26.03.2019

Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców broni przedsiębiorców przed praktyką zawieszania biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego poprzez wszczynanie nieuzasadnionego postępowania karnego skarbowego

W związku ze zgłoszeniami przedsiębiorców kierowanymi do Biura Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców Adam Abramowicz wystąpił o rozpoczęcie postępowania dyscyplinarnego wobec urzędników Urzędów Skarbowych w Cieszynie i Sosnowcu, odpowiedzialnych za wszczynanie nieuzasadnionego postępowania karnego skarbowego w celu zawieszania biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego.

Zawieszanie biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego, tuż przed jego wygaśnięciem, jest praktyką wciąż stosowaną przez niektórych urzędników w Polsce. Ma ona na celu przedłużenie możliwości prowadzenia kontroli podatkowej lub celno-skarbowej. Dzięki temu organ podatkowy lub celno-skarbowy ma możliwość wydania decyzji nawet po okresie, w którym zobowiązania podatkowe powinny się przedawnić. Ministerstwo Finansów, aby ograniczyć podobne sytuacje w przeszłości, wystosowało do urzędników specjalne zalecenia, których powinni przestrzegać. Dodatkowo, ta kwestia została również rozwiązana w przygotowanym przez Ministerstwo projekcie nowej ordynacji podatkowej. Pomimo otrzymania precyzyjnych wytycznych oraz wiedzy o projektowanych nowych przepisach – wciąż zdarzają się przypadki urzędników, którzy dokonują interpretacji według własnego uznania.

– Wielu urzędników zapoznało się z zaleceniami Ministerstwa Finansów i stosuje się do nich – chciałbym im za to podziękować, ponieważ swoim podejściem budują dobre relacje z przedsiębiorcami – powiedział Adam Abramowicz, Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców. – Docierają do mnie jednak informacje, że mimo to są jeszcze urzędnicy, którzy z niezrozumiałych dla mnie powodów, wciąż stosują tę praktykę. Chciałbym podkreślić, że stoi ona w sprzeczności z ideą Konstytucji Biznesu, której powinni przestrzegać.

Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców, zwrócił się z prośbą do Rady Przedsiębiorców – organu doradczego i opiniodawczego – o przekazanie przykładów właścicieli małych i średnich firm, objętych praktyką zawieszania biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego, tuż przed jego wygaśnięciem. W odpowiedzi otrzymał informacje o ponad 40 przypadkach. Każdy z tych przykładów został gruntownie przeanalizowany, biorąc pod uwagę m.in. terminy wszczęcia postępowania karnego skarbowego i zastosowane wobec podatników środki. Spośród wszystkich przypadków Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców wybrał dwa najbardziej rażące przykłady nadużyć urzędników z Cieszyna i Sosnowca. Jednocześnie Adam Abramowicz zawnioskował o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego wobec osób odpowiedzialnych za stosowanie tej praktyki.

Przykład 1 – Cieszyn

Przedsiębiorca z Cieszyna został zawiadomiony, na miesiąc przed przedawnieniem zobowiązań podatkowych, o wszczęciu w jego sprawie postępowania karnego skarbowego. Tym samym jego zobowiązania podatkowe nie uległy przedawnieniu. Naczelnik Urzędu Skarbowego w Cieszynie wydał decyzję podatkową jeszcze przed wszczęciem postępowania wobec podatnika. Celem tego działania było umożliwienie wydania ponownej decyzji po okresie, w którym teoretycznie zobowiązania podatkowe powinny się przedawnić, gdyby sąd administracyjny uchylił pierwotnie wydaną decyzję podatkową.

Przykład 2 – Sosnowiec

W przypadku przedsiębiorcy z Sosnowca zastosowane zostały środki niewspółmierne do sprawy. Podatnik nie mógł stawić się na przesłuchaniu do Urzędu Skarbowego w Sosnowcu we wcześniej wyznaczonym terminie ze względów rodzinnych i zdrowotnych, wobec czego został doprowadzony na przesłuchanie przez Policję w ostatni dzień roku. Szybką decyzję w tej sprawie podjął sąd karny, wydając wyrok nakazowy w niecałe 4 miesiące od wszczęcia postępowania karnego skarbowego, mimo że zwyczajowy czas oczekiwania na rozprawę liczony jest w latach.

– Dzisiejsze wnioski o wszczęcie postępowań dyscyplinarnych wobec urzędników z Cieszyna i Sosnowca to jasny sygnał dla kadry urzędniczej w Polsce, że stosowanie tego typu wybiegów administracyjnych będzie piętnowane. Takie praktyki nadwyrężają zaufanie przedsiębiorców do urzędów i wpływają negatywnie na swobodę prowadzenia działalności gospodarczej – dodał Adam Abramowicz.