Transport drogowy to jedna z wiodących branż polskiej gospodarki. Wytwarza ona 7 procent polskiego PKB, a polskie firmy mają około 20-procentowy udział w całym unijnym transporcie drogowym.
Czynniki natury zewnętrznej, takie jak globalne spowolnienie gospodarcze, nieuczciwa konkurencja przewoźników spoza UE, brak kadr oraz zaostrzenie regulacji wspólnotowych – wszystko to złożyło się na pogorszenie kondycji branży, czego przejawami są m.in. znaczący wzrost zadłużenia i spadek poziomu inwestycji.
Minister Infrastruktury podjął już szereg działań, natomiast istotnej poprawie sytuacji branży służyć ma nowelizacja ustawy o transporcie drogowym (RCL # UD18). Ma się to dokonać m.in. przez zwiększenie efektywności wykonywania kontroli podmiotów wykonujących krajowe i międzynarodowe przewozy drogowe rzeczy, usprawnienie nadzoru, wzmocnienie egzekucji przepisów w tym zakresie oraz szczegółowe określenie obowiązków podmiotów wykonujących inne czynności związane z przewozem drogowym (takich jak spedytorzy czy nadawcy).
Opiniując projekt, Rzeczniczka Małych i Średnich Przedsiębiorców Agnieszka Majewska w piśmie do Ministra Infrastruktury podniosła potrzebę uściślenia zawartych w projekcie regulacji, „aby uniknąć mogących wystąpić wątpliwości interpretacyjnych oraz umożliwić sprawne i skuteczne działanie organów nadzoru i stosowanie uchwalonego prawa w praktyce”. Przykładem niejasności jest określenie katalogu wymogów pozwalających na weryfikację sytuacji finansowej podmiotu ubiegającego się o wydanie licencji na przewóz osób i pośrednictwo.
Doprecyzowania wymagają też przepisy nakładające ograniczenia wobec spedytorów czy nadawców w zakresie zakazu zlecania przewozu podmiotom nieposiadającym wymaganych uprawnień. Regulacja ta wychodzi naprzeciw oczekiwaniom branży, których intencją jest wyrównanie zasad konkurencji. W sytuacji, gdy polscy przewoźnicy spełniają surowe normy unijne, będą chronieni przed nieuczciwą konkurencją ze strony podmiotów spoza Unii Europejskiej.
Projekt przewiduje możliwość czasowego zawieszenia wydawania zezwoleń na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego i licencji wspólnotowych na wykonywanie międzynarodowego przewozu drogowego. Kontrowersyjna regulacja, ze względu na możliwe ograniczenie swobody podejmowani działalności gospodarczej – zdaniem Agnieszki Majewskiej – wymaga daleko idącego uściślenia wraz z wyszczególnieniem dopuszczalnych wyjątków (np. w sytuacji łączenia się firm czy sukcesji).
Projektowane regulacje wprowadzają czasowe odstępstwo od zasad ustalania wysokości miesięcznego przychodu kierowców wykonujących zadania służbowe w ramach międzynarodowych przewozów drogowych, od którego obliczana jest podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Obecnie podstawę taką stanowi średnie miesięczne wynagrodzenie. Ministerstwo proponuje, by czasowo, przez okres 12 miesięcy podstawę tę określić w oparciu o minimalne miesięczne wynagrodzenie za pracę. Popierając to rozwiązanie, Rzecznik Agnieszka Majewska postuluje jednak, by rozważyć możliwość czasowego odstępstwa na okres dłuższy niż rok i w ten sposób utrzymać konkurencyjność polskich firm na rynkach europejskich.
Prace nad nowymi regulacjami trwają. Próby poprawy warunków funkcjonowania przedsiębiorców branży transportu drogowego pozostają w ścisłym centrum uwagi Rzeczniczki Małych i Średnich Przedsiębiorców.
