Biuro Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców informuje:
Prawotwórcza działalność Zakładu Ubezpieczeń Społecznych stosującego nieustawowe pojęcie tzw. wspólnika iluzorycznego została ukrócona przez Sąd Najwyższy.
Od dłuższego czasu Zakład Ubezpieczeń Społecznych uzurpował sobie prawo, by osobę posiadającą ponad 90 % udziałów w spółce z o.o. traktować jako jedynego wspólnika i w związku z tym obarczać ją obowiązkowym ubezpieczeniem społecznym z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej albo pozbawiać prawa do ubezpieczenia, jeśli zatrudnił się w spółce na etacie. Zdaniem ZUS mniejszościowego udziałowca należy w takich sytuacjach traktować jako „wspólnika iluzorycznego”, a spółkę jako faktycznie jednoosobową.
Przeciwko takiej praktyce orzeczniczej ZUS Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców Adam Abramowicz protestował wielokrotnie. W maju 2023 roku skierował w tej sprawie wniosek o objaśnienie prawne do Minister Rodziny i Polityki Społecznej. „Wykreowanie przez ZUS nieustawowej kategorii tzw. wspólnika iluzorycznego godzi w przepisy Konstytucji Biznesu, w tym zasadę, że: Przedsiębiorca może podejmować wszelkie działania z wyjątkiem tych, których zakazują przepisy prawa. Przedsiębiorca może być obowiązany do określonego zachowania tylko na podstawie przepisów prawa. – powiedział Adam Abramowicz.
Zdaniem Rzecznika MŚP kategoria „wspólnika iluzorycznego” nie wynika z wyraźnej decyzji ustawodawcy, tylko została wprowadzona do polskiego systemu prawnego przez uznaniowe praktyki sądów i organów rentowych. Ponadto praktyki te kłócą się z konstytucyjną zasadą ochrony praw słusznie nabytych, a także z informacją zawartą w Krajowym Rejestrze Sądowym, w którym spółki takie figurują jako wieloosobowe.
„W październiku 2023 wystąpiłem do Prokuratury Rejonowej w Chorzowie z wnioskiem o wszczęcie postępowania przygotowawczego wobec urzędnika tamtejszego oddziału ZUS. Urzędnik ten – w mojej ocenie – przekroczył swoje uprawnienia, nakładając na większościowego udziałowca spółki obowiązkowe ubezpieczenia społeczne tak, jak gdyby prowadził on swą działalność w formie spółki jednoosobowej.” – powiedział Adam Abramowicz
Spór o to, czy uprawnione jest operowanie konstrukcją „wspólnika iluzorycznego”, angażował też inne organy, w tym Rzecznika Praw Obywatelskich, który zajął stanowisko zbieżne z argumentacją Rzecznika MŚP. Nie wpłynęło to jednak ani na linię orzeczniczą sądów, ani na praktykę ZUS. Sprawa oparła się dopiero o Sąd Najwyższy. Ten w uchwale z dnia 21 lutego 2024 podzielił stanowisko Rzecznika MŚP. Jak czytamy w uchwale: „Wspólnik dwuosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością posiadający 99 proc. udziałów nie podlega ubezpieczeniom społecznym na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych”.
W ten sposób długotrwała batalia Rzecznika MŚP zakończyła się w zgodzie z literą prawa, duchem Konstytucji Biznesu i po myśli przedsiębiorców. Arbitralne praktyki ZUS zostały ukrócone. A Polska zrobiła krok do przodu na drodze do budowy w pełni państwa prawa i przyjaznego przedsiębiorcom!
3 Comments on “Wielomiesięczna batalia Rzecznika MŚP zakończona zwycięstwem!”
III UZP 8/23
Skład 3 sędziów
Data wpływu: 17 października 2023 r.
Data orzeczenia: 21 lutego 2024 r.
Czy wspólnik dwuosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością posiadający 99 procent udziałów zapewniających mu możliwość swobodnego kształtowania treści uchwał na zgromadzeniu wspólników i podejmowania decyzji dotyczących działalności spółki podlega ubezpieczeniom społecznym na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 5 w związku z art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń spolecznych?
Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 21 lutego 2024 r.
Wspólnik dwuosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością posiadający 99 procent udziałów nie podlega ubezpieczeniom społecznym na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 5 w związku z art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (jednolity tekst: Dz. U. z 2023 r., poz. 1230).
Podmiot udostępniający informację:
Sąd Najwyższy
Informacja wprowadzona do BIP przez:
Truszczyńska Karolina
Czas udostępnienia informacji w BIP:
21 lutego 2024 r., godz. 13:45
Czy sygnatura uchwały to jakaś tajemnica? Można mówić o sukcesie powołując się na konkretne źródło, a więc podając sygnaturę orzeczenia.
Witam
Wspaniała wiadomość.
Jestem jedną z osób, która została przez ZUS złapana w tę pułapkę.
Kilka lat temu byłem większościowym udziałowcem spółki ALFA ALUMINIUM (nr KRS 0000005348), posiadając 98% udziałów, podczas gdy drugi wspólnik miał 2% udziałów. Dodatkowo byłem w spółce zatrudniony na umowę o pracę, płacąc normalnie ZUS od tej umowy. Spółka funkcjonowała wiele lat w takim układzie, aż w pewnym momencie ZUS oddział w Lublinie wszczął kontrolę i wydał decyzję o uznaniu spółki za jednoosobową sp. z o.o., zwracając składki zapłacone z moich umów 5 lat wstecz (bez odsetek) i żądając zapłaty składek od JDG (oczywiście 5 lat wstecz i oczywiście z odsetkami).
Nie zgodziłem się z decyzją ZUS-u i sprawa wylądowała w sądzie w Lublinie. Przegrałem jako spółka z o.o. w obu instancjach. Co ciekawe, podczas rozprawy apelacyjnej zapytałem się pani sędzi, ile muszę mieć udziałów w spółce, żeby ZUS nie uważał mnie za wspólnika jednoosobowej spółki z o.o. Sędzia nie odpowiedziała mi na to pytanie, twierdząc, że ma prostą decyzję, bo już takie sprawy były i linia orzecznictwa jest na korzyść ZUS-u. Mecenas reprezentujący ZUS przyznał po sprawie, że jest to pułapka na przedsiębiorców, którą ZUS skwapliwie wykorzystuje.
Następnie ZUS po wygraniu prawomocnym procesu ze spółką, zamierzał wyegzekwować należność ode mnie, jako osoby fizycznej. Również na tym etapie oprotestowałem tę decyzję i odwołałem się do sądu. I tu również przegrałem w obu instancjach. W efekcie ZUS zapragnął wyegzekwować należność, która wyniosła razem z odsetkami, kosztami itp. ok. 110 tys. zł. Na chwilę obecną mam już od ok. 2 lat zajęte konto.
Spółkę przekształciłem w ten sposób, że obecnie ma 4 udziałowców, ja nie posiadam jej udziałów, jestem prezesem zarządu nie pobierającym wynagrodzenia za reprezentowanie spółki.
Ponieważ uważam i uważałem podejście ZUS-u i te wyroki za rażąco niesprawiedliwe, zmieniłem model funkcjonowania osobistego i biznesowego na taki, żeby ZUS nie odzyskał ani jednej złotówki z tych formalnie należnych mu, ale sprawiedliwie nienależnych mu pieniędzy.
Oczywiście ta sprawa zniszczyła moje zaufanie do państwa polskiego, które okazało się łupieżcą, zastawiającym pułapki na przedsiębiorców, starających się uczciwie zapracować na chleb.
Dziś mój adwokat przysłał mi tę Państwa informację i bardzo mnie ona ucieszyła.
Proszę o informację, co Państwo radzilibyście mi w obecnej sytuacji uczynić. Czy może również mam złożyć zawiadomienie do prokuratury o możliwości popełnienia przestępstwa przez urzędników ZUS-u, czy zażądać od ZUS-u weryfikacji swojej decyzji, opierając się na wyroku SN, czy też może zastosować inny sposób postępowania.
Dziękuję za walkę o los krzywdzonych przez państwo polskie przedsiębiorców.
Z wyrazami szacunku.
Michał Fałek – tel. 509520009