi szkoleniowe i doradcze w zakresie dostosowania firmy do nowych realiów rynkowych.”

W dniu 29 lipca 2020 r. na stronach Rządowego Centrum Legislacji zamieszczony został projekt ustawy – Prawo komunikacji elektronicznej (numer w wykazie prac Rady Ministrów: UC45) oraz projekt ustawy wprowadzającej ustawę – Prawo komunikacji elektronicznej (numer w wykazie prac Rady Ministrów: UC46). Pismem z dnia 9 października 2020 r., w oparciu o postulaty zgłoszone przez Członków Zespołu ds. Telekomunikacji działającego przy Rzeczniku MŚP w ramach Rady Przedsiębiorców, Rzecznik MŚP przekazał opinię do tych projektów.

W odpowiedzi, pismem z dnia 26 października 2020 r. Sekretarz Stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Pan Marek Zagórski zapewnił o chęci realizacji postulatów zgłoszonych przez Rzecznika MŚP. Należą do nich:

1. Zachowanie uprawnienia tzw. dostępu fizycznego, czyli wejścia na teren nieruchomości, poprzez rezygnację z wcześniej projektowanego wymogu zapewnienia takiego dostępu jedynie w wypadku świadczenia „usług szerokopasmowego dostępu do Internetu o przepustowości co najmniej 30 Mb/s”. Projektowana wcześniej regulacja mogła pozbawić tego istotnego uprawnienia przedsiębiorców telekomunikacyjnych świadczących inne usługi telekomunikacyjne, takie jak rozprowadzanie i rozpowszechnianie programów radiofonicznych i telewizyjnych albo świadczących usługi telefoniczne.
2. Stworzenie nowego systemu do inwentaryzacji infrastruktury i usług. Zostanie on oparty o system Punktu Informacyjnego ds. Telekomunikacji. Jak zapewniono, nowy system ma wprowadzać ułatwienia dla przedsiębiorców telekomunikacyjnych poprzez możliwość dodawania nowych danych do wprowadzonych we wcześniejszych okresach przy zapewnieniu walidacji wprowadzanych danych i możliwości łatwej ich edycji. Powyższe wychodzi naprzeciw od lat zgłaszanemu postulatowi firm MŚP zmniejszenia pracochłonności i kosztów związanych z inwentaryzacją infrastruktury i usług.
3. Wydłużenie terminu dla przedsiębiorców z sektora MŚP na dostosowanie umów o świadczenie usług telekomunikacyjnych. Planowane jest odstąpienie od skracania już zawartych umów przy jednoczesnym wprowadzeniu rozwiązania pozwalającego na zawarcie umowy dłuższej niż 24 miesiące tylko do dnia ogłoszenia ustawy.
4. Kwestia vacatio legis jest obecnie przedmiotem analizy, tak aby uwzględnić w miarę możliwości zgłaszane przez przedsiębiorców postulaty.

Poniżej pełny tekst odpowiedzi Kancelarii Prezesa Rady Ministrów:

Na prośbę Ministerstwa Rozwoju, Pracy i Technologii informujemy, że Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska po raz piąty organizuje konkurs na Polską Nagrodę Krajobrazową. Jest on elementem wdrażania Europejskiej Konwencji Krajobrazowej, a jego celem jest wyróżnienie i promowanie wzorcowych inicjatyw i działań w zakresie zrównoważonego planowania i gospodarowania krajobrazem.

Szczegóły znajdują się w piśmie załączonym poniżej.

Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców Adam Abramowicz w stanowisku skierowanym do Prezesa Rady Ministrów Mateusza Morawieckiego zaapelował o bezzwłoczny przegląd wprowadzonych ograniczeń wobec przedsiębiorców i nawiązanie rozmów z zamkniętymi branżami w celu ustalenia zaostrzonych warunków sanitarnych, umożliwiających ponowne otwarcie przedsiębiorstw.

Adam Abramowicz podkreśla, że walka ze skutkami pandemii nie może się odbywać kosztem rujnowania gospodarki. Rzecznik MŚP zwraca także uwagę, że zdecydowana większość przedsiębiorców zaimplementowała zalecane przez rząd i służby sanitarne wytyczne i starannie je respektuje. Dlatego apeluje, by zezwolić im na kontynuowanie działalności.

– Apeluję o bezzwłoczny przegląd wprowadzonych już restrykcji, powrót do rozmów z zamkniętymi branżami i ewentualnie – z powodu pogarszającej się sytuacji epidemicznej, zmodyfikowanie warunków funkcjonowania firm. I tylko w ten sposób – umożliwiając przedsiębiorcom powrót na rynek, uchronimy budżet państwa od miliardowych wydatków w ramach wsparcia dla gospodarki sparaliżowanej z powodu reżimu epidemiologicznego – pisze w piśmie Adam Abramowicz Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców.

Rzecznik MŚP zadeklarował gotowość podjęcia we współpracy z rządem natychmiastowych działań, mających na celu optymalne zabezpieczenie epidemiologiczne działalności gospodarczej. Brak takich działań i całkowity lockdown, zdaniem Adama Abramowicza, może doprowadzić do likwidacji tysięcy firm i nagłego wzrostu bezrobocia, a w efekcie – zagrozi bezpieczeństwu ekonomicznemu Polaków.

Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców Adam Abramowicz w porozumieniu z reprezentantami 205 organizacji przedsiębiorców, zrzeszonych w Radzie Przedsiębiorców przy Rzeczniku MŚP, zwracają się do Premiera Mateusza Morawieckiego oraz Przewodniczących Klubów i Kół Parlamentarnych z prośbą o wdrożenie dziesięciu propozycji zmian systemowych, które przyczynią się do poprawy otoczenia prawno-gospodarczego w naszym kraju.

Adam Abramowicz podkreśla, że dzięki wejściu w życie wspomnianych postulatów przedsiębiorcy uzyskaliby większe poczucie bezpieczeństwa przy prowadzeniu swojego biznesu, dostając szanse na lepszy rozwój z korzyścią dla państwa. Pełna Dziesiątka Rzecznika MŚP: https://rzecznikmsp.gov.pl/instytucja-rzecznika/dziesiatka-rzecznika-msp/ 

– W tej chwili cała światowa gospodarka zmaga się z kryzysem związanym z pandemią. W Europie kolejne Państwa dokonują zamknięć gospodarki. Także w Polsce w kolejnej blokadzie są zamykane następne branże. W związku z tym MŚP potrzebuje wsparcia, nie tylko finansowego, choć ono jest niezbędne. Ale potrzebne jest wsparcie organizacyjne i prawne, to znaczy usunięcie z polskiego prawa barier biurokratycznych, poprawienie funkcjonowania instytucji, które obsługują biznes, i takie działania, które nie spowodują spadku dochodów budżetowych, za to poprawią możliwości działalności gospodarczej w Polsce. Stąd ponad 200 organizacji z Rady Przedsiębiorców przy Rzeczniku MŚP wyłoniło dziesięć punktów, które powinny zostać zrealizowane przez polityków. Te dziesięć punktów przedstawiamy Premierowi Morawieckiemu, ale także wszystkim siłom politycznym w Polsce, prosząc o głęboką dyskusję i jak najszybsze wdrożenie – komentuje Adam Abramowicz Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców.

Dziesiątce Rzecznika MŚP poświęcona była wideokonferencja „Dziesiątka Rzecznika MŚP. Systemowe zmiany dla przedsiębiorców – postulaty środowiska gospodarczego zrzeszonego w Radzie Przedsiębiorców przy Rzeczniku MŚP” , która odbyła się 9 listopada br. o godz. 11.00.

W dyskusji wzięli udział:

• Adam Abramowicz – Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców
• Marek Goliszewski – prezes Business Centre Club
• Stanisław Gomułka – główny ekonomista Business Centre Club
• Piotr Wachowiak – rektor Szkoły Głównej Handlowej

– Osobiście i jako Business Centre Club bardzo doceniamy współpracę z Panem Rzecznikiem MŚP. Wierzymy, że wdrożenie przedstawionych na dzisiejszej konferencji propozycji tzw. „10 Rzecznika MŚP” może być impulsem rozwojowym dla gospodarki – istotnym elementem Paktu Antykryzysowego, który u wicepremiera Jarosława Gowina – jako przewodniczącego Rady Dialogu Społecznego – zainicjował BCC – mówi Marek Goliszewski, prezes BCC. – O wiele z tych rozwiązań BCC wcześniej postulował, co wynika z oczekiwań naszych firm członkowskich, wyrażanych m.in. w badaniach ankietowych. Racjonalność tych propozycji znacznie zwiększa szanse na ich wdrożenie – podkreśla prezes BCC.

Rzecznik MŚP interweniuje w sprawie braku uwzględnienia wsparcia dla szkół tańca w procedowanym przez Sejm RP projekcie ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (druk sejmowy nr 704).

Pismem z dnia 27 października 2020 r. Rzecznik MŚP przekazał do Przewodniczącej Komisji Rodziny i Polityki Społecznej Sejmu RP Pani Poseł Urszuli Ruseckiej swoje uwagi do poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (druk sejmowy nr 704; dalej: „Projekt”). Rzecznik MŚP zakwestionował ograniczenie wsparcia jedynie dla niektórych branż zdefiniowanych poprzez kody PKD, wskazał również na nieuwzględnienie PKD właściwego dla m.in branży fryzjerskiej czy szkół tańca.

Właśnie ze strony przedsiębiorców prowadzących szkoły tańca doszły do Rzecznika MŚP głosy o istotnych problemach związanych z nieuwzględnieniem ich branży w planowanym wsparciu. Co bowiem istotne, w dniu 24 października 2020 r. na skutek nowelizacji rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 października 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (Dz. U. z 2020 r. poz. 1758, ze zm.) poprzez skreślenie w § 6 ust. 1 pkt 1 tego rozporządzenia wyrazów ,,i szkół tańca” wprowadzono do odwołania zakaz wykonywania tej działalności określonej kodem PKD 85.52.Z.

W związku z powyższym, pismem z dnia 3 listopada 2020 r. Rzecznik MŚP przekazał Przewodniczącej Komisji Rodziny i Polityki Społecznej Sejmu RP ponowną opinię do Projektu, podtrzymując swój dotychczasowy apel o rozszerzenie wsparcia również na działalność w zakresie szkół tańca. Dodatkowo Rzecznik MŚP wskazał, że niezrozumiałym jest, dlaczego Projekt nie obejmuje branży szkół tańca określonej kodem PKD 85.52.Z, skoro jednocześnie zakłada wsparcie dla działalności określonej podobnym kodem PKD 85.51.Z (pozaszkolna edukacja sportowa).

Niezależnie od powyższych działań, Rzecznik MŚP pismem z dnia 3 listopada 2020 r. wystąpił do Ministra Zdrowia z wnioskiem o rozważenie podjęcia działań legislacyjnych zmierzających do likwidacji ograniczeń w tym zakresie wprowadzonych nowelizacją rozporządzenia z dnia 9 października 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii. Powyższe wystąpienie zostało również skierowane do wiadomości Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu oraz Ministerstwa Rozwoju, Pracy i Technologii.

W poniedziałek, 9 listopada br., o godz. 11.00 zapraszamy na spotkanie online pt. „DZIESIĄTKA RZECZNIKA MŚP. Systemowe zmiany dla przedsiębiorców – postulaty środowiska gospodarczego zrzeszonego w Radzie Przedsiębiorców przy Rzeczniku MŚP”.

w spotkaniu wezmą udział:

• Adam Abramowicz, Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców,
• Marek Goliszewski, prezes Business Centre Club,
• prof. Stanisław Gomułka, główny ekonomista BCC,
• prof. Piotr Wachowiak, rektor Szkoły Głównej Handlowej.

Spotkanie będzie transmitowane na profilach na Facebooku Biura Rzecznika MŚP i Business Centre Club.

Konferencja jest XVIII Posiedzeniem Rady Przedsiębiorców przy Rzeczniku Małych i Średnich Przedsiębiorców.

Dziennikarzy zainteresowanych zadawaniem pytań podczas konferencji prosimy o kontakt: z ramienia Biura Rzecznika MŚP: krystian.cieslak@rzecznikmsp.gov.pl lub z ramienia BCC: emil.mucinski@bcc.pl

Podczas spotkania online zaplanowano m.in:

– prezentację listu Rzecznika MŚP, popartego przez ponad 200 organizacji przedsiębiorców, do Premiera Mateusza Morawieckiego oraz Przewodniczących Klubów i Kół Parlamentarnych;

– Omówienie „DZIESIĄTKI Rzecznika MŚP”:

1. Reforma ZUS dla przedsiębiorców.

2. Płaca minimalna na poziomie połowy średniego wynagrodzenia w każdym powiecie.

3. Zakaz nakładania przez ustawodawcę nowych obowiązków biurokratycznych dla mikroprzedsiębiorców oraz redukcja obecnie istniejących.

4. Zmiany prawa gospodarczego nakładające obowiązki dla przedsiębiorców z minimum półrocznym wyprzedzeniem.

5. Rozliczanie się ryczałtem od przychodów bez ograniczeń wraz z dostosowaniem stawek do możliwości w poszczególnych branżach.

6. Brak możliwości zawieszenia biegu terminu zobowiązania podatkowego.

7. Rada odwoławcza z udziałem przedstawicieli samorządów zawodowych oraz urzędów.

8. Realna odpowiedzialność dyscyplinarna i majątkowa urzędników.

9. Ograniczenie praktyki nadużywania tymczasowych aresztowań dla przedsiębiorców.

10. Skrócenie czasu trwania postępowań gospodarczych.

– zapoznanie się z perspektywą przedsiębiorców;

– głos środowiska akademickiego.

Na wniosek Rzecznika MŚP Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów wyjaśnia wątpliwości związane z zasadami udzielania pomocy publicznej ze środków pomocowych na przeciwdziałanie skutkom epidemii koronawirusa SARS-CoV-2 i choroby COVID-19.

Do Biura Rzecznika MŚP doszły sygnały o barierach i utrudnieniach związanych z wątpliwościami dotyczącymi zasad wsparcia udzielanego ze środków pomocowych na przeciwdziałanie skutkom tej sytuacji, w szczególności zagadnienia łączenia i ograniczania udzielonej pomocy tzw. podmiotom powiązanym do wysokości 800.000 euro.

Na wniosek Rzecznika MŚP w tej sprawie wyjaśnień udzielił Prezes UOKiK w piśmie z dnia 13 października 2020 r. W pierwszej kolejności wyjaśnił on, że przedmiotowe wsparcie finansowe, udzielane przedsiębiorcom w łącznej wysokości do limitu kwoty 800 tys. euro, dotyczy wyłącznie pomocy publicznej rekompensującej negatywne konsekwencje ekonomiczne związane z COVID-19, zatwierdzonej na podstawie sekcji 3.1 Komunikatu Komisji z dnia 19 marca 2020 r. – Tymczasowe ramy środków pomocy państwa w celu wsparcia gospodarki w kontekście trwającej epidemii COVID-19 (Dz. Urz. UE C 91 l/1 z 20 marca 2020 r., ze zm.; dalej: „Komunikat”). Jest to pomoc odrębna od pomocy de minimis oraz może być ona z nią łączona bez ograniczeń do maksymalnych limitów tych dwóch rodzajów pomocy. Do limitu 800 tys. euro wlicza się natomiast każdą pomoc wymienioną w sekcji 3.1 Komunikatu.

Tym niemniej, w przeciwieństwie do zasad udzielania pomocy de minimis, w ramach pomocy publicznej rekompensującej negatywne konsekwencje ekonomiczne związane z COVID-19 limit 800 tys. euro odnosi się nie do pojedynczego przedsiębiorcy, ale całej grupy podmiotów z nim powiązanych – zgodnie z zasadami określonymi w art. 3 ust. 3 Załącznika I do rozporządzenia Komisji (UE) nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. uznającego niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu (Dz. Urz. UE L 187 z 26 czerwca 2014 r.). Prezes UOKiK poinformował przy tym, pomimo prób władz polskich i innych państw członkowskich na etapie konsultacji projektu Komunikatu zawężenia pojęcia przedsiębiorstwa, choćby analogicznie jak w przypadku pomocy de minimis, Komisja nie przychyliła się do bardziej liberalnego podejścia w tym zakresie.

Poniżej pełna treść pisma Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w tej sprawie:

Po wniosku Rzecznika MŚP, Minister Klimatu zaapelował do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów o korzystną dla producentów sprzętu AGD w Polsce praktykę w zakresie kontroli nowych przepisów unijnych dotyczących etykietowania i ekoprojektowania urządzeń – zgodnie z zasadami proporcjonalności oraz w sposób umożliwiający wprowadzenie produktów wyprodukowanych na starych zasadach na rynek.

Zgodnie z nowymi regulacjami prawnymi UE (m.in. rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 4 lipca 2017 r. nr 2017/1369 ustanawiającym ramy etykietowania energetycznego i uchylającym dyrektywę 2010/30/UE oraz rozporządzeniami wykonawczymi uzupełniającymi dyrektywę 2009/125/WE w sprawie wymogów ekoprojektu dla produktów związanych z energią) producenci zostali zobowiązani do wycofania z rynku dużego sprzętu AGD posiadającego wyłącznie dotychczasową etykietę energetyczną (lub przebadać go powtórnie zgodnie z nowymi wymogami) – w terminie do końca października 2020 r.

Do Biura Rzecznika MŚP zgłosiła się organizacja zrzeszająca producentów i importerów sprzętu AGD w Polsce, która zwróciła uwagę na nierealność sprostania ww. wymogom w aktualnej sytuacji epidemicznej, wnosząc o przesunięcie terminów wejścia w życie nowych regulacji.

Pismami z dnia 27 maja 2020 r. oraz 10 września 2020 r. Rzecznik MŚP wystąpił do Ministra Klimatu z prośbą o podjęcie działań niezbędnych do zabezpieczenia praw przedsiębiorców, w szczególności poprzez wystosowanie postulatu do Komisji Europejskiej o przesunięcie terminów wejścia w życie nowych obowiązków w tym zakresie.

W odpowiedzi na powyższy apel, pismem z dnia 6 października 2020 r. Minister Klimatu poinformował, że Komisji Europejskiej w nocie z dnia 29 maja 2020 r. (dotyczącej nadzoru rynku w zakresie stosowania wymogów etykietowania energetycznego dla wyświetlaczy elektronicznych, pralek i pralko-suszarek, urządzeń chłodniczych przeznaczonych dla gospodarstw domowych, zmywarek do naczyń oraz wymogów dotyczących ekoprojektu w kontekście obowiązków informacyjnych w odniesieniu do zasilaczy zewnętrznych) zajęła stanowisko, iż „nie jest uprawniona (ani też żadne państwo członkowskie) do uchylenia wiążących terminów ani innych obowiązków określonych w przepisach Unii, chyba że terminy lub obowiązki zostałyby zmienione w drodze odpowiednich procedur”.

Tym niemniej, mając na uwadze aktualną potrzebę odpowiedniego (pro-przedsiębiorczego) podejścia organów nadzoru rynku w zakresie kontroli spełniania nowych wymogów etykietowania energetycznego i ekoprojektu, pismem z dnia 17 czerwca 2020 r. Minister Klimatu wystąpił do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z apelem o stosowanie w ramach nadzoru nad rynkiem AGD w Polsce wytycznych Komisji Europejskiej wynikających z ww. noty z dnia 29 maja 2020 r., podkreślających wagę i znaczenie zasady proporcjonalności w kontekście aktualnej nieprzewidzianej sytuacji epidemicznej – tak, aby producenci nadal mogli wprowadzać swoje produkty na rynek, w szczególności zapasy z magazynów. Komisja Europejska wskazała w niej również na możliwości i warunki do odstąpienia od egzekwowania nowych obowiązków w zakresie przeskalowania etykiet i ekoprojektu.

W dniu 29 października 2020 r. odbyło się pierwsze posiedzenie Zespołu Roboczego ds. Branży Fitness w Radzie Przedsiębiorców działającej przy Rzeczniku Małych i Średnich Przedsiębiorców.

Przedmiotem spotkania było omówienie problemów branży fitness, objętej, co do zasady, zakazem prowadzenia działalności na skutek wprowadzonych obostrzeń oraz zaplanowanie dalszych działań w ramach prac Zespołu.

Zgodnie z podjętymi przez członków Zespołu ustaleniami, na kolejne posiedzenie w dniu 5 listopada 2020 r. wystosowano zaproszenia do Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii, Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej, Ministra Zdrowia oraz Prezesa Polskiego Funduszu Rozwoju.

Tematem posiedzenia w dniu 5 listopada 2020 r. g. 11:00, będą możliwości wsparcia branży fitness oraz kwestia wznowienia działalności w zaostrzonym reżimie sanitarnym.

Wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-335/19 E. sp. z o.o. sp.k. przeciwko Ministrowi Finansów.

W dniu 15 października 2020 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: Trybunał, TSUE) wydał wyrok w sprawie polskiej spółki. Uznał, iż przepisy ustawy o podatku od towarów i usług, które uzależniają obniżenie podstawy opodatkowania podatkiem od wartości dodanej (VAT) od warunku, by w dniu dostawy towaru lub świadczenia usług, a także w dniu poprzedzającym dzień złożenia korekty deklaracji podatkowej mającej na celu skorzystanie z tego obniżenia dłużnik był zarejestrowany jako podatnik VAT i nie był w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji, zaś wierzyciel był w dniu poprzedzającym dzień złożenia korekty deklaracji podatkowej nadal zarejestrowany jako podatnik VAT naruszają prawo unii.

TSUE wskazał, iż formalności jakie muszą spełnić przedsiębiorcy, aby skorzystać z prawa do obniżenia podstawy opodatkowania VAT (tzw. ulgi za złe długi) powinny się ograniczać do wykazania, że po zawarciu transakcji zapłata części lub całości wynagrodzenia nie zostanie otrzymana.

Według TSUE, wbrew temu co przyjął polski ustawodawca, prawo do korekty podstawy opodatkowania i obowiązek korekty kwoty VAT podlegającego odliczeniu nie zależy od zachowania statusu podatnika ani przez dłużnika ani przez wierzyciela. Prawo do korekty przysługuje również w sytuacji, gdy wierzyciel przed zakończeniem postępowania upadłościowego lub likwidacyjnego wykaże uzasadnione prawdopodobieństwo, że dług nie zostanie uregulowany, z zastrzeżeniem, że podstawa opodatkowania zostanie podwyższona, gdyby jednak doszło do zapłaty.

Wyrok TSUE umożliwia skorzystanie z tzw. ulgi za złe długi przez przedsiębiorców, których dłużnicy znaleźli się w stanie upadłości.

W związku z powyższym wyrokiem TSUE przedsiębiorcy, którzy otrzymali niekorzystne decyzje fiskusa w sprawach dotyczących tzw. ulgi za złe długi powinni rozważyć wystąpienie z wnioskiem o wznowienie postępowań podatkowych.

Miesięczny termin na wniesienie żądania wznowienia postępowania zakończonego decyzją ostateczną rozpocznie się od daty publikacji wyroku w Dzienniku Urzędowym UE. Wyrok nie został jeszcze opublikowany w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców ocenia przedmiotową ustawę za potrzebną, lecz niewystarczającą pomoc dla przedsiębiorców poszkodowanych, w związku z wprowadzeniem ograniczeń do prowadzenia działalności gospodarczej przez wiele branż. Dlatego ustawa ta musi być jedynie początkiem systemowego wsparcia dla przedsiębiorstw, poszkodowanych przez epidemię. Zwolnienie z ZUS oraz świadczenie postojowe na jeden miesiąc nie rozwiąże problemów zamkniętych firm.

W obecnej sytuacji przygotowywane wsparcie musi być także bardzo wyraźnym sygnałem dla przedsiębiorców, że ich los nie jest obojętny sprawującym władzę i nie są proponowane jedynie rozwiązania doraźne. Dlatego poszczególne rodzaje wsparcia nie powinny być przewidywane jedynie na 1 miesiąc, dla wąskiej grupy przedsiębiorców – dodaje Adam Abramowicz.

Proponuje się odejście od zasady wspierania branż, z jedynie określonym kodem PKD a pozostawieniem jedynie warunku limitu spadku przychodów. W przypadku utrzymania ograniczenia co do kodów PKD, należy uwzględnić PKD właściwe dla m.in branży fryzjerskiej czy szkół tańca.  W dodatku wsparciem objęci powinni być także przedsiębiorcy, którzy rozpoczęli działalność po 1 grudnia 2019 roku.

Pismem z 19 października 2020 r., znak: WPL.682.2020.PD, Rzecznik MŚP przekazał Ministrowi Zdrowia ocenę dotyczącą rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 października 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (Dz. U. z 2020 r. poz. 1758, dalej: „Rozporządzenie”) oraz nowelizującego je rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 października 2020 r. (Dz. U. z 2020 r. poz. 1829). Rzecznik MŚP wskazał w niej na problematyczny stan prawny wykreowany na podstawie tych rozporządzeń, w tym wątpliwości związane z ustanowieniem dodatkowych zakazów w zakresie działalności polegającej na prowadzeniu basenów, aquaparków, siłowni, klubów i centrów fitness (z pewnymi wyjątkami).

Z kolei, pismem z dnia 23 października 2020 r. Rzecznik MŚP poinformował Ministra Zdrowia o kolejnym przykładzie niezrozumiałych obostrzeń. Zgodnie bowiem z aktualną treścią § 6 ust. 1 pkt 3 Rozporządzenia, do odwołania ustanowiono zakaz prowadzenia przez przedsiębiorców w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2019 r. poz. 1292, ze zm.) oraz przez inne podmioty działalności polegającej na prowadzeniu działalności usługowej związanej z poprawą kondycji fizycznej (ujętej w PKD w podklasie 96.04.Z). Jednakże zgodnie z tą podklasą PKD obejmuje ona działalność usługową łaźni tureckich, saun i łaźni parowych, solariów, salonów odchudzających, salonów masażu itp. mającą na celu poprawę samopoczucia. Innymi słowy, na podstawie powyższych regulacji działalność m.in. salonów masażu została zakazana.

Z drugiej strony, przedsiębiorcy, których działalność została sklasyfikowana w PKD 96.02, a więc tacy, którzy zajmują się m.in. masażami twarzy, manicure i pedicure, robieniem makijażu – nie są objęci powyższym zakazem. Tym samym przedsiębiorca prowadzący salon masażu objęty jest całkowitym zakazem wykonywania działalności gospodarczej, podczas gdy podmiot wykonujący m.in. masaże twarzy już nie. Rzecznik MŚP podniósł, że taka sytuacja jest całkowicie niezrozumiała i budzi poczucie niesprawiedliwości wśród przedsiębiorców.

Rzecznik MŚP przedstawia Marszałkowi Senatu RP Prof. Tomaszowi  Grodzkiemu uwagi do uchwalonej 22 października 2020 r. ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z przeciwdziałaniem sytuacjom kryzysowym związanym z wystąpieniem COVID-19  tzw. „ustawy o dobrym Samarytaninie”.

Pismem z dnia 21 października 2020 r. Rzecznik MŚP przekazał do Kancelarii Sejmu RP uwagi do projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z przeciwdziałaniem sytuacjom kryzysowym związanym z wystąpieniem COVID-19 (druk sejmowy nr 683). Rzecznik MŚP zakwestionował regulację zawartą w jej art. 18.

W dniu 22 października 2020 r. Sejm uchwalił ustawę o zmianie niektórych ustaw w związku z przeciwdziałaniem sytuacjom kryzysowym związanym z wystąpieniem COVID-19 bez uwzględnienia uwag i postulatów Rzecznika MŚP. Co więcej, w ostatecznym tekście ustawy zakwestionowana regulacja została jeszcze bardziej zaostrzona. Aktualnie bowiem wymaga ona od przedsiębiorcy złożenia oświadczenia (pod rygorem odpowiedzialności karnej), że nie naruszył ograniczeń, nakazów i zakazów wynikających ze stosownego rozporządzenia. Pierwotnie oświadczenie to miało dotyczyć okoliczności, że nie był karany za czyn stanowiący wykroczenie.

W związku z powyższym, pismem z dnia 23 października 2020 r. Rzecznik MŚP przekazał Marszałkowi Senatu RP opinię do ustawy, podtrzymując swoją dotychczasową opinię względem tej regulacji. Dodatkowo Rzecznik MŚP wskazał, że wprowadzona przez Sejm RP zmiana prowadzi do niewyobrażalnego naruszenia zasady pewności obrotu prawnego, bowiem o ile w przypadku ukarania (prawomocnego) przedsiębiorca ma tego świadomość, o tyle w przypadku samego faktu naruszenia ww. ograniczeń, nakazów i zakazów, przedsiębiorca może się o tym dowiedzieć na długo po złożeniu przedmiotowego oświadczenia (np. w wyniku podjęcia przez służby działań wyjaśniających na wiele miesięcy po dokonaniu zarzuconego mu naruszenia).

Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców od wielu miesięcy nagłaśnia problem instrumentalnie wszczynanych postępowań karnych skarbowych wobec przedsiębiorców, wyłącznie w celu zawieszenia biegu terminu przedawnienia zobowiązań podatkowych.

Jednym z najbardziej bulwersujących przykładów tego typu nagannych praktyk była sprawa przedsiębiorcy z Sosnowca. Został on w Sylwestra 2018 roku, pomimo konieczności opieki nad terminalnie chorą małżonką, doprowadzony przez Policję do urzędu skarbowego celem przesłuchania i postawienia mu zarzutów karnych skarbowych w sprawie dotyczącej rozliczenia podatku dochodowego za rok 2012. Sprawa ta była dla Rzecznika MŚP podstawą do sformułowania, na podstawie art. 11 ust. 6 ustawy o Rzeczniku Małych i Średnich Przedsiębiorców, wniosku o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego wobec osób, które były zaangażowane we wszczęcie postępowania karnego skarbowego przeciwko przedsiębiorcy z Sosnowca.

Niestety, po wstępnym rozpoznaniu sprawy, właściwy Dyrektor Izby Administracji Skarbowej, na wniosek przeprowadzającego postępowanie wyjaśniające rzecznika dyscyplinarnego, zatwierdził umorzenie postępowania dyscyplinarnego. Na skutek powyższego, wbrew intencjom Rzecznika MŚP, żaden z urzędników zaangażowanych w przedmiotowej sprawie nie poniósł jakichkolwiek konsekwencji.

W toku postępowania karnego skarbowego, prowadzonego wobec przedsiębiorcy, Sąd Rejonowy w Sosnowcu wydał, co prawda, wyrok uznający przedsiębiorcę winnym zarzucanych czynów i skazujący go na karę grzywny. Niemniej jednak, na skutek wniesionej apelacji, Sąd Okręgowy w Katowicach uniewinnił ostatecznie przedsiębiorcę od zarzucanych mu czynów, stwierdzając m.in.: „W tym miejscu podnieść trzeba (…), iż nie każde postępowanie podatkowe w zakresie uchybień w płatnościach podatkowych skutkować winno stawianiem podatnikowi zarzutów karnych-skarbowych i kończyć się jego skazaniem”.

To ważny wyrok nie tylko dla przedsiębiorcy z Sosnowca ale również dla innych przedsiębiorców i dla mnie osobiście jako Rzecznika. Będę nadal walczył o poszanowanie praw mikro, małych i średnich przedsiębiorców oraz zaprzestanie instrumentalizacji prawa karnego skarbowego przez organy podatkowe i celno-skarbowe. Natomiast nieuwzględnienie mojego wniosku o wszczęcie i przeprowadzenie postępowania dyscyplinarnego, w tej godnej ubolewania sprawie, jest m.in. przyczyną postulowania w tzw. Dziesiątce Rzecznika MŚP wprowadzenia realnej odpowiedzialności dyscyplinarnej i majątkowej urzędników – komentuje to rozstrzygnięcie Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców Adam Abramowicz.

Rzecznik MŚP przedstawia uwagi do projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z przeciwdziałaniem sytuacjom kryzysowym związanym z wystąpieniem COVID-19  tzw. „ustawy o dobrym Samarytaninie”.

W dniu 19 października 2020 r. do Sejmu wpłynął projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z przeciwdziałaniem sytuacjom kryzysowym związanym z wystąpieniem COVID-19 (druk sejmowy nr 683, dalej: „Projekt”).

Niepokój Rzecznika MŚP wzbudziła regulacja zawarta w art. 18 Projektu. Stanowi ona bowiem podstawę do odmowy udzielenia przedsiębiorcom pomocy publicznej, w szczególności wsparcia finansowego udzielanego na podstawie art. 2a ustawy „Antykryzysowej” z dnia 2 marca 2020 r. – w przypadku naruszenia ograniczeń, nakazów i zakazów w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej ustanowionych w związku z wystąpieniem stanu epidemii, określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 46a i 46b pkt 1-6 i 8-12 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U. z 2019 r. poz. 1239, ze zm.). Co więcej, Projekt zakłada wejście w życie kwestionowanej regulacji bez żadnego vacatio legis, z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

W związku z powyższym, pismem z dnia 21 października 2020 r. Rzecznik MŚP przekazał do Kancelarii Sejmu RP swoje uwagi do Projektu. Rzecznik MŚP wskazał w pierwszej kolejności, że – mając na uwadze dyrektywy wynikające z Konstytucji Biznesu – art. 18 Projektu należy ocenić jako regulację nieproporcjonalną, nieadekwatną oraz cechującą się nadmierną dolegliwością. W sytuacji, kiedy bardzo wielu polskich drobnych przedsiębiorców może nadal funkcjonować dzięki wsparciu z tzw. Tarczy Antykryzysowej, wdrożenie kwestionowanej regulacji bardzo szybko może doprowadzić do fali bankructw firm, którym zarzucono naruszenie (również kwestionowanych) ograniczeń, nakazów i zakazów w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej ustanowionych w związku z wystąpieniem stanu epidemii. Rzecznik MŚP przypomniał bowiem, że ograniczenia te oraz nakazy i zakazy, wprowadzane w formie podustawowej, od dłuższego już czasu są kwestionowane, w tym przez kolejne orzeczenia sądowe. Dlatego Rzecznika MŚP stanął na stanowisku, że przy tak dużych wątpliwościach co do ich mocy prawnej, opieranie na nich dodatkowej sankcji w postaci odmowy udzielenia przedsiębiorcom pomocy publicznej uznać należy za nieproporcjonalne w stosunku do ewentualnych naruszeń ograniczeń, nakazów i zakazów.

Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców kieruje do Ministra Zdrowia wniosek legislacyjny w celu jednoznacznego doprecyzowania, iż na obszarze czerwonym organizowanie targów, wystaw, kongresów, konferencji czy spotkań dopuszczalne jest pod warunkiem realizowania tego rodzaju działalności za pośrednictwem środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość.

Nowelizacją z dnia 16 października 2020 r. dokonano zmian w § 29 i § 30 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 października 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (Dz. U. z 2020 r. poz. 1758, dalej: „Rozporządzenie”). W wyniku powyższych zmian wprowadzono do odwołania na obszarze czerwonym zakaz prowadzenia przez przedsiębiorców w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2019 r. poz. 1292, ze zm.) oraz przez inne podmioty działalności związanej z organizacją, promocją lub zarządzaniem imprezami, takimi jak targi, wystawy, kongresy, konferencje, spotkania, włączając działalności polegające na zarządzaniu i dostarczaniu pracowników do obsługi terenów i obiektów, w których te imprezy mają miejsce (ujętej w Polskiej Klasyfikacji Działalności w podklasie 82.30.Z). Jednocześnie, do odwołania na obszarze żółtym dopuszczono prowadzenie ww. działalności pod warunkiem realizowania jej za pośrednictwem środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość.

Po analizie powyższych regulacji, popartej opiniami przedstawicieli praktyki i doktryny prawa, Rzecznik MŚP doszedł do wniosku, że również na obszarze czerwonym za dopuszczalne należałoby uznać wykonywanie ww. działalności w formie on-line. Odmienny bowiem pogląd prowadziłby do wniosku, zgodnie z którym zakazana jest działalność, podczas której nie dochodzi do fizycznego kontaktu jej uczestników.

Tym niemniej, zasada pewności prawa wymaga w ocenie Rzecznika MŚP jednoznacznego uregulowania dopuszczalności prowadzenia takiej działalności on-line również na obszarze czerwonym. Dlatego pismem z 20 października 2020 r. Rzecznik MŚP wystąpił do Ministra Zdrowia z wnioskiem legislacyjnym w przedmiotowym zakresie.

Poniżej pełna treść wystąpienia Rzecznika MŚP do Ministra Zdrowia w przedmiotowej sprawie:

Rzecznik MŚP zwraca się do Wicepremiera i Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii Jarosława Gowina o wydanie objaśnień prawnych dotyczących prawidłowego rozumienia przesłanki „braku poprawy sytuacji materialnej” koniecznej do wykazania we wniosku o kolejne świadczenie postojowe.

Rzecznik MŚP otrzymał od jednej z organizacji zrzeszającej przedsiębiorców niepokojące sygnały, iż przedsiębiorcy składający wniosek o świadczenie postojowe za kolejny okres w związku z przeciwdziałaniem skutkom wywołanym COVID-19 dla osób prowadzących działalność gospodarczą (wniosek RSP-DK) mają problem ze zdefiniowaniem przesłanki „braku poprawy sytuacji materialnej”, który jest wymogiem koniecznym do uzyskania kolejnego świadczenia postojowego.

Analiza przepisów oraz publikacji dotyczących tego zagadnienia problemowego wykazała, że regulacje w tym zakresie mogą budzić poważne wątpliwości interpretacyjne, w związku z czym w dniu 14 października 2020 r. Rzecznik MŚP skierował do Wicepremiera i Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii Jarosława Gowina wniosek o wydanie objaśnień prawnych w przedmiotowej materii.

W szczególności podnieść należy, iż problemów tych nie rozstrzygnęły dotychczasowe wypowiedzi Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej oraz Zakładu Ubezpieczeń społecznych.

„Art. 9 ust. 1 pkt 2 ustawy o Rzeczniku MŚP wskazuje, że Rzecznik MŚP może występować do właściwych organów z wnioskiem o wydanie objaśnień prawnych, jeśli przepisy będące przedmiotem wniosku budzą wątpliwości w praktyce lub ich stosowanie wywołało rozbieżności w rozstrzygnięciach wydawanych przez właściwy organ administracji publicznej. Powyższe rozważania wskazują jednoznacznie, że dyspozycja art. 15zua ust. 3 Specustawy niestety kreuje wiele wątpliwości, które wymagają rozstrzygnięcia. Tym samym zwracam się z uprzejmą prośbą o wydanie objaśnień prawnych w przedmiotowym zakresie” – konkluduje swój wniosek Rzecznik MŚP.

Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców Adam Abramowicz w stanowisku skierowanym do Prezesa Rady Ministrów Mateusza Morawieckiego krytycznie ocenił zapowiedź zamknięcia lub ograniczenia funkcjonowania kolejnych branż, m.in. fitness, basenów i saun. Rzecznik MŚP postuluje, aby jakiekolwiek uniemożliwienie prowadzenia działalności gospodarczej wiązało się z koniecznością wypłacenia odszkodowań poszkodowanym przedsiębiorcom.

Kolejne dłuższe zamknięcie, bez pomocy publicznej, skutkować będzie bankructwem wielu miejsc służących treningowi i rekreacji. Sporo takich miejsc może nie doczekać kolejnego otwarcia – pisze w piśmie do premiera Adam Abramowicz.

Do Biura Rzecznika MŚP wpłynęła z Ministerstwa Klimatu informacja dotycząca przeprowadzania serii warsztatów on-line z wykonywania przeglądu energetycznego w przedsiębiorstwie. Zaproszenie na warsztaty skierowane jest do małych i średnich przedsiębiorców. Najbliższe terminy warsztatów zaplanowane są na 20 i 27 października 2020 r.

Warsztaty trwają ok. dwóch godzin i składają się z dwóch części – wykładowej, na której eksperci przedstawiają podstawowe informacje na temat efektywności energetycznej w przedsiębiorstwie oraz warsztatowej, gdzie przeprowadzają wraz z uczestnikami przykładowy przegląd energetyczny przedsiębiorstwa.

Poniżej zamieszczamy link do szczegółowych informacji w tej sprawie:

Rzecznik MŚP po raz pierwszy zwrócił uwagę na problem nieadekwatnych rekompensat dla przedsiębiorców z tytułu pełnienia tzw. dyżurów nocnych już w kwietniu 2019 r. W piśmie z 12 maja 2019 r. Minister Zdrowia wskazał wówczas, że nie kwestionuje postulatów wskazujących na konieczność wprowadzenia zmian do przepisów regulujących kwestii pełnienia dyżurów przez apteki ogólnodostępne.

Dnia 5 października 2020 r. Minister Zdrowia w ramach „Strategii na rzecz rozwoju aptek” zapowiedział pilne i efektywne działania w celu unormowania zasad i warunków pełnienia przez apteki ogólnodostępne dyżurów w porze nocnej, w niedziele, święta i inne dni wolne od pracy, w sposób, który pozwoli zaspokoić rzeczywiste potrzeby ludności oraz efektywne wykonywanie zadań aptek bez ponoszenia strat.

Zmiany dotyczące powyższej materii zapowiedziane zostały na pierwszą połowę 2021 r.

Dodatkowe świadczenie postojowe również dla agentów turystycznych – 9 października 2020 r. weszła w życie ustawa z dnia 7 października 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania społeczno-gospodarczym skutkom COVID-19, przewidująca stosowne wsparcie.

Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców postulował o objęcie świadczeniem postojowym również działalności agentów turystycznych i popierał postulaty branży w zakresie dodatkowego świadczenia postojowego m.in. dla agentów turystycznych przy okazji opiniowania ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (tzw. ,,mikrotarcza dla turystyki”).

W dniu 17 września 2020 r. Sejm uchwalił oczekiwaną przez polską branżę turystyczną i eventową ustawę przewidującą pomoc sektorową, jednak zabrakło w niej postulowanego także przez Rzecznika MŚP dodatkowego świadczenia postojowego m.in. dla agentów turystycznych.

Przy okazji prac nad kolejną ustawą przewidującą zmiany w tzw. tarczy antykryzysowej poprawiono jednak to niedopatrzenie. W dniu 9 października 2020 r. weszła w życie ustawa z 7 października 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania społeczno-gospodarczym skutkom COVID-19, która uwzględniła agentów turystycznych jako uprawnionych do dodatkowego świadczenia postojowego.

Tym samym kolejny postulat Rzecznika MŚP został zrealizowany. Przedsiębiorcy uprawnieni do dodatkowego postojowego z ZUS będą mogli składać wnioski na Platformie Usług Elektronicznych (PUE) ZUS od 15 października 2020 r.

Pismem z dnia 18 września 2020 r. Minister Finansów skierował do zaopiniowania projekt ustawy o rozpatrywaniu reklamacji i sporów klientów podmiotów rynku finansowego (numer w wykazie prac Rady Ministrów: UC125; dalej: „Projekt”). Projekt zakłada przebudowę modelu ochrony klientów m.in. rynku ubezpieczeniowego oraz przeniesienie na Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów dotychczasowych kompetencji Rzecznika Finansowego z jednoczesną jego likwidacją.

Do Rzecznika MŚP doszły liczne sygnały o istotnych utrudnieniach i barierach dla przedsiębiorców z sektora MŚP związanych z planowaną likwidacją instytucji Rzecznika Finansowego i przekazaniem jego kompetencji do nowej komórki organizacyjnej w ramach Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. W związku z powyższym, pismem z dnia 25 września 2020 r. Rzecznik MŚP zgłosił Ministrowi Finansów swoje uwagi i zastrzeżenia do Projektu.

W szczególności Rzecznik MŚP zwrócił uwagę, że członkowie działających przy Rzeczniku MŚP Zespołów Roboczych ds. Rzemiosła i Branży Motoryzacyjnej zajmujących się  problemami „drobnych” przedsiębiorców związanymi z nieuczciwymi praktykami zakładów ubezpieczeń wyrazili zdecydowanie negatywną opinię odnośnie przewidzianego przez Projekt pomysłowi zniesienia instytucji Rzecznika Finansowego, likwidacji jego Biura oraz przeniesienia kompetencji i zadań do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Dotychczasowa dwudziestoletnia działalność Rzecznika Finansowego była pozytywnie oceniana zarówno przez samych przedsiębiorców, jak również Najwyższą Izbę Kontroli w jej raportach i wnioskach z kontroli z ostatnich lat.

Rzecznik MŚP wskazał również na prezentowane w przestrzeni publicznej poglądy rekomendujące wręcz zwiększenia kompetencji Rzecznika Finansowego, w tym popierany przez Rzecznika MŚP postulat rozszerzenia udzielanej przez niego pomocy na małych i średnich przedsiębiorców będących osobami prawnymi (aktualnie z pomocy mogą korzystać wyłącznie przedsiębiorcy będący osobami fizycznymi).

Ponadto, Rzecznik MŚP zwrócił uwagę na swoje kompetencje w zakresie inicjowania i organizowania działalności edukacyjnej i informacyjnej w zakresie związanym z wykonywaniem działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, które w powiązaniu z zadaniami Funduszu Edukacji Finansowej mogłyby przysłużyć się do efektywnego wspierania rozwoju przedsiębiorczości w zakresie finansów i rynku finansowego. Dlatego Rzecznik MŚP wniósł o rozważenie modyfikacji przepisów w tym zakresie poprzez wskazanie, że zadania Funduszu Edukacji Finansowej mogą być realizowane we współpracy z Rzecznikiem MŚP.

Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców przedstawia uwagi do rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów i postuluje o jego dostosowanie do fundamentalnej zasady wolności działalności gospodarczej oraz innych zasad wynikających z Konstytucji Biznesu. Rzecznik MŚP wnosi m.in. o to, by blokowanie i wyłączanie stron internetowych przedsiębiorców mogło odbywać się wyłącznie za uprzednią zgodą sądu.

W dniu 29 września 2020 r. na stronach Rządowego Centrum Legislacji zamieszczony został projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów (numer w wykazie prac Rady Ministrów: UC15; dalej: „Projekt”). Projekt zakłada uzupełnienie kompetencji Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (dalej: „Prezes UOKiK”) o kompetencje przewidziane rozporządzeniem nr 2017/2394 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2017 r. w sprawie współpracy między organami krajowymi odpowiedzialnymi za egzekwowanie przepisów prawa w zakresie ochrony konsumentów i uchylające rozporządzenie nr 2006/2004/WE (tzw. rozporządzenie CPC). Ponadto, jak wskazano w uzasadnieniu do Projektu: każda z ww. kompetencji zostanie wdrożona w taki sposób, by zapewnić respektowanie zasad sprawiedliwości proceduralnej w relacjach z przedsiębiorcami. Ingerencja w sferę działania przedsiębiorców musi zapewniać możliwość weryfikacji jej zasadności i być jak najmniej uciążliwa dla prowadzenia przez nich działalności.

Tym niemniej, analiza niektórych postanowień Projektu nasunęła wątpliwości odnośnie ich zgodności z podstawowymi zasadami związanymi z wolnością działalności gospodarczej. Również dwie organizacje przedsiębiorców skierowały do Rzecznika MŚP swoje krytyczne uwagi do Projektu. Dlatego pismem z dnia 8 października 2020 r. Rzecznik MŚP zgłosił Prezesowi UOKiK swoje uwagi i zastrzeżenia do Projektu.

W szczególności Rzecznik MŚP zwrócił uwagę, że Projekt powinien przewidywać konieczność uzyskania uprzedniej zgody sądu na wydanie przez Prezesa UOKiK decyzji o nakazaniu przedsiębiorcy usunięcia nieprawidłowych treści ze strony, zamieszczenia na stronie ostrzeżenia lub w ostateczności usunięcia nazwy domenowej. Wprowadzenie bowiem tak szerokich uprawnień może doprowadzić do naruszenia fundamentalnej i konstytucyjnej zasady wolności działalności gospodarczej. Ponadto, Rzecznik MŚP zwrócił uwagę, że Projekt wymaga dostosowania jego rozwiązań do zasad Konstytucji Biznesu, w szczególności zasady proporcjonalności i adekwatności. Powyższe odnosi się m.in. do projektowanego wyłączenia czynności kontrolnych na gruncie tej regulacji spod Rozdziału 5 ustawy – Prawo przedsiębiorców dot. ograniczenia kontroli działalności gospodarczej, który ma dla przedsiębiorców charakter gwarancyjny. Rzecznik MŚP wskazał również, że projektowane regulacje powinny gwarantować, że zastosowanie się przez firmy hostingowe do wystąpienia Prezesa UOKiK wyłącza ich odpowiedzialność względem usługobiorców za ewentualne szkody związane z zastosowaniem się do niego, co wydaje się logiczną realizacją zasady zaufania do władzy publicznej.

Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców otrzymał wydane przez Minister Rodziny, Pracy i Polityki  Społecznej objaśnienia prawne w zakresie możliwości jednoczesnego skorzystania przez przedsiębiorców ze zwolnienia z opłacania składek na ubezpieczenia społeczne, o których mowa w art. 31zo ust. 1 i 1a ustawy o COVID-19 oraz z dofinansowania na ochronę miejsc pracy, o którym mowa w art. 15g ust. 1 i 2 ustawy o COVID-19.

W wydanych objaśnieniach prawnych wskazano, że wprowadzone instrumenty pomocy dla przedsiębiorców mają charakter konkurencyjny i to po stronie przedsiębiorcy leży wybór jednego, najkorzystniejszego dla siebie rozwiązania. Nie ma możliwości kumulatywnego korzystania przez przedsiębiorcę z ww. instrumentów pomocy dla tego samego pracownika w zakresie tego samego tytułu wypłaty, w przypadku poruszonego zagadnienia- kosztów ponoszonych na opłacenie składek na ubezpieczenie społeczne pracownika(…). Powyższe potwierdzają wprowadzone przepisami art. 15g ust. 18, art. 15ga ust. 3 pkt 3, art. 15gg ust 7 czy art. 15zzb ust. 12 ograniczenia w możliwości przyznania wsparcia dla przedsiębiorcy.

Odnosząc się do argumentacji Rzecznika w zakresie kumulatywnego stosowania instrumentów pomocy wskazano, że doprowadziłoby do nieuprawnionego zróżnicowania sytuacji występujących z wnioskiem na podstawie art. 15g przedsiębiorców w zależności od terminu złożenia wniosku. W związku z powyższym w przypadku, gdy uzyskano pomoc w postaci zwolnienia z obowiązku opłacenia należności z tytułu składek, wymienionych w ww. przepisach na okres 3 miesięcy, brak jest możliwości przyznania pomocy z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w zakresie takiego samego tytułu wypłaty, tj. przyznania środków Funduszu na opłacenie składek tych samych pracowników na ubezpieczenia społeczne należnych od pracodawcy.

Zwrócono również uwagę, iż przedsiębiorca występując z wnioskiem o udzielenie wsparcia na podstawie art. 15g specustawy COVID-19, składa we wniosku oświadczenie o nieubieganiu się i rezygnacji z ubiegania się o pomoc w odniesieniu do tych samych pracowników w zakresie takich samych tytułów wypłat na rzecz ochrony miejsc pracy oraz o skorzystaniu ze zwolnień w opłacaniu składek na ZUS, o których mowa w ustawie. W przypadku złożenia zgodnych ze stanem faktycznym oświadczeń w powyższym zakresie, środki FGŚP powinny zostać przyznane w prawidłowej wysokości, a co za tym idzie nie występowałyby sytuacje kierowania przez wojewódzkie urzędy pracy wezwań o zwrot środków przyznanych w nadmiernej wysokości, przytoczone w Państwa piśmie.

Podstawa prawna: art. 33 ust. 1 ustawy – Prawo przedsiębiorców (Dz. U. 2019, poz. 1292)

Rzecznik MŚP przedstawia uwagi do rządowego projektu ustawy o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa oraz ustawy – Prawo zamówień publicznych i wnosi o jego dostosowanie do zasad Konstytucji Biznesu.

Pismem z dnia 7 września 2020 r. Minister Cyfryzacji skierował do zaopiniowania projekt ustawy o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa oraz ustawy – Prawo zamówień publicznych (numer w wykazie prac Rady Ministrów: UD68; dalej: „Projekt”). Projekt zakłada przebudowę modelu współpracy w ramach krajowego systemu cyberbezpieczeństwa. Ponadto, jak wskazano w Ocenie Skutków Regulacji: Dostawcy sprzętu lub oprogramowania będą mogli zostać poddani procedurze sprawdzającej pod kątem zagrożeń dla społeczno-ekonomicznego bezpieczeństwa państwa. W przypadku, w którym zostaną zidentyfikowani jako źródło zagrożenia, zostaną wyłączeni z systemu zamówień publicznych w Polsce. Skutkiem sporządzonej oceny będzie mogło być zobowiązanie podmiotów krajowego systemy cyberbezpieczeństwa do ograniczenia z korzystania produktów, oprogramowania i usług danego dostawcy sprzętu lub oprogramowania.

Pismem z dnia 26 września 2020 r. Rzecznik MŚP zgłosił Ministrowi Cyfryzacji swoje uwagi i zastrzeżenia do Projektu. W szczególności Rzecznik MŚP zwrócił uwagę, że Projekt wymaga dostosowania jego rozwiązań do zasad Konstytucji Biznesu, w szczególności zasady proporcjonalności i adekwatności. Rzecznik MŚP wskazał, że Konstytucja Biznesu ma charakter gwarancyjny dla ok. 6000 mikroprzedsiębiorców oraz małych i średnich przedsiębiorców z branży telekomunikacyjnej. Ma to istotne znaczenie, bowiem nakładanie obowiązków w zakresie cyberbezpieczeństwa wiąże się z istotnymi nakładami, co stanowi istotne obciążenie głównie dla najmniejszych firm krajowych. Dlatego uzasadnienie do Projektu powinno zostać uzupełnione o przewidywany wpływ Projektu na sektor MŚP.

Dodatkowo Rzecznik MŚP zwrócił uwagę, że równolegle do Projektu procedowany jest projekt ustawy – Prawo komunikacji elektronicznej (numer w wykazie prac Rady Ministrów: UC45), dlatego w celu uniknięcia wprowadzenia sprzecznych uregulowań z dotyczącymi bezpieczeństwa sieci i usług w ocenie Rzecznika MŚP regulacje te powinny zostać określony w sposób kompleksowy, jednoznaczny oraz spójny w jednym akcie prawnym. Jednocześnie,
w związku z przedłużeniem terminu konsultacji publicznych Projektu, Rzecznik MŚP zastrzegł sobie możliwość złożenia kolejnych uwag.

Rzecznik MŚP występuje do Ministra Infrastruktury Andrzeja Adamczyka w sprawie niekorzystnych dla przedsiębiorców regulacji w zakresie zajęcia pojazdu oddanemu do używania innemu podmiotowi.

Do Biura Rzecznika MŚP Oddziału w Poznaniu wpłynęła skarga przedsiębiorcy na zajęcie przez służby inspekcji transportu drogowego samochodu osobowego, którego jest on właścicielem i który został oddany na podstawie umowy najmu osobie trzeciej. Powodem zatrzymania pojazdu były ustalenia z kontroli drogowej, zgodnie z którymi najemca tego pojazdu wykonywał nim przewóz drogowy osób nie posiadając wymaganej licencji. Z tego tytułu na najemcę nałożono kary pieniężne w łącznej wysokości 14 000 zł. Najemca jako obywatel Ukrainy nie uiścił jednak ww. kary i nie przebywa już na terytorium Polski. Inspekcja transportu drogowego odmawia zwrotu przedsiębiorcy pojazdu uzależniając jego wydanie od wpłacenia za kierowcę kwoty 14 000 zł niezapłaconej kary.

Rzecznik MŚP prowadzi w tej sprawie już od dłuższego czasu korespondencję z Wielkopolskim Wojewódzkim Inspektorem Transportu Drogowego oraz Głównym Inspektorem Transportu Drogowego. Póki co, wszystko wskazuje na to, że winne sytuacji problemowej są sztywne przepisy prawa. Przede wszystkim chodzi o przepis art. 95 ust. 3 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz. U. z 2019 r. poz. 2140, ze zm.), który stanowi: Zwrot pojazdu z parkingu następuje, odpowiednio po:

1) przekazaniu kaucji przez podmiot wykonujący przewóz drogowy, na zasadach, o których mowa w art. 94 ust. 4 i 5, lub

2) usunięciu przyczyny umieszczenia pojazdu na parkingu.

Zdaniem organów w przedmiotowej sprawie, przepis ten nie daje możliwości zwrotu właścicielowi pojazdu w sytuacji, kiedy kierowca będący sprawcą naruszeń nie uiścił wymierzonej mu kary. Dlatego wskazują przedsiębiorcy, aby albo skłonił kierowcę do zapłaty tej kary (co jest de facto niewykonalne), albo sam zapłacił żądaną kwotę tytułem kaucji, a następnie dochodził regresu od sprawcy. Tym samym dochodzi do przerzucenia odpowiedzialności za skuteczną egzekucję kar z organów państwa na przedsiębiorcę będącego właścicielem pojazdu. To on ma zapewnić, że żądana kwota zostanie zapłacona pod rygorem niewydania mu jego pojazdu. W tym zakresie przepis ten niewątpliwie uznać należy za niezgodny z wyrażonymi w art. 12 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2019 r. poz. 1292, ze zm.) zasadami proporcjonalności i budowania zaufania do władzy publicznej.

W związku z powyższym, działając na podstawie art. 69 ust. 1 Prawa przedsiębiorców, w dniu 29 września 2020 r. Rzecznik MŚP wystąpił do Ministra Infrastruktury Andrzeja Adamczyka z wnioskiem o przygotowanie oceny funkcjonowania tego aktu normatywnego w ww. części wraz z uzasadnieniem. Zgodnie z ww. przepisem, jeżeli w związku ze stosowaniem aktu normatywnego określającego zasady podejmowania, wykonywania lub zakończenia działalności gospodarczej ujawnią się istotne rozbieżności w wykładni prawa lub znaczne ryzyko, że ten akt normatywny powoduje istotne negatywne skutki gospodarcze lub społeczne, Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców może skierować do właściwego ministra […] wniosek o przygotowanie oceny funkcjonowania tego aktu normatywnego lub jego części, wraz z uzasadnieniem. W ocenie Rzecznika MŚP, sytuacja, w której odmawia się wydania pojazdu przedsiębiorcy będącemu jego właścicielem zatrzymanego za nie jego naruszenia tylko kierowcy, który nie uiścił wymierzonej mu za to kary, powoduje istotne negatywne skutki – zarówno gospodarcze, jaki i społeczne.

Rzecznik MŚP ponownie występuje do Ministra Zdrowia w sprawie obowiązku zakrywania ust i nosa w miejscach ogólnodostępnych z pytaniem, czy planowane są zmiany legislacyjne w celu unormowania tego obowiązku w akcie rangi ustawowej.

Pismem z dnia 4 września 2020 r. Rzecznik MŚP wystąpił do Ministra Zdrowia w związku z wątpliwościami co do uprawnienia pracownika sklepu lub innego obiektu handlowego do samodzielnego egzekwowania od klientów obowiązku zakrywania ust i nosa oraz ewentualnej odpowiedzialności pracownika/przedsiębiorcy z tego tytułu. W aktualnym stanie prawnym obowiązek ten jest uregulowany w § 24 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 sierpnia 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (Dz.U. z 2020 r. poz. 1356, ze zm.). Wątpliwości związane z powyższą regulacją zgłaszał m.in. Rzecznik Praw Obywatelskich.

W odpowiedzi z dnia 11 września 2020 r. Minister Zdrowia zajął stanowisko, zgodnie z którym „Uzasadniona przyczyna odmowy sprzedaży w rozumieniu art. 135 Kw, to nie tylko regulacje prawne, ale też zasady obowiązujące w danej jednostce. Uzasadniona przyczyna jest pojęciem dość szerokim i nie ma charakteru zamkniętego. Zatem publiczne poinformowanie kupującego o warunkach zakrywania ust i nosa jako warunku sprzedaży w ocenie Ministra Zdrowia powinno wyłączyć możliwość zastosowania art. 135 kw”.

Ponadto, w ocenie Ministra Zdrowia przedmiotowa regulacja wpisuje się przede wszystkim w normy prawa cywilnego, a publiczne poinformowanie o warunku zakrywania ust i nosa należy uznać jako warunek początkowy do skutecznego skorzystania z oferty sprzedaży przez kupującego.

W ocenie Rzecznika MŚP powyższa odpowiedź wydaje się być niewystarczająca w kontekście wciąż narastających wątpliwości względem tego problemu. Dlatego pismem z dnia 25 września 2020 r. Rzecznik MŚP ponownie wystąpił do Ministra Zdrowia w tej sprawie, dodatkowo zadając pytanie, czy planowane są zmiany legislacyjne w celu unormowania przedmiotowego obowiązku w akcie rangi ustawowej. Rzecznik MŚP podniósł bowiem, że w przestrzeni publicznej pojawia się coraz więcej głosów kwestionujących podstawy prawne, na których opiera się obowiązek zakrywania ust i nosa, w tym głośne orzeczenia Sądów Rejonowych w Kościanie i Suwałkach. W powyższych orzeczeniach sądy podniosły, że obowiązek zakrywania ust i nosa powinien być osadzony w ustawie. Podobne stanowisko zajął Rzecznik Praw Obywatelskich, w ocenie którego obowiązek zakrywania twarzy i nosa został nałożony z przekroczeniem upoważnienia ustawowego (pismo z 28 sierpnia 2020 r. znak: II.519.1205.2020.PS, dostępne na stronie: www.rpo.gov.pl). Dlatego Rzecznik MŚP, mając na uwadze konieczność zapewnienia pewności prawa, uważa, że kwestia obowiązku zakrywania ust i nosa wymaga interwencji legislacyjnej na poziomie ustawowym.

Rzecznik MŚP występuje do Wicepremier i Minister Rozwoju Jadwigi Emilewicz oraz Ministra Finansów Tadeusza Kościńskiego w sprawie problemu związanego z praktyką Agencji Mienia Wojskowego obciążania przedsiębiorców z sektora MŚP rekompensatą za koszty odzyskiwania należności w sytuacjach, gdy windykacji takich należności nie było, a opóźnienie w płatności było symboliczne (np. jednodniowe).

Do Rzecznika MŚP doszły sygnały o istotnych utrudnieniach w prowadzeniu działalności gospodarczej w sytuacji pogorszenia płynności finansowej przedsiębiorcy, co w aktualnej sytuacji epidemicznej może mieć szerokie przełożenie na sytuację wielu drobnych przedsiębiorców. Sytuacja problemowa dotyczy drobnego przedsiębiorcy prowadzącego jednoosobową działalność gospodarczą, który w konsekwencji zaistnienia negatywnych okoliczności losowych czasowo stracił płynność finansową, czego konsekwencją były czasowe opóźnienia w comiesięcznych płatnościach względem Agencji Mienia Wojskowego (dalej: „Agencja”) z tytułu najmu lokalu.

Co istotne, wszystkie zaległości były płacone wraz z odsetkami jeszcze tego samego miesiąca co termin zapłaty, a Agencja nie musiała ponosić żadnych kosztów związanych z dochodzeniem tych należności. Tym niemniej, za każde nawet najmniejsze uchybienie terminowi zapłaty Agencja naliczała przedsiębiorcy wszystkie możliwe sankcje finansowe, w tym odsetki i tzw. rekompensatę za koszty windykacji na podstawie art. 10 ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych (Dz. U. z 2020 r. poz. 935, ze zm.) w wysokości równowartości kwoty 40 euro. Szczególnie jaskrawym przykładem tej praktyki było wystawienie noty obciążeniowej (rekompensaty) na kwotę 182,09 zł wraz z notą odsetkową na kwotę 0,24 zł za fakturę opłaconą przez przedsiębiorcę jeden dzień po terminie.

Początkowo, Rzecznik MŚP prowadził w tej sprawie korespondencję z organami Agencji, a w końcu również z Ministrem Obrony Narodowej, jednakże powyższe wystąpienia nie przyniosły oczekiwanego rezultatu. Organy stanęły bowiem na stanowisku, że niezależnie od okoliczności zgodnie z zasadami wynikającymi z dyscypliny finansów publicznych są zobligowane do naliczania wszystkich prawem przewidzianych należności.

W związku z powyższym, pismem z dnia 25 września 2020 r. Rzecznik MŚP wystąpił do Wicepremier i Minister Rozwoju Jadwigi Emilewicz oraz Ministra Finansów Tadeusza Kościńskiego z wnioskiem o rozważenie podjęcia działań legislacyjnych zmierzających do likwidacji ograniczeń z tym związanych. Rzecznik MŚP wskazał m.in. że problem z naliczaniem tej rekompensaty przez jednostki sektora finansów publicznych był już dostrzeżony przez ustawodawcę, który w ustawie z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia zatorów płatniczych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1649) wprowadził do ustawy o finansach publicznych przepisy dające niektórym organom publicznym możliwość niedochodzenia przedmiotowej rekompensaty. W uzasadnieniu do ww. ustawy wskazano, że „w takich przypadkach żądanie rekompensaty postrzegane jest jako działanie zbyt restrykcyjne i nieuzasadnione. To powoduje podważenie zaufania do instytucji publicznych”.

Mając powyższe na uwadze, Rzecznik MŚP zwrócił się w swoim wniosku o rozważenie podjęcia działań legislacyjnych ukierunkowanych na zapobieżenie sytuacjom obciążania przedsiębiorców przez podmioty publiczne należnościami z tytułu przedmiotowych rekompensat, których wysokość jest nieadekwatna do wagi uchybienia przedsiębiorcy.

Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców informuje o możliwościach sprawdzenia aktualnej sytuacji epidemicznej i obostrzeń w poszczególnych krajach, będących popularnymi kierunkami wyjazdów polskich turystów

Pismem z 28 lipca 2020 r. Rzecznik MŚP, mając na uwadze głosy przedstawicieli branży turystyki, zwrócił się do Ministerstwa Rozwoju z prośbą o informację, czy Ministerstwo rozważało (w porozumieniu z Ministerstwem Spraw Zagranicznych) stworzenie portalu internetowego, informującego o aktualnej sytuacji epidemicznej i obostrzeniach w krajach tzw. turystyki wyjazdowej. Zdaniem przedsiębiorców przedmiotowy portal mógłby stanowić istotne narzędzie w przeciwdziałaniu ewentualnemu chaosowi informacyjnemu wśród ich klientów.

W odpowiedzi Ministerstwo Rozwoju wskazało, że:

(…) MSZ na swoich stronach umieszcza informacje o aktualne sytuacji epidemiologicznej w krajach, które są popularnymi kierunkami wyjazdów zagranicznych Polaków. Ponadto, Komisja Europejska uruchomiła platformę internetową ,,Re-open EU”, która zawiera podstawowe informacje umożliwiające bezpieczne wznowienie swobodnego przepływu osób i turystyki w całej Europie. Platforma ,,Re-open” będzie funkcjonować jako główny punkt odniesienia dla osób podróżujących w UE, ponieważ gromadzi w jednym miejscu aktualne informacje od Komisji i państw członkowskich. Narzędzie to umożliwi przeglądanie informacji dotyczących poszczególnych państw członkowskich UE za pomocą interaktywnej mapy, zawierającej aktualne informacje na temat obowiązujących środków krajowych, a także praktyczne porady dla osób odwiedzających dany kraj. Platforma jest łatwo dostępna na komputerach stacjonarnych i urządzeniach mobilnych poprzez następujący link ,,Re-open EU”: https://reopen.europa.eu/pl. Platforma ,,Re-open EU i zawarte na niej informacje dostępne są w 24 językach urzędowych EU.

W dniu 19 września 2020 r. weszła w życie ustawa z dnia 13 lutego 2020 r. o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw, w tym postulowane przez Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców ułatwienia przy budowie paczkomatów, biletomatów lub automatów służących do wykonywania innego rodzaju usługi.

Wspomnieć należy, że Rzecznik MŚP na etapie opiniowania i konsultacji publicznych projektu ustawy o zmianie – Prawo budowlanie oraz niektórych innych ustaw skierował do ówczesnego Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju opinię, w której zwrócił się o doprecyzowanie przepisów w zakresie budowy różnego rodzaju automatów. W piśmie tym Rzecznik MŚP zaapelował o uregulowanie i doprecyzowanie kwestii budowy paczkomatów, bankomatów czy biletomatów, szczególnie w kontekście orzeczenia WSA w Łodzi z 17 stycznia 2019 r., sygn. akt II SA/Łd 761/18, wskazującego, że paczkomat jest obiektem budowlanym wymagającym pozwolenia na budowę.

W celu uniknięcia wątpliwości interpretacyjnych i zapewnienia pewności prawa Rzecznik MŚP zaproponował, aby ze zgłoszenia budowy lub uzyskania pozwolenia na budowę zwolnić inwestorów planujących budowę nie tylko bankomatów, wpłatomatów czy automatów sprzedających, ale także wszelkich automatów służących do wykonywania innego rodzaju usług.

Opinia Rzecznika MŚP spotkała się z aprobatą Ministerstwa. Projekt z proponowanymi przez Rzecznika MŚP zmianami został przyjęty przez Radę Ministrów i skierowany do Sejmu RP, który 13 lutego 2020 r. uchwalił przedmiotowe przepisy.

W dniu 3 marca 2020 r. Prezydent RP podpisał ustawę, która m.in. w zakresie przepisów postulowanych przez Rzecznika MŚP weszła w życie 19 września 2020 r.

W dniu 18 września 2020 r. Sejm RP uchwalił ustawę o zmianie ustawy o ochronie zwierząt oraz niektórych innych ustaw (druki sejmowe nr 378, 597 i 625, druk senacki nr 209; dalej: „Projekt”). Projekt zakłada, jak wskazuje jego uzasadnienie, „wzmocnienie ochrony prawnej zwierząt oraz poprawa ich szeroko rozumianego dobrostanu”. Nie kwestionując założeń i idei Projektu, Rzecznik MŚP dostrzegł jednakże pewne problematyczne z punktu widzenia zasad wykonywania działalności gospodarczej rozwiązania, jakie przewiduje.

W związku z powyższym, pismem z dnia 22 września 2020 r. Rzecznik MŚP przekazał Marszałkowi Senatu RP uwagi do Projektu. Rzecznik MŚP wskazał w pierwszej kolejności, że w przypadku tak daleko idącej ingerencji w prowadzenie działalności gospodarczej, jaką zakłada Projekt, przyjęty roczny termin wejścia w życie przedmiotowej regulacji uznać należy za zbyt krótki i powinien ulec on wydłużeniu do 5 lat od dnia ogłoszenia, co znajduje potwierdzenie w dotychczasowym dorobku orzeczniczym Trybunału Konstytucyjnego. Ponadto, zdaniem Rzecznika MŚP niezbędne jest doprecyzowanie zasad i gwarancji wysokości przyznawanych rekompensat dla przedsiębiorców tzw. branży futerkowej, przedsiębiorców prowadzących schroniska dla bezdomnych zwierząt czy wykonującym ubój rytualny, które powinny wynieść całkowity koszt utraty możliwości prowadzenia działalności objętej zakazem.

Do Biura Rzecznika MŚP wpłynęły liczne wnioski przedsiębiorców, którzy wskazali na problemy związane z obowiązkiem umieszczania numeru NIP na paragonie fiskalnym w celu umożliwienia wystawienia faktury, wprowadzonym ustawą z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2019 r. poz. 1520). Przedsiębiorcy wskazali na trudności, jakie wiążą się ze stosowaniem nowych przepisów, w tym w szczególności na daleko idącą dotkliwość konsekwencji w wypadku popełnienia pomyłki przy podawaniu numeru NIP oraz na utrudnienia związane z prowadzeniem ewidencji elektronicznej w wypadku uznania paragonu z numerem NIP za tak zwaną fakturę uproszczoną. Mając na uwadze powyższe bariery i utrudnienia dla przedsiębiorców, pismem z dnia 5 czerwca 2020 r. Rzecznik MŚP skierował wystąpienie w tej sprawie do Ministra Finansów.

W odpowiedzi, Minister Finansów w piśmie z dnia 22 sierpnia 2020 r. wyjaśnił – po pierwsze, że w sytuacji, gdy kwota faktury nie przekracza 450 zł brutto (100 euro), to paragon z numerem NIP należy uznać za fakturę uproszczoną i nie wystawia się do niego dodatkowo „zwykłej” faktury. Jako kolejny numer nadany w ramach jednej lub więcej serii, który w sposób jednoznaczny identyfikuje fakturę, wymagany na potrzeby ewidencji, należy podać numer kolejny paragonu.

Ponadto resort finansów potwierdził możliwość wystawienia noty korygującej do faktury wystawionej do paragonu lub paragonu fiskalnego będącego fakturą uproszczoną – w wypadku popełnienia błędu w numerze NIP nabywcy. Minister doprecyzował również, że jako błąd w numerze NIP należy rozumieć oczywistą pomyłkę, na przykład brak jednej cyfry, przestawienie cyfr, bądź pomyłkę w jednej cyfrze. W wypadku popełnienia takiej pomyłki należy wystawić fakturę z takim samym błędnym numerem NIP, jaki znalazł się na paragonie i następnie do tej faktury powinna być wystawiona nota korygującą z prawidłowym numerem NIP. Minister zastrzegł jednak, że nie można wystawić noty korygującej w przypadku, gdy na paragonie fiskalnym nie umieszczono w ogóle numeru NIP lub podano kompletnie błędny numer NIP, np. 9999999999 lub NIP innego podatnika.

Na koniec Minister przypomniał o opublikowanym komunikacie w dniu 3 stycznia 2020 r. na swojej stronie internetowej:
https://www.gov.pl/web/finanse/nowe-zasady-wystawiania-faktur-do-paragonow pt. Nowe zasady wystawiania faktur do paragonów oraz poinformował o pracach nad przygotowaniem objaśnień podatkowych, których celem będzie przedstawienie zasad uznawania paragonów fiskalnych z numerem NIP do wartości 450 zł za fakturę uproszczoną oraz zasad ewidencjonowania faktur uproszczonych w nowym JPK_VAT (deklaracja + ewidencja).

Poniżej pełny tekst odpowiedzi Ministra Finansów:

W związku z aktualną sytuacją społeczno-polityczną na Białorusi oraz deklaracjami Rządu RP odnośnie pomocy Białorusinom, pismem z dnia 16 września 2020 r. Rzecznik MŚP zaapelował do Prezesa Rady Ministrów Pana Mateusza Morawieckiego o podjęcie działań zmierzających do likwidacji ograniczeń epidemiologicznych dla Białorusinów wjeżdżających do Polski, związanych przede wszystkim z obowiązkiem odbycia kwarantanny. Rzecznik MŚP wskazał przy tym, że wzorem dla pożądanych regulacji w tym zakresie może być podpisana w dniu 12 lutego 2010 r. pomiędzy Polską a Białorusią umowa o zasadach małego ruchu granicznego, która jednak nie została wdrożona w życie. Definiuje ona „strefę przygraniczną” jako obszar sięgający do 30 km (a pod pewnymi warunkami do 50 km) od linii granicy, którego mieszkańcy mogą korzystać z ułatwień w przekraczaniu granicy państwowej, jak np. brak obowiązku odbycia kwarantanny. Rzecznik MŚP wskazał przy tym, że jego apel jest podyktowany m.in. potrzebami polskich przedsiębiorców oferujących swoje towary i usługi białoruskim klientom.

Dodatkowo, mając na uwadze powołanie w dniu 22 lipca 2020 r. Parlamentarnego Zespołu ds. Białorusi, Rzecznik MŚP zwrócił się również do jego członków z prośbą o wsparcie powyższej inicjatywy.

Poniżej pełna treść apelu Rzecznika MŚP z dnia 16 września 2020 r.:

Pismem z dnia 18 sierpnia 2020 r. Minister Finansów skierował do zaopiniowania projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy – Prawo bankowe (numer w wykazie prac Rady Ministrów: UD118; dalej: „Projekt”). Projekt składa się z trzech części, z czego jedna zakłada rozwiązania w zakresie uproszczenia rozliczania przez podatników podatku od towarów i usług – tzw. pakiet Slim VAT. Wśród nich znalazło się postulowane przez Rzecznika MŚP jeszcze w zeszłym roku podwyższenie limitu na nieewidencjonowane prezenty małej wartości, jednakże na niższym poziomie.

Zgodnie z art. 7 ust. 4 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r. poz. 106, ze zm.), przez prezenty o małej wartości, o których mowa w ust. 3, rozumie się przekazywane przez podatnika jednej osobie towary:
1) o łącznej wartości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 100 zł, jeżeli podatnik prowadzi ewidencję pozwalającą na ustalenie tożsamości tych osób;
2) których przekazania nie ujęto w ewidencji, o której mowa w pkt 1, jeżeli jednostkowa cena nabycia towaru (bez podatku), a gdy nie ma ceny nabycia, jednostkowy koszt wytworzenia, określone w momencie przekazywania towaru, nie przekraczają 10 zł.

Pismem z dnia 19 marca 2019 r. Rzecznik MŚP wnioskował do Ministra Finansów o podwyższenie powyższych limitów do odpowiednio 200 zł w pierwszym przypadku i 80 zł w drugim. W odpowiedzi, pismem z dnia 15 kwietnia 2019 r. Minister Finansów negatywnie odniósł się do tej propozycji.

Projekt natomiast zakłada podwyższenie limitu jedynie w zakresie drugiego przypadku oraz jedynie do kwoty 20 zł. Jest to niewątpliwie krok w dobrym kierunku, świadczący o dostrzeżeniu barier w tym zakresie, tym niemniej wciąż nieadekwatny do potrzeb przedsiębiorców. Dlatego pismem z dnia 3 września 2020 r. Rzecznik MŚP skierował do Ministra Finansów szereg uwag i postulatów zmian do Projektu, m.in. w zakresie podniesienia limitów kwotowych dla prezentów o małej wartości. Rzecznik podniósł, że adekwatne poziomy ww. limitów powinny wynosić co najmniej 150 zł (równowartość ok. 30 euro) w pierwszym przypadku i 45 (równowartość ok. 10 euro) zł w drugim.

Poniżej pełna treść wystąpień Rzecznika MŚP oraz dotychczasowej odpowiedzi Ministra Finansów w tej sprawie:

Adam Abramowicz, Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców, w wydanym dziś oświadczeniu zwraca się do Przewodniczącego Rady Mediów Narodowych Krzysztofa Czabańskiego z apelem o sprostowanie krzywdzącej wypowiedzi na temat przedsiębiorców prowadzących schroniska dla zwierząt, wygłoszonej w dniu 10 września br. w audycji „Sygnały Dnia” na antenie Polskiego Radia.

— Takie generalizowanie jest wysoce krzywdzące i godzi w wizerunek polskiego przedsiębiorcy. Jako Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców — ustawowo zobowiązany, aby dobrego wizerunku przedsiębiorców bronić i przeciwdziałać próbom oczerniania i obniżania autorytetu tego środowiska — nie zgadzam się z taką stereotypizacją – pisze w wystąpieniu Adam Abramowicz.

Ministerstwo Klimatu przypomina o zbliżających się terminach składania sprawozdań

Podmioty zobowiązane do sporządzenia i złożenia sprawozdania za 2019 r. w zakresie wprowadzanych produktów, opakowań, wytwarzanych i gospodarowanych odpadów, robią to w terminie do:
– 11 września: w przypadku podmiotów, o których mowa w art. 73, art. 74a i art. 75 ust. 2 pkt 4 i 5 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach;
– 31 października: w przypadku podmiotów, o których mowa w art. 75 (z wyłączeniem ust. 2 pkt 4 i 5) ustawy o odpadach.

Jeśli powyższy obowiązek podmiot wykonuje samodzielnie, to wymagane sprawozdanie składa za pośrednictwem indywidualnego konta w Bazie danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami (BDO).

Natomiast, jeśli za wprowadzającego sprzęt elektryczny i elektroniczny lub autoryzowanego przedstawiciela sprawozdanie składa organizacja odzysku sprzętu elektrycznego i elektronicznego, zgodnie z art. 74 ust. 6 ustawy o odpadach, to powinna to wykonać jako użytkownik główny konta BDO podmiotu, za którego składa sprawozdanie.

W celu złożenia takiego sprawozdania konieczne jest uzyskanie dostępu przez organizację odzysku sprzętu elektrycznego i elektronicznego do konta w systemie BDO podmiotu wprowadzającego sprzęt lub autoryzowanego przedstawiciela, za którego organizacja wykonuje czynności. Po uzyskaniu dostępu użytkownik organizacji odzysku sprzętu elektrycznego i elektronicznego loguje się do systemu BDO wybierając kontekst podmiotu wprowadzającego sprzęt lub autoryzowanego przedstawiciela. W kolejnym kroku organizacja odzysku sprzętu elektrycznego i elektronicznego zaznacza check-box w Tabeli 1 o treści „Wprowadzający sprzęt, o którym mowa w ustawie z dnia 11 września 2015 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym”, określający rodzaj podmiotu, za którego wypełnia obowiązki sprawozdawcze. W ostatnim kroku tworzenia sprawozdania organizacja odzysku sprzętu elektrycznego i elektronicznego wskazuje dane składającego sprawozdanie w sekcji „Dane podmiotu składającego sprawozdanie”. Po kliknięciu w pole „Imię i nazwisko lub nazwa podmiotu składającego sprawozdanie” system wyświetla wyszukiwarkę podmiotów, do których użytkownik sporządzający sprawozdanie posiada dostęp. Organizacja odzysku sprzętu elektrycznego i elektronicznego w tym wypadku zaznacza własną nazwę organizacji, a następnie wypełnia pozostałe pola. Pole „E-mail służbowy” służy do przekazania powiadomienia w przypadku odesłania do korekty sprawozdania zweryfikowanego przez adresata.

Istnieje również możliwość złożenia sprawozdania poprzez integrację zewnętrznego oprogramowania, z którego korzysta organizacja odzysku sprzętu elektrycznego i elektronicznego z publicznym API systemu BDO. Aby złożyć sprawozdanie za podmiot wprowadzający, użytkownik organizacji odzysku sprzętu elektrycznego i elektronicznego, posiadający uprawnienia użytkownika głównego do konta podmiotu w BDO, powinien wygenerować klucze API. Możliwy jest również wariant, w którym użytkownik główny podmiotu wygeneruje klucze API dla organizacji odzysku sprzętu elektrycznego i elektronicznego. W tym przypadku należy pamiętać, że wszystkie operacje wykonane w systemie przy użyciu tych kluczy będą przypisane do użytkownika, który wygenerował klucze.

W sposób analogiczny powinny postępować podmioty pośredniczące oraz organizacje samorządu gospodarczego, które wypełniają sprawozdania za podmioty wprowadzające baterie i akumulatory, opakowania wielomateriałowe lub opakowania po środkach niebezpiecznych.

Szczegółowe informacje, w jaki sposób organizacje odzysku, organizacje odzysku opakowań, organizacje odzysku sprzętu elektrycznego i elektronicznego, organizacje samorządu gospodarczego oraz podmioty pośredniczące powinny składać sprawozdanie o produktach, opakowaniach i odpadach opakowaniowych z nich powstających w systemie BDO znajdują się na stronie www.bdo.mos.gov.pl.

Przypominamy, że zgodnie z obowiązującymi przepisami, za niezłożenie sprawozdania przewidziane są sankcje w postaci kary grzywny.

Uwaga! Jeżeli już wypełnili Państwo ustawowy obowiązek sporządzenia i złożenia sprawozdania za 2019 r. w zakresie wprowadzanych produktów, opakowań, wytwarzanych i gospodarowanych odpadów niniejszą informację należy potraktować jako do wiadomości.

W wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów opublikowany został Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz niektórych innych ustaw.

Część z proponowanych w projekcie zmian wychodzi naprzeciw postulatom zgłaszanym przez Rzecznika MŚP w swoich licznych wystąpieniach. Po pierwsze, projekt przewiduje podwyższenie obecnego limitu uprawniającego do korzystania przez przedsiębiorców – osób fizycznych z opodatkowania w formie ryczałtu ewidencjonowanego z 250 tys. euro do 2 mln euro, o co Rzecznik MŚP wnioskował już podczas opiniowania projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia obciążeń regulacyjnych w kwietniu ubiegłego roku. Projekt przewiduje również podwyższenie limitu przychodów z bieżącego roku podatkowego z 1,2 mln euro do 2 mln euro uprawniających do korzystania z obniżonej 9% stawki podatku CIT. Rozbieżność między tym limitem, a limitem uprawniającym do korzystania ze statusu „małego podatnika” przy rozliczaniu CIT (wynoszącym 2 miliony euro za rok ubiegły), była przedmiotem licznych wniosków przedsiębiorców skierowanych do Rzecznika MŚP, na podstawie których Rzecznik MŚP informował właściwe organy o dostrzeżonych barierach i utrudnieniach w zakresie wykonywania działalności gospodarczej.

Wśród proponowanych zmian przewidziano jednak również takie, które mają na celu „uszczelnienie systemu podatkowego oraz odpowiedź na tworzone przez podatników struktury optymalizacyjne z wykorzystaniem spółek komandytowych poprzez nadanie spółce komandytowej statusu podatnika podatku dochodowego”.

Rzecznik MŚP jednak wyraził negatywne stanowisko wobec powyższego zamierzenia, wskazując na fakt, że projektowane rozwiązania mogą prowadzić do podwójnego opodatkowania spółek komandytowych i w konsekwencji zwiększenia wobec nich obciążeń podatkowych. Zwracając uwagę na obecną tendencję, polegającą na sukcesywnym wzroście popularności tej formy prowadzenia działalności gospodarczej, Rzecznik MŚP podniósł, że nowe przepisy mogą tylko odwrócić ten pozytywny trend.

Ponadto Rzecznik MŚP negatywnie zaopiniował propozycje wprowadzenia obowiązku sporządzania i podania do publicznej wiadomości polityki podatkowej przez podatników CIT oraz zwiększenia obowiązków dokumentacyjnych dla tak zwanych cen transferowych. W opinii Rzecznika MŚP rozwiązania te mogą naruszać zasadę proporcjonalności i adekwatności, zagwarantowaną w art. 67 pkt 1 ustawy Prawo przedsiębiorców.

Rzecznik MŚP występuje do Wicepremier i Minister Rozwoju Jadwigi Emilewicz z prośbą o wsparcie postulatu zmiany rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii poprzez zniesienie obowiązku odbycia kwarantanny przez cudzoziemców przekraczających zewnętrzną granicę państwową.

Do Rzecznika MŚP doszły sygnały o istotnych utrudnieniach w prowadzeniu działalności gospodarczej dla przedsiębiorców zatrudniających cudzoziemców zza wschodniej granicy RP, którzy wskazali, że obowiązujące przepisy w zakresie ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii przewidują obowiązkową 14-dniową kwarantannę po przekroczeniu tzw. zewnętrznej granicy państwowej. Tym samym, pracownicy wracający na weekend do domu np. na Ukrainie czy Białorusi, po przekroczeniu granicy nie mogli wrócić do pracy w Polsce przed odbyciem ww. 14-dniowej kwarantanny.

W związku z powyższym, pismem z dnia 30 lipca 2020 r. Rzecznik MŚP wystąpił do Ministra Zdrowia z wnioskiem o rozważenie podjęcia działań legislacyjnych zmierzających do likwidacji ograniczeń z tym związanych. Rzecznik MŚP wskazał m.in. że analogiczna regulacja jeszcze do niedawna była stosowana również na wewnętrznej granicy UE. W ocenie Rzecznika MŚP, pożądanym jest, aby powyższa regulacja została również zniesiona lub ograniczona na granicy zewnętrznej dla osób zatrudnionych przez polskich przedsiębiorców.

Powyższe wnioski Rzecznika MŚP częściowo zostały spełnione. W rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 1 września 2020 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (Dz. U. z 2020 r. poz. 1505) skrócono okres obowiązkowej kwarantanny do 10 dni. Dodatkowo, w przypadku osób, które uzyskały ujemny wynik testu diagnostycznego w kierunku SARS-CoV-2 wykonanego przed dniem wejścia w życie tego rozporządzenia, albo osoby, której obowiązkowa kwarantanna trwała już co najmniej 10 dni, została ona skrócona do dnia następującego po dniu wejścia w życie rozporządzenia, tj. 3 września 2020 r.

Tym niemniej, pismem z dnia 9 września 2020 r. Rzecznik MŚP wystąpił dodatkowo do Wicepremier i Minister Rozwoju Jadwigi Emilewicz z prośbą o wsparcie proponowanych rozwiązań zmierzających do całkowitej likwidacji obowiązku odbycia kwarantanny przez osoby przekraczające zewnętrzną granicę państwową.

Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców krytycznie odniósł się do zmian zaproponowanych w projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy – Prawo bankowe dotyczących Wiążących Informacji Stawkowych (WIS) – numer projektu w Wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów – UD118.

Przedmiotowa nowelizacja ustawy o podatku od towarów i usług to pomysły na uproszczenie i unowocześnienie rozliczeń VAT, funkcjonująca pod nazwą SLIM VAT. Niestety, oprócz niektórych korzystnych rozwiązań znalazły się w nim propozycje zmian oceniane przez Rzecznika MŚP jako nie sprzyjające przedsiębiorcom. Wśród tych propozycji należy wymienić chociażby czasowe obowiązywanie Wiążących Informacji Stawkowych (przez 3 lata, obecnie, co do zasady, obowiązują bezterminowo) oraz brak ochrony dla adresatów WIS w sytuacji, gdy towar lub usługa, będąca przedmiotem WIS, stanowią element czynności zdefiniowanych w art. 5 ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług.

Temporalne obowiązywanie instytucji prawa podatkowego, jaką jest WIS, w szczególności mającej dla podatników walor ochronny, stanowi w ocenie Rzecznika MŚP naruszenie zasady pewności prawa oraz stanowi dodatkowe obciążenia administracyjne dla przedsiębiorców (związane z koniecznością „pilnowania” terminu ważności WIS i występowania o kolejną WIS w sytuacji wygaśnięcia dotychczasowej). Tym bardziej, że wydane WIS mogą wygasnąć z mocy prawa w przypadku zmiany przepisów dotyczących VAT lub zostać uchylone/zmienione w określonych przypadkach. Jednocześnie Rzecznik MŚP nie podziela argumentu z uzasadnienia do tej zmiany, iż wprowadzenie okresu obowiązywania WIS przyczyni się do większej jednolitości rozstrzygnięć.

Kolejna z propozycji zmian, krytycznie oceniana przez Rzecznika MŚP, dotyczy pozbawienia podatnika ochrony wynikającej z posiadanej Wiążącej Informacji Stawkowej, gdy z decyzji wydanej przez organ podatkowy będzie wynikać, że przedmiot WIS jest elementem transakcji, która została uznana za nadużycie prawa na gruncie art. 5 ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług. Nie kwestionując celu, tj. zabezpieczenia budżetu państwa przed nadużyciami dokonywanymi przez nieuczciwych podatników, należy zauważyć, iż proponowana zmiana stanowi, w ocenie Rzecznika MŚP przejaw nadregulacji. Z brzmienia klauzuli nadużycia prawa w VAT wynika bowiem, iż samo zastosowanie przedmiotowej klauzuli jest wystarczające w praktyce do pozbawienia WIS, uzyskanej przez nieuczciwego podatnika, mocy wiążącej.

– Przedsiębiorcy sektora MŚP bez wątpienia potrzebują uproszczenia systemu podatkowego,  szczególnie w zakresie VAT. Z tego względu każda tego typu inicjatywa cieszy. Niemniej jednak ogólny, pozytywny wydźwięk proponowanych zmian zakłócają niektóre propozycje, które z perspektywy przedsiębiorców należy ocenić negatywnie. Przykładem są proponowane zmiany w zakresie Wiążących Informacji Stawkowych zawarte w tzw. pakiecie SLIM VAT – mówi Paweł Satkiewicz, doradca podatkowy, główny konsultant w Biurze Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców

Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców skierował wystąpienie do Ministra Zdrowia w związku z wątpliwościami, co do uprawnienia pracownika sklepu lub innego obiektu handlowego do samodzielnego egzekwowania od klientów obowiązku zakrywania ust i nosa oraz ewentualnej odpowiedzialności pracownika/przedsiębiorcy z tego tytułu.

Mając na uwadze liczne głosy przedsiębiorców, Rzecznik MŚP zwrócił się do Ministra Zdrowia o udzielenie informacji i wyjaśnień w następujących kwestiach:

• Czy pracownik sklepu lub innego obiektu handlowego jest uprawniony do samodzielnego egzekwowania od klientów obowiązku zakrywania ust i nosa, o którym mowa 24 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 sierpnia 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii^[1]?
• Kto ponosi odpowiedzialność z tytułu egzekwowania od klientów obowiązku, o którym mowa w pkt 1 powyżej – pracownik czy przedsiębiorca zatrudniający pracownika?
• Czy pracownik sklepu lub innego obiektu handlowego może odmówić sprzedaży towaru klientowi, który nie stosuje się do obowiązku wskazanego w pkt 1 powyżej?
• Czy odmowa sprzedaży towaru klientowi, który nie stosuje się do obowiązku wskazanego w pkt 1 powyżej, stanowi przesłankę do wymierzenia pracownikowi/przedsiębiorcy kary grzywny, o której mowa w art. 135 ustawy z dnia 20 maja 1971 r. – Kodeks wykroczeń^[2]?

Ponadto, w związku z tym, że powyższa problematyka była również przedmiotem wystąpień Rzecznika Praw Obywatelskich, czego wyrazem jest m.in. pismo do Komendanta Głównego Policji z 28 sierpnia 2020 r., w którym RPO ponownie wskazał, że obowiązek zakrywania twarzy i nosa został nałożony z przekroczeniem upoważnienia ustawowego zawartego w art. 46a i art. 46b pkt 1-6 i 8-12 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, Rzecznik MŚP wystosował do RPO prośbę o przesłanie kopii odpowiedzi Komendanta Głównego Policji.

[1] Dz.U. z 2020 r. poz. 1356, ze zm.

[2] T.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 821.

Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców wystosował kolejne uwagi i postulaty do uchwalonej przez Sejm w dniu 14 sierpnia 2020 r. ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw w zakresie korzystnych rozwiązań dla przedsiębiorców z branży turystycznej i eventowej.

W dniu 14 sierpnia 2020 r. Sejm uchwalił oczekiwaną przez polską branżę turystyczną i eventową ustawę o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (druk sejmowy nr 559 i 570).

Jeszcze na etapie przed wniesieniem do Sejmu projektu tej ustawy Rzecznik MŚP aktywnie zabiegał o jak najszersze uwzględnienie w niej licznych uwag i postulatów, jakie docierały ze środowiska przedsiębiorców. O powyższym informowaliśmy w komunikacie z dnia 21 sierpnia 2020 r. dostępnym TUTAJ

Nie kwestionując faktu, że uchwalona ustawa wychodzi naprzeciw wielu problemom, z jakimi borykają się przedsiębiorcy branży turystycznej i eventowej w aktualnej sytuacji związanej z obowiązującym stanem epidemii, wciąż pozostają kwestie wymagające wprowadzenia dodatkowych rozwiązań zaradczych.

Dlatego w dniu 4 września 2020 r. Rzecznik MŚP skierował do Pani Senator Marii Koc, Przewodniczącej Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności Senatu RP, dodatkowe uwagi i postulaty uwzględniające propozycje i potrzeby zgłoszone przez przedstawicieli 8 organizacji branżowych i grup firm oraz specjalistów turystycznych, z wnioskiem o ich uwzględnienie w dalszych pracach legislacyjnych.

Poniżej pełna treść pisma Rzecznika MŚP z dnia 4 września 2020 r.:

Po interwencji Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców w sprawie wniosku dotyczącego możliwego nierównego traktowania przedsiębiorców w przedmiocie wysokości opłat pobieranych przez m.st. Warszawę za odbiór odpadów komunalnych – Wiceprezydent m.st. Warszawy zapowiada analizę skutków ewentualnych zmian metody obliczania wysokości opłat.

Do Biura Rzecznika MŚP od przedstawiciela przedsiębiorców wpłynął wniosek wskazujący na możliwe nierówne traktowanie przedsiębiorców w przedmiocie wysokości opłat pobieranych przez miasto stołeczne Warszawę za odbiór odpadów komunalnych. We wniosku wskazano na przyjętą przez Radę Miasta metodę obliczenia wysokości opłaty za odbiór odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości w części będących nieruchomościami, na których zamieszkują mieszkańcy a w części wykorzystywanych w celach innych niż mieszkalne, polegająca na obliczaniu iloczynu powierzchni użytkowej lokalu oraz stawki opłaty. Wnioskodawca podnosił, że dla osób będących właścicielami takich nieruchomości, wiąże się to z koniecznością ponoszenia opłat wyraźnie wyższych niż te, które ponoszą właściciele nieruchomości w całości niebędących nieruchomościami mieszkalnymi. W wypadku takich nieruchomości wysokość opłaty jest określona jako stawka od pojemnika lub worka na odpady odpowiedniej pojemności.

W związku z powyższym, pismem z dnia 17 marca 2020 r., Rzecznik MŚP wystąpił do Prezydenta m.st. Warszawy z prośbą o ustosunkowanie się do wniosku przedsiębiorców oraz podniesionych zarzutów nierównego traktowania podmiotów.

W odpowiedzi Zastępca Prezydenta miasta stołecznego Warszawy, Pan Michał Olszewski, w piśmie z 4 czerwca 2020 r. stwierdził, że w Urzędzie Miasta był przygotowany projekt uchwały zmieniającej uchwałę w sprawie ustalenia sposobu obliczania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi w przypadku nieruchomości, która w części stanowi nieruchomość, na której zamieszkują mieszkańcy, a w części nieruchomość, na której nie zamieszkują mieszkańcy, a powstają odpady komunalne. Projekt uchwały miał być rozpatrzony 14 maja 2020 r. na sesji Rady Miasta, ostatecznie został jednak zdjęty z porządku obrad.

Powodem tego było przyjęcie Uchwały nr XXX/865/2020 Rady Miasta Stołecznego Warszawy z dnia 14 maja 2020 r. zmieniającej uchwałę w sprawie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy, a powstają odpady komunalne. W przyjętej uchwale postanowiono o wyłączeniu wszystkich nieruchomości, będących w całości wykorzystywanych w celach innych niż mieszkalne (z wyjątkiem domków letniskowych, lub innych nieruchomości wykorzystywanych na cele rekreacyjno-wypoczynkowe) z przymusowego, gminnego systemu odbierania nieruchomości. Konieczność wprowadzenia takiej zmiany wynikała z dokonanej w zeszłym roku nowelizacji ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, będącej skutkiem interwencji Rzecznika MŚP. Wyłączenie nieruchomości w całości niezamieszkałych z gminnego systemu gospodarki odpadami zostało potwierdzone w Uchwale nr XXXII/976/2020 Rady Miasta Stołecznego Warszawy z dnia 2 lipca 2020 r. zmieniającej uchwałę w sprawie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy, a powstają odpady komunalne, która weszła w życie z dniem 14 sierpnia 2020 r.

Wiceprezydent Warszawy stwierdził także, że ewentualne zmiany metody obliczania wysokości opłaty za odbiór odpadów komunalnych z nieruchomości, która w części stanowi nieruchomość, na której zamieszkują mieszkańcy, a w części nieruchomość, na której nie zamieszkują mieszkańcy, a powstają odpady komunalne, zostaną wprowadzone po zakończeniu analizy skutków wyłączenia nieruchomości w całości niezamieszkałych z gminnego systemu odbioru odpadów komunalnych.

W styczniu 2020 r. wszedł w życie przepis art. 19a ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o kinematografii (Dz. U. z 2019 r. poz. 2199, ze zm.; dalej: „Ustawa”), zgodnie z którym podmiot prowadzący kino przekazuje Polskiemu Instytutowi Sztuki Filmowej dzienne dane o liczbie widzów, liczbie sprzedanych biletów i zaakceptowanych znakach legitymacyjnych oraz przychodach z tytułu sprzedaży biletów w odniesieniu do każdego filmu wyświetlanego w danym dniu, a także miesięczne dane o przychodach z tytułu wyświetlania filmów i reklam w kinie. Terminy przekazywania tych danych określono w ust. 3 tego przepisu. Na podstawie art. 19a ust. 4 Ustawy Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego w dniu 31 stycznia 2020 r. wydał rozporządzenie w sprawie przekazywania danych Polskiemu Instytutowi Sztuki Filmowej przez podmioty prowadzące kino (Dz. U. z 2020 r. poz. 257, dalej: ,,Rozporządzenie”).

W związku z wprowadzeniem powyższego obowiązku sprawozdawczego, do Rzecznika MŚP dotarły sygnały o istotnych utrudnieniach i barierach w prowadzeniu działalności gospodarczej w zakresie kin związanych z nadmiernym i nieproporcjonalnym charakterem tej regulacji, w pewnych sytuacjach wręcz niemożliwym do zrealizowania przy jednoczesnym zagrożeniu ich niedopełnienia sankcją do 100 tys. zł. Środowisko przedsiębiorców podnosiło w szczególności, że zakres żądanych danych zgodnie z Rozporządzeniem jest szerszy aniżeli ten wynikający z Ustawy. Przykładowo, Rozporządzenie obliguje do podania liczby zaakceptowanych znaków legitymacyjnych z podziałem na rodzaje znaków legitymacyjnych uznawanych w danym kinie – Ustawa nie wymaga podania tego podziału. Co więcej, niezwykle problematyczny dla przedsiębiorców prowadzących kina jest wynikający z Ustawy termin raportowania o przychodach z wyświetlania filmów i reklam, przypadający na pierwszy dzień roboczy kolejnego miesiąca, kiedy to rozliczenie wszystkich przychodów z poprzedniego miesiąca w pełni nie następuje. Ponadto przedsiębiorcy podnieśli, że nie zostali poinformowani, gdzie powinni raportować dane oraz za pomocą jakiego systemu.

O powyższych barierach i zastrzeżeniach przedsiębiorców Rzecznik MŚP poinformował Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pismami z dnia 20 marca, 12 maja oraz 10 lipca 2020 r. z wnioskiem o podjęcie koniecznych działań w tym zakresie. Rzecznik MŚP wskazał m.in., że zakres danych objętych obowiązkiem sprawozdawczości wynikający z Rozporządzenia jest nieproporcjonalny i nadmierny w stosunku do zakresu danych wskazanego w Ustawie, a termin raportowania o przychodach z działalności kin powinien być realny i uwzględniać specyfikę prowadzonej działalności gospodarczej.

W odpowiedzi pismem z dnia 27 lipca 2020 r. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego poinformowało, że podniesione problemy i docierające zastrzeżenia m.in. w zakresie terminów przewidzianych do składania sprawozdań są na bieżąco analizowane, przy czym już obecnie planowane jest przeprowadzenie nowelizacji Ustawy również w zakresie przedmiotowych obowiązków sprawozdawczych. Resort kultury wskazał przy tym, że w okresie pandemii od dnia 31 marca 2020 r. zawieszono obowiązek raportowania przez podmiot prowadzący kino w przypadku nieosiągania przychodów. Jednocześnie zapewniono, że w procesie nowelizacji Ustawy planowane jest również przeprowadzenie szerokich konsultacji publicznych, umożliwiających wypowiedzenie się każdej ze stron.

 

W związku ze zgłaszanymi przez przedsiębiorców wątpliwościami, Rzecznik MŚP wystąpił do Minister Rozwoju z wnioskiem o wydanie objaśnień prawnych w zakresie możliwości ubiegania się o subwencję finansową w ramach tzw. tarczy finansowej przez przedsiębiorców, którzy na dzień 31 grudnia 2019 roku zatrudniali wyłącznie pracowników na umowy cywilnoprawne lub tzw. osoby współpracujące.

Rzecznik otrzymał objaśnienia o następującej treści:

1. „Czy w świetle przepisu § 2 ust. 3 rozporządzenia MFIPR w związku z art. 12 ust. 1 ustawy OSIR w związku art. 4 i 5 załącznika nr I do rozporządzenia 651/2014 w celu uzyskania subwencji finansowej, o której mowa w regulaminie ubiegania się o udział w programie rządowym „Tarcza Finansowa Polskiego Funduszu Rozwoju dla małych i średnich firm”, do liczby pracowników zatrudnionych przez przedsiębiorcę wliczana może być osoba współpracująca w rozumieniu art. 8 ust. 11 ustawy o SUS?”

Zgodnie z postanowieniami rządowego Programu Tarcza Finansowa Polskiego Funduszu Rozwoju dla Małych Średnich Firm na potrzeby ustalenia statusu mikroprzedsiębiorcy, małego lub średniego przedsiębiorcy, jako podmiotu uprawnionego do udziału w rządowym programie udzielania beneficjentom subwencji finansowych „Tarcza finansowa Polskiego Funduszu Rozwoju dla Małych i Średnich Firm”, przez pracownika rozumie się wyłącznie osobę zatrudnioną na podstawie umowy o pracę, przy czym za pracowników nie uważa się pracowników na urlopach macierzyńskich, ojcowskich, rodzicielskich, wychowawczych i zatrudnionych w celu przygotowania zawodowego. Wobec powyższego, przedsiębiorca może zaliczyć w ramach ogólnej liczby pracowników, ustalanej na potrzeby określenia statusu mikroprzedsiębiorcy albo MŚP, osobę współpracującą zgłoszoną do ubezpieczeń społecznych pod kodem 0511 – pod warunkiem, że osoba ta jest jednocześnie pracownikiem w świetle powyższej definicji.

2. „Czy w świetle przepisu § 2 ust. 3 rozporządzenia MFIPR w związku z art. 12 ust. 1 ustawy OSIR w związku art. 5 załącznika nr Ido rozporządzenia 651/2014, w celu uzyskania subwencji finansowej, o której mowa w regulaminie ubiegania się o udział w programie rządowym „Tarcza Finansowa Polskiego Funduszu Rozwoju dla małych i średnich firm”, do liczby pracowników zatrudnionych przez przedsiębiorcę wliczana może być osoba związana z przedsiębiorcą umową zlecenia?”

Na potrzeby określenia maksymalnej wysokości subwencji finansowej udzielanej mikroprzedsiębiorcom w ramach Programu za pracownika uważa się: osobę fizyczną, która zgodnie z przepisami polskiego prawa pozostaje z beneficjentem w stosunku pracy oraz została zgłoszona przez beneficjenta do ubezpieczenia społecznego na dzień ustalania stanu zatrudnienia beneficjenta dla potrzeb określenia maksymalnej wysokości subwencji finansowej przysługującej beneficjentowi, z zastrzeżeniem, że stan zatrudnienia określa się w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy; lub współpracującą z beneficjentem, niezależnie od formy prawnej tej współpracy (w szczególności na podstawie umów cywilnoprawnych, takich jak umowa zlecenia lub umowa o dzieło), która była zgłoszona przez beneficjenta do ubezpieczenia społecznego na dzień ustalania stanu zatrudnienia dla potrzeby określenia maksymalnej wysokości subwencji finansowej przysługującej beneficjentowi.

Podstawa prawna: art. 33 ust. 1 ustawy – Prawo przedsiębiorców (Dz. U. 2019, poz. 1292).

Pełna treść objaśnień prawnych poniżej:

W związku ze zgłaszanymi przez przedsiębiorców wątpliwościami, Rzecznik MŚP wystąpił do Minister Rozwoju z wnioskiem o wydanie objaśnień prawnych w zakresie sposobu weryfikacji wielkości przedsiębiorstwa przy podejmowaniu decyzji o przyznaniu subwencji finansowej w ramach tzw. tarczy finansowej.

Rzecznik otrzymał objaśnienia o następującej treści:

Pytanie 1: „W jaki sposób obliczana jest wartość referencyjna zatrudnienia dla ustalenia statusu mikro, małego i średniego przedsiębiorcy o którym mowa w punkcie 3.1.1 uchwały RM 50/2020 dla potrzeb przyznania subwencji finansowej na podstawie programu rządowego Tarcza Finansowa Polskiego Funduszu Rozwoju dla małych i średnich firm”?

W Programie rządowym wskazano, iż „Polski Fundusz Rozwoju przygotuje i opublikuje dokumenty wykonawcze dla celów związanych z realizacją Programu, weryfikacją spełnienia przez Beneficjentów Programu warunków programowych lub skorzystania z jakichkolwiek innych uprawnień wynikających z Programu”. Podstawowym dokumentem wykonawczym regulującym zasady udzielania finansowania w ramach rządowego programu udzielania Beneficjentom subwencji finansowych jest regulamin ubiegania się o udział w programie rządowym „Tarcza Finansowa Polskiego Funduszu Rozwoju”, zgodnie z którym:

„Beneficjent” – oznacza, na potrzeby określenia podmiotu uprawnionego do udziału w Programie, przedsiębiorcę w rozumieniu art. 4 ust. 1 i 2 Prawa Przedsiębiorców, pod warunkiem uznania, iż podmiot ten spełnia warunki przyznania mu statusu mikroprzedsiębiorcy bądź małego lub średniego przedsiębiorcy, wnioskującego do Polskiego Funduszu Rozwoju („PFR”) o udzielenie subwencji finansowej, lub któremu PFR udzielił subwencji finansowej.

„Mikroprzedsiębiorca” – oznacza, na potrzeby określenia podmiotu uprawnionego do udziału w Programie, Beneficjenta, który na 31 grudnia 2019 r. łącznie spełnia następujące warunki:

• zatrudnia co najmniej jednego pracownika oraz nie więcej niż dziewięciu pracowników (z wyłączeniem właściciela), oraz
• jego roczny obrót za 2019 r. lub suma bilansowa w 2019 r. nie przekracza kwoty 2 mln EUR.

„Mały lub średni przedsiębiorca” – oznacza, na potrzeby ustalenia podmiotu uprawnionego do udziału w Programie, Beneficjenta, który na 31 grudnia 2019 r.:

• zatrudnia do 249 pracowników (z wyłączeniem właściciela), a jego roczny obrót za 2019 r. nie przekroczył000.000 EUR, lub suma bilansowa za 2019 r. nie przekroczyła 43.000.000 EUR,
• nie jest mikroprzedsiębiorcą, oraz
• nie jest beneficjentem finansowania udzielonego w ramach programu rządowego „Tarcza Finansowa Polskiego Funduszu Rozwoju dla Dużych Firm”.

Na potrzeby ustalenia statusu mikroprzedsiębiorcy, małego lub średniego przedsiębiorcy, jako podmiotu uprawnionego do udziału w Programie, przez pracownika rozumie się osobę zatrudnioną na podstawie umowy o pracę, przy czym za pracowników nie uważa się pracowników na urlopach macierzyńskich, ojcowskich, rodzicielskich, wychowawczych i zatrudnionych w celu przygotowania zawodowego.

Określając status mikroprzedsiębiorcy bądź małego lub średniego przedsiębiorcy, Beneficjent jest zobowiązany zweryfikować, czy zachodzą po jego stronie powiązania w ramach relacji łączących go z innymi przedsiębiorstwami (m.in. w ramach grup kapitałowych) – zgodnie z zasadami określonymi w Regulaminie i Rozporządzeniu Komisji (UE) nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. uznającym niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu (Dz. Urz UE L 187/1 z 26.6.2014).

Pytanie 2: „Czy w przypadku małego i średniego przedsiębiorcy wartość zatrudnienia dla ustalenia statusu małego i średniego przedsiębiorcy ustala się według stanu zatrudnienia na podstawie umów o pracę na dzień 31 grudnia 2019 roku? Czy też jako wartość ustalaną w skali rocznej jako średnioroczne zatrudnienie w całym 2019 roku tzw. roczne jednostki pracy (RJP), którym odpowiada liczba pracowników zatrudnionych w ciągu całego roku referencyjnego w danym przedsiębiorstwie?”

Zgodnie z postanowieniami rządowego Programu jednym z kryteriów kwalifikujących danego przedsiębiorcę w kategorii małego lub średniego przedsiębiorcy w rozumieniu Programu jest stan zatrudnienia u tego przedsiębiorcy na dzień 31 grudnia 2019 r. – zgodnie z zasadami opisanymi powyżej.

Pytanie 3: „Czy w przypadku gdy wartość referencyjna w 2019 roku była wyższa niż 250 RJP przedsiębiorca traci status średniego przedsiębiorcy w sytuacji gdy w 2018 roku wartość ta była niższa niż 250 RJP?”

Art. 12 ust. 1 ustawy o systemie instytucji rozwoju stanowi, że Polski Fundusz Rozwoju udziela finansowania, w szczególności mikroprzedsiębiorcom oraz małym i średnim przedsiębiorcom spełniającym warunki określone w załączniku I do rozporządzenia Komisji (UE) nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. uznającego niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu. Brzmienie art. 12 ust. 1 ustawy o systemie instytucji rozwoju nie wyklucza zawarcia w programie rządowym, o którym mowa w art. 21 a ust. 2 ww. ustawy dodatkowych warunków, które musi spełnić przedsiębiorca. Jak wskazano powyżej, jednym z kryteriów ustalania statusu przedsiębiorcy jest stan zatrudnienia na dzień 31 grudnia 2019 r. Zatem przedsiębiorca nie zatrudniający na ten dzień odpowiedniej liczby pracowników nie spełnia kryterium, o którym mowa w Programie.

Podstawa prawna: art. 33 ust. 1 ustawy – Prawo przedsiębiorców (Dz. U. 2019, poz. 1292).

Pełna treść objaśnień prawnych:

W związku ze zgłaszanymi przez przedsiębiorców wątpliwościami Rzecznik MŚP wystąpił do Ministra Rozwoju o wydanie objaśnień prawnych w zakresie wykładni art. 15g ust. 9 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. z 2020 r. poz. 374 z późn. zm; dalej: ustawa COVID-19) w związku z postanowieniami Programu rządowego „Tarcza Finansowa Polskiego Funduszu Rozwoju dla małych i średnich firm” stanowiącego załącznik do uchwały Nr 50/2020 Rady Ministrów z dnia 27 kwietnia 2020 r. w sprawie programu rządowego rządowym „Tarcza Finansowa Polskiego Funduszu Rozwoju dla małych i średnich firm”

W zakresie pomocy przysługującej przedsiębiorcom w przypadku spadku obrotów gospodarczych w rozumieniu art. 15g ust. 1 ustawy COVID-19 w związku z postanowieniami Programu rządowego „Tarcza Finansowa Polskiego Funduszu Rozwoju dla małych i średnich firm” stanowiącego załącznik do uchwały Nr 50/2020 Rady Ministrów z dnia 27 kwietnia 2020 r. w sprawie programu rządowego rządowym „Tarcza Finansowa Polskiego Funduszu Rozwoju dla małych i średnich firm” Rzecznik otrzymał objaśnienia o następującej treści:

1. Czy przedsiębiorca u którego wystąpił spadek obrotów gospodarczych w ujęciu ilościowym w rozumieniu art. 15g ust. 9 ustawy COVID-19, może ubiegać się o wsparcie finansowe w ramach rządowego programu wsparcia „Tarcza Finansowa Polskiego Funduszu Rozwoju dla małych i średnich firm”?

Odpowiedź:

Przedsiębiorcy wnioskujący o wsparcie w ramach Programu rządowego „Tarcza Finansowa Polskiego Funduszu Rozwoju dla Małych i Średnich Firm” nie mają możliwości wykazania ilościowego spadku przychodów.

2. Na podstawie jakich danych finansowych przedsiębiorcy ubiegający się o wsparcie finansowe w ramach rządowego programu wsparcia „Tarcza Finansowa. Polskiego. Funduszu Rozwoju dla małych i średnich firm” powinni wyliczać spadek obrotów gospodarczych w ujęciu wartościowym w rozumieniu art. 5g ust. 9 ustawy COVI D-19?
3. Na podstawie jakich danych finansowych powinni wyliczać spadek obrotów gospodarczych w rozumieniu art. 15g ust. 9 ustawy COVI D-19 przedsiębiorcy, ubiegający się o wsparcie finansowe w ramach rządowego programu wsparcia „Tarcza Finansowa Polskiego Funduszu Rozwoju dla małych i średnich firm”, rozliczający się metodą kasową?
4. Na podstawie jakich danych finansowych powinni wyliczać spadek. obrotów gospodarczych w rozumieniu art. 15g ust. 9 ustawy COVID-19 przedsiębiorcy, ubiegający się o wsparcie finansowe w ramach rządowego programu wsparcia „Tarcza Finansowa Polskiego Funduszu Rozwoju dla małych i średnich firm”, rozliczający się kwartalnie?
5. Na podstawie jakich danych finansowych po.winni wyliczać spadek obrotów gospodarczych w rozumieniu arf. 15g ust. 9 ustawy C.OVlD-1•9 przedsiębiorcy, ubiegający się• o wsparcie. finansowe w ramach rządowego programu wsparcia „Tarcza Finansowa Polskiego Funduszu Rozwoju dla małych i średnich firm”, wystawiający faktury VAT marża?

Odpowiedź:

Poprzez przychody ze sprzedaży (obroty gospodarcze), określone w Regulaminie, należy rozumieć:

a) sprzedaż towarów usług wykazaną w deklaracji VAT-7 – w stosunku do beneficjentów będących czynnymi podatnikami VAT rozliczającymi się miesięcznie;

b) sprzedaż towarów i usług wykazaną w deklaracji VAT-7K (w zakresie przychodu za rok 2019) lub ewidencji JPK_VAT (w zakresie przychodu za dany miesiąc) — w stosunku do beneficjentów, będących czynnymi podatnikami VAT rozliczającymi się kwartalnie;

c) przychód z innych źródeł (tzw. przychód operacyjny) w rozumieniu ustawy o CIT albo przychód, w rozumieniu ustawy o PIT, stanowiące podstawę do obliczenia zaliczki na podatek dochodowy – w stosunku do beneficjentów:

• będących czynnymi podatnikami VAT wystawiającymi faktury VAT marża (w tym beneficjentów, którzy wykazali co najmniej – jedną fakturę objętą obowiązkiem VAT marży), – będących czynnymi podatnikami VAT rozliczającymi się kasowo,
• świadczących tylko i wyłącznie czynności zwolnione z VAT (zwolnienie przedmiotowe), – niebędących podatnikami VAT (w tym beneficjentów zwolnionych podmiotowo z VAT),
• rozliczających się ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych,

d) kwotę oszacowaną przez beneficjenta na podstawie wystawionych faktur lub rachunków – w stosunku do beneficjenta korzystającego z karty podatkowej (niebędącego czynnym podatnikiem VAT).

Minister Rozwoju wyjaśniła ponadto, iż w przypadku transakcji wymiany walut dokonywanych przez podmioty prowadzące działalność gospodarczą polegającą na kupnie i sprzedaży wartości dewizowych oraz pośrednictwie w ich kupnie i sprzedaży (działalność kantorowa), za przychód ze sprzedaży należy uznać zrealizowany wynik w okresie miesięcznym.

Wynik ten rozumiany jest jako różnica pomiędzy wartością sprzedaży danej waluty, a wartością zakupu danej waluty w tym miesiącu.

Pełna treść objaśnień prawnych poniżej:

Postulaty kierowane przez Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców odnośnie wsparcia przedsiębiorców z branży turystycznej i eventowej znalazły odzwierciedlenie w uchwalonej przez Sejm RP ustawie z dnia 14 sierpnia 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw.

Mając na uwadze liczne głosy przedsiębiorców, w tym organizacji działających w Zespole Roboczym ds. Turystyki, Przemysłu Spotkań i Czasu Wolnego w Radzie Przedsiębiorców, Rzecznik MŚP już 17 czerwca 2020 r. w piśmie skierowanym do Wiceprezes Rady Ministrów, Minister Rozwoju zaapelował o podjęcie działań mających na celi stworzenie specjalnego programu wsparcia dla branży turystycznej. Rzecznik MŚP zwracał wówczas uwagę na problem przypadającego w większości na wrzesień 2020 r. terminu zwrotu zaliczek wpłaconych przez klientów na poczet imprez turystycznych, które w wyniku wybuchu epidemii COVID-19 zostały odwołane.

Ponownie, pismem z 28 lipca 2020 r., Rzecznik MŚP zwrócił się do Wiceprezes Rady Ministrów, Minister Rozwoju o wsłuchanie się w głosy przedsiębiorców i przyspieszenie prac nad wsparciem sektorowym dla branży turystycznej, przemysłu spotkań i czasu wolnego, które pomimo odmrożenia gospodarki, nie mogą prowadzić działalności w takim zakresie, w jakim by chciały.

Powyższe wystąpienia spotkały się ze zrozumieniem, czego wyrazem jest uchwalenie przez Sejm RP ustawy z dnia 14 sierpnia 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw, wprowadzającej sektorowe wsparcie dla branży turystycznej i eventowej.

Ustawa przewiduje m.in.

1. powołanie Turystycznego Funduszu Zwrotów, który umożliwi zwroty wpłat klientom biur podróży, a także Turystycznego Funduszu Pomocowego, który ma być uruchamiany w związku z sytuacjami nadzwyczajnymi jak np. klęski żywiołowe lub pandemia;
2. dodatkowe świadczenie postojowe, z którego będą mogli skorzystać przedsiębiorcy, którzy odnotowali spadek przychodu o co najmniej 80%, prowadzący działalność określoną w Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) i oznaczoną kodami:

• • 49.39.Z (Pozostały transport lądowy pasażerski),
  • 77.39.Z (Wynajem i dzierżawa pozostałych maszyn, urządzeń oraz dóbr materialnych),
  • 90.01.Z (Działalność związana z wystawianiem przedstawień artystycznych),
  • 90.02.Z (Działalność wspomagająca wystawianie przedstawień artystycznych),
  • 93.29.Z (Pozostała działalność rozrywkowa i rekreacyjna).

Do świadczenia postojowego będą uprawnieni także prowadzący działalność sezonową piloci wycieczek i przewodnicy turystyczni (kod 79.90.A), którzy zawiesili działalność po 31 sierpnia 2019 r. i wykonywali ją sezonowo nie dłużej niż 9 miesięcy w roku. Agenci turystyczni (PKD 79.11.A) otrzymają wsparcie, na podobnych warunkach, jak dla innych umów agencyjnych.

     3. zwolnienie ze składek ZUS za okres od 1 czerwca do 31 sierpnia 2020 r. przedsiębiorców, których przychód spadł o co najmniej 80%, a przeważająca działalność oznaczona jest kodami PKD:

• • 55.10.Z (Hotele i podobne obiekty zakwaterowania),
  • 82.30.Z (działalność związana z organizacją targów, wystaw i kongresów),
  • 49.39.Z (Pozostały transport lądowy pasażerski, gdzie indziej niesklasyfikowany),
  • 77.39.Z (Wynajem i dzierżawa pozostałych maszyn, urządzeń oraz dóbr materialnych, gdzie indziej niesklasyfikowane),
  • 90.01.Z (Działalność związana z wystawianiem przedstawień artystycznych),
  • 90.02.Z (Działalność wspomagająca wystawianie przedstawień artystycznych),
  • 93.29.Z (Pozostała działalność rozrywkowa i rekreacyjna),
  • 79.11.A (Działalność agentów turystycznych),
  • 79.90 A (Działalność pilotów wycieczek i przewodników turystycznych).

Aktualnie ustawa rozpatrywana jest przez Senat RP.

Na początku czerwca 2020 r. Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców zwrócił się do Wiceprezes Rady Ministrów – Minister Rozwoju i Ministra Sprawiedliwości z informacją o barierach i utrudnieniach w wykonywaniu działalności gospodarczej polegających na tym, że przedsiębiorcy w restrukturyzacji nie mogą korzystać ze wsparcia przewidzianego ustawą z dnia 16 kwietnia 2020 r. o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (tarcza antykryzysowa).

Przepis art. 2 ust. 3 wspomnianej tarczy antykryzysowej wskazuje bowiem, że ustawy nie stosuje się do przedsiębiorców, wobec których ogłoszono upadłość oraz przedsiębiorców, wobec których otwarte zostało postępowanie restrukturyzacyjne. W przypadku przedsiębiorców, względem których złożono wnioski w powyższych postępowaniach, do czasu ich prawomocnego rozpatrzenia procedura udzielenia wsparcia określona w ustawie ulega zawieszeniu.

Rzecznik MŚP w swoim wystąpieniu wskazał, że pozbawienie przedsiębiorców w restrukturyzacji możliwości wsparcia nie tylko osłabia podmioty już i tak słabe, ale także zniechęca do korzystania ze ścieżki restrukturyzacyjnej, co może przyczynić się w przyszłości do zwiększenia ryzyka upadłości.

Wystąpienie Rzecznika MŚP spotkało się z pozytywnym oddźwiękiem – 16 lipca 2020 r. Sejm uchwalił ustawę o udzieleniu pomocy publicznej przedsiębiorcom na ich ratowanie, tymczasowe wsparcie restrukturyzacyjne i restrukturyzację. Wskazana ustawa, która weszła w życie 11 sierpnia 2020 r., przewiduje, że pomoc na restrukturyzację może być udzielona m.in. w formie: pożyczki; objęcia akcji lub udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym albo udziału w podwyższeniu kapitału zakładowego przez podwyższenie wartości nominalnej dotychczasowych udziałów lub akcji; objęcia obligacji; zmiany terminów spłaty pożyczki wobec podmiotu udzielającego pomocy na restrukturyzację; konwersji pożyczki, udzielonej jako pomoc na ratowanie lub jako tymczasowe wsparcie restrukturyzacyjne, na udziały lub akcje przedsiębiorcy. W roku 2020 na realizację zadań wynikających z ustawy przewidziano 120 mln zł.

Ponadto należy wspomnieć, że instrumenty wsparcia w zakresie restrukturyzacji przedsiębiorstw przewiduje również ustawa z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19, na mocy której wprowadzono instytucję uproszczonego postępowania restrukturyzacyjnego.

 

Na wniosek Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców Minister Klimatu wydał objaśnienia prawne potwierdzające brak obowiązku zbierania odbieranych odpadów komunalnych i posiadania zezwolenia na zbieranie tych odpadów w bazie magazynowo-transportowej przez podmiot wyłącznie odbierający odpady komunalne od właścicieli nieruchomości. Zgodnie z zajętym stanowiskiem, przedsiębiorca wyłącznie odbierający odpady komunalne nie musi posiadać zezwolenia na zbieranie odpadów w bazie magazynowo-transportowej.

Do Biura Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców wpłynął wniosek przedsiębiorcy, który wskazywał na wątpliwości związane ze stosowaniem rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 11 stycznia 2013 r. w sprawie szczegółowych wymagań w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości (Dz. U. z 2013 r. poz. 122; dalej: „Rozporządzenie”). Rozporządzenie zostało wydane na podstawie art. 9d ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2019 r. poz. 2010, ze zm.), który określa wymagania, jakie musi spełnić przedsiębiorca chcący uzyskać wpis do rejestru działalności regulowanej w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości. Wśród tych wymagań znajduje się wymóg „zapewnienia odpowiedniego usytuowania i wyposażenia bazy magazynowo-transportowej”, doprecyzowany w Rozporządzeniu. Zgodnie z §  2 Rozporządzenia, w zakresie wyposażenia bazy magazynowo-transportowej należy, między innymi, zapewnić, aby miejsca magazynowania selektywnie zebranych odpadów komunalnych były zabezpieczone przed emisją zanieczyszczeń do gruntu oraz zabezpieczone przed działaniem czynników atmosferycznych.

Wnioskodawca podniósł wątpliwości, czy obowiązek ten dotyczy również podmiotu, który odbierając odpady komunalne, w ogóle ich nie magazynuje, tylko od razu po ich odbierze od właściciela nieruchomości, przekazuje je do miejsca ich przetworzenia. Uznanie bowiem, że przedsiębiorca taki ma obowiązek z góry zapewnić miejsce, w którym mógłby potencjalnie magazynować odpady, bez względu na faktyczny zamiar ich składowania, wiązałoby się z koniecznością spełnienia szeregu wymogów prawnych, w tym przede wszystkim uzyskania zezwolenia na składowanie odpadów, co byłoby znacznym utrudnieniem i barierą przy prowadzeniu działalności gospodarczej.

W związku z powyższym Rzecznik MŚP zwrócił się w przedmiotowej sprawie do Ministra Klimatu, który 23 lipca 2020 r. wydał Objaśnienia prawne na podstawie art. 33 ust. 1 ustawy – Prawo przedsiębiorców, dotyczące „istnienia obowiązku zbierania odbieranych odpadów komunalnych i posiadania zezwolenia na zbieranie tych odpadów w bazie magazynowo-transportowej przez podmiot odbierający odpady komunalne od właścicieli nieruchomości”.

W treści przedmiotowych objaśnień podniesiono, że z przepisów ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach nie wynika ani obowiązek samodzielnego zbierania odbieranych odpadów komunalnych przez podmiot odbierający te odpady, ani w ogóle obowiązek prowadzenia zbierania odebranych odpadów komunalnych przed ich przekazaniem do przetwarzania, a w stosunku do niektórych odpadów obowiązuje wręcz zakaz ich zbierania poza miejscem wytwarzania i stacją przeładunkową. Wskazano również, że w przypadku, gdy podmiot nie zamierza faktycznie zbierać odpadów, udzielenie mu zezwolenia na zbieranie odpadów jest bezprzedmiotowe, co potwierdził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w wyroku z 10 marca 2016 r. (sygn. akt II SA/Po 22/16).

Minister Klimatu jednoznacznie stwierdził, że prowadzenie działalności w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości nie wiąże się z obowiązkiem zbierania tych odpadów, w tym obligatoryjnego zbierania tych odpadów na terenie bazy magazynowo-transportowej, a tym samym nie wiąże się z koniecznością posiadania zezwolenia na zbieranie odpadów. Posiadanie takiej decyzji nie jest zatem warunkiem uzyskania wpisu do rejestru działalności regulowanej ani nie decyduje o możliwości prowadzenia działalności w zakresie odbierania odpadów komunalnych.

W konkluzji objaśnień powołano się również na zasadę swobody podejmowania działalności gospodarczej, która została wyrażona wprost w art. 2 Prawa przedsiębiorców. Jak czytamy w objaśnieniach, zgodnie z tym przepisem podejmowanie, wykonywanie i zakończenie działalności gospodarczej jest wolne dla każdego na równych prawach. W myśl tej zasady to do przedsiębiorcy powinna należeć decyzja co do zakresu podejmowanej działalności gospodarczej, co odnosić również należy do wyboru zakresu działalności dotyczącej gospodarki odpadami. Zatem to do przedsiębiorcy należy decyzja, czy chce prowadzić działalność tylko w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, czy również działalność w zakresie zbierania tych odpadów.

 

Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców Adam Abramowicz w dniu 7 sierpnia br. skierował pismo do Wicepremier Minister Rozwoju Jadwigi Emilewicz, w którym zaproponował zamrożenie płacy minimalnej w roku 2021 na dotychczasowym poziomie, tj. 2600 zł brutto.

W piśmie Rzecznik MŚP zwraca uwagę, że gdy płaca minimalna wzrośnie w przyszłym roku o 200 zł, tj. do poziomu 2800 zł brutto, to stawka godzinowa wyniesie tym samym 18,30 zł. Zdaniem Rzecznika MŚP przyjęcie takiego rozwiązania w obliczu kryzysu gospodarczego, spowodowanego pandemią COVID-19, może spowodować negatywne skutki gospodarcze, które odczują nie tylko przedsiębiorcy, ale także pracownicy. W regionach słabszych gospodarczo podwyżka płacy minimalnej może doprowadzić do redukcji zatrudnienia.

Adam Abramowicz podkreśla w liście także, że pomoc rządowa dla firm, których działalność była ograniczana rozporządzeniami ministra zdrowia, w dużej części się zakończyła. Nałożenie kolejnych restrykcji, ograniczających przychód, oraz decyzji rządowej o podniesieniu płacy minimalnej, wymuszającej wzrost kosztów prowadzenia działalności, spowoduje ogromne trudności dla wielu firm z sektora MŚP, zwłaszcza w powiatach słabszych gospodarczo.

„Negatywnym skutkiem braku zamrożenia płacy minimalnej w 2021 roku na poziomie z roku 2020 będzie także wyższa składka na ubezpieczenia społeczne przedsiębiorców. Uzależniona jest ona od średniej płacy w gospodarce narodowej, która to wzrośnie ze względu na podwyżkę minimalnej płacy. Wzrost składki na ubezpieczenie społeczne przedsiębiorców także spowoduje wzrost kosztów firmy” – podsumowuje w liście Adam Abramowicz.

Pełna treść pisma Rzecznika MŚP do Wicepremier Minister Rozwoju:

W związku ze zgłaszanymi przez przedsiębiorców wątpliwościami Rzecznik MŚP wystąpił do Minister Rozwoju o wydanie objaśnień prawnych w zakresie form pomocy udzielanej przedsiębiorcom przez jednostki samorządu terytorialnego na podstawie przepisów art. 15zzze-15zzzg ustawy COVID-19.

W piśmie z dnia 20 lipca 2020 r. Minister Rozwoju w obszernych objaśnieniach udzieliła odpowiedzi na 23 zagadnienia postawione przez Rzecznika. Odniosła się do kwestii: przesłanek udzielania pomocy przez jednostki samorządu terytorialnego (wójtów, burmistrzów i prezydentów miast oraz organy stanowiące samorządu terytorialnego). Wskazała formy jej udzielania, odniosła się do elementów wniosków, okoliczności i dokumentów jakie maja być przedstawiane przez przedsiębiorców oraz kwestii procedury odwoławczej. Minister wyjaśniła także na czym polega odstąpienie od dochodzenia od należności cywilnoprawnych oraz co należy rozumieć przez pogorszenie płynności finansowej.

Przedmiotowe objaśnienia prawne wpisują się w sposób pełny w działania Rzecznika MŚP podejmowane w ramach akcji #RatujBiznes, mającej na celu zapewnienie jak najszerszej pomocy polskim przedsiębiorcom.

Postulaty Rzecznika MŚP w zakresie korzystnego dla przedsiębiorców zwalniania z obowiązku opłacenia należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne również w przypadku istnienia tzw. nadpłaty w ZUS zostały uwzględnione w ramach uchwalonej przez Sejm RP w dniu 24 lipca 2020 r. ustawy o zmianie ustawy o delegowaniu pracowników w ramach świadczenia usług oraz niektórych innych ustaw.

W ustawie z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. z 2020 r. poz. 374, ze zm., dalej: „Specustawa”) wprowadzono w art. 31zo możliwość zwolnienia przedsiębiorców z obowiązku opłacania nieopłaconych należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, na ubezpieczenie zdrowotne, na Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych lub Fundusz Emerytur Pomostowych, należnych za okres od dnia 1 marca 2020 r. do dnia 31 maja 2020 r.

W związku z licznymi, niepokojącymi sygnałami otrzymanymi od przedsiębiorców informujących o odmawianiu przez ZUS zwolnienia ich ze składek w przypadku istnienia na ich koncie tzw. nadpłaty za wcześniejsze okresy składkowe, Rzecznik MŚP pismem z dnia 17 czerwca 2020 r. wystąpił do Prezes ZUS Pani Prof. dr hab. Gertrudy Uścińskiej z wnioskiem o wyjaśnienie tej kwestii problemowej oraz przedstawienie danych liczbowych w zakresie przedmiotowych spraw. W odpowiedzi z dnia 30 czerwca 2020 r. Prezes ZUS wyjaśniła, że na ponad 1.793 tys. złożonych wniosków o zwolnienie z opłacania składek z negatywną decyzją spotkało się ponad 67 tys. z nich za okres kwietnia 2020 r. (ponieważ każdy miesiąc zwolnienia jest przez ZUS rozpatrywany oddzielnie. Natomiast wg szacunków 140 tys. płatników mogło utracić nadpłacone składki).

W związku z powyższym, Rzecznik MŚP pismem z dnia 8 lipca 2020 r. wystąpił do Prezes ZUS z oceną prawną w celu ochrony praw przedsiębiorców. Rzecznik MŚP podniósł w nim, że ZUS ma obowiązek zawiadomić płatników składek, starających się o zwolnienie z opłacania składek na podstawie art. 31zo Specustawy, o kwocie nadpłaty za poprzednie okresy składkowe tak, aby nie pozbawiać ich możliwości skorzystania ze zwolnienia w czasie stanu epidemii i związanych z tym problemów gospodarczych. W ocenie Rzecznika MŚP bowiem praktyka ZUS zaliczenia z urzędu tych nadpłaconych składek na poczet bieżących składek bez zawiadamiania płatników o kwocie nadpłaconych składek jest nieprawidłowa i narusza uprawnienia przedsiębiorców wynikające z tzw. Tarczy Antykryzysowych.

Co istotne, powyższy problem był już wcześniej dostrzeżony i częściowo rozwiązany przepisem art. 113 ustawy z dnia 16 kwietnia 2020 r. o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (Dz. U. z 2020 r. poz. 695, ze zm.), zgodnie z którym zwalnia się z obowiązku opłacenia należności z tytułu składek wykazanych w deklaracji rozliczeniowej za marzec 2020 r. także wówczas gdy należności te zostały opłacone. Opłacone należności z tytułu składek podlegają zwrotowi na zasadach określonych w art. 24 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2020 r. poz. 266, 321 i 568).

Powyższy apel spotkał się z pozytywnym odzewem. Na posiedzeniu w dniu 24 lipca 2020 r. Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o delegowaniu pracowników w ramach świadczenia usług oraz niektórych innych ustaw (druk sejmowy nr 430), która w art. 10 ust. 1 przewiduje, że w przypadku złożenia do dnia 30 czerwca 2020 r. wniosku o zwolnienie z obowiązku opłacenia należności z tytułu składek, o których mowa w art. 31zo Specustawy zwalnia się z obowiązku opłacenia należnych składek wykazanych w deklaracji rozliczeniowej za marzec, kwiecień i maj 2020 r., w wysokości określonej w art. 31zo, także wówczas, gdy składki te zostały opłacone lub na poczet tych składek Zakład Ubezpieczeń Społecznych zaliczył z urzędu nienależnie opłacone składki. Opłacone składki lub zaliczone z urzędu nienależnie opłacone składki podlegają zwrotowi na zasadach określonych w art. 24 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 266, 321, 568, 695 i 875). Aktualnie ustawa została skierowana do Senatu RP i po zakończeniu procesu legislacyjnego i podpisaniu przez Prezydenta korzystny przepis wejdzie w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia.

Poniżej zamieszczamy skany wystąpień Rzecznika MŚP z dnia 17 czerwca 2020 r. i 8 lipca 2020 r. oraz odpowiedź ZUS z dnia 30 czerwca 2020 r.

Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców skierował wystąpienie do Marszałka Województwa Mazowieckiego w sprawie rozważenia zmiany kryteriów naboru wniosków w konkursie na dotacje na kapitał obrotowy dla przedsiębiorców z sektora MŚP dotkniętych negatywnymi konsekwencjami COVID-19.

W związku z głosami przedsiębiorców w sprawie problematycznych kryteriów naboru wniosków w ramach konkursu na dotacje na kapitał obrotowy (3.3 Innowacje w MŚP, typ projektów – Finansowanie wydatków MŚP, których sytuacja pogorszyła się w związku z pandemią COVID-19, dotyczących utrzymania bieżącej działalności firmy i zapewnienia jej płynności finansowej – nr RPMA.03.03.00-IP.01-14-111/20) Rzecznik MŚP wystąpił do Marszałka Województwa Mazowieckiego o wskazanie powodów, dla których w regulaminie ww. konkursu przyjęto wymóg spadku przychodów ze sprzedaży o co najmniej 50% w czerwcu 2020 roku względem czerwca 2019 roku.

Ponadto Rzecznik MŚP wniósł o rozważenie zmiany ww. kryterium poprzez wskazanie spadku przychodów ze sprzedaży w okresie jednego wybranego miesiąca od marca 2020 r. w porównaniu do poprzedniego miesiąca albo w porównaniu do analogicznego miesiąca w 2019 r. Taka zmiana parametrów pozwoli skorzystać ze wsparcia przez przedsiębiorców najbardziej dotkniętych skutkami stanu epidemii, którzy w okresie marzec-maj 2020 roku ponosili największe straty.

Zdaniem Rzecznika MŚP, wskazanie – jako miarodajnego kryterium – spadku przychodów w czerwcu 2020 roku, kiedy to gospodarka była już w fazie odmrażania, nie wydaje się być właściwe, mając na względzie spadki przychodów w miesiącach wcześniejszych. Pomoc finansowa w ramach dotacji powinna być kierowana do przedsiębiorców najbardziej dotkniętych konsekwencjami COVID-19, tymczasem aktualne brzmienie regulaminu konkursu wręcz wyklucza tych najbardziej poszkodowanych.

W ostatnich dniach Rzecznik MŚP podejmował interwencje odnośnie dotacji na kapitał obrotowy również w innych województwach:

1. pismem z 8 lipca 2020 r., skierowanym do Ministra Funduszy i Polityki Regionalnej oraz Marszałka Województwa Pomorskiego, zwrócił się o zajęcie stanowiska w związku z ogłoszeniem naboru wniosków  na dotacje wyłączenie dla wsparcia MŚP z branży przemysłu czasu wolnego, z pominięciem innych branż;
2. pismem z 16 lipca 2020 r., skierowanym do Marszałka Województwa Lubelskiego, Rzecznik MŚP zaapelował o jak najszybsze całościowe poprawienie procedury przyjmowania wniosków oraz należyte przygotowanie serwerów do obsługi wzmożonego ruchu sieciowego przy ich składaniu tak, aby zapewnić przedsiębiorcom transparentność i uczciwe warunki ubiegania się o wsparcie finansowe;
3. pismem z 21 lipca 2020 r., skierowanym do Marszałka Województwa Śląskiego, Rzecznik MŚP zwrócił się o zajęcie stanowiska w związku z nieruchomieniem dotacji na kapitał obrotowy dla przedsiębiorców w województwie śląskim.