ESG

Czym jest ESG?

ESG (Environmental, Social, Governance) to skrót, który opisuje trzy kluczowe obszary zrównoważonego rozwoju i odpowiedzialności przedsiębiorstw:

E (Environmental) – wpływ działalności na środowisko, w tym zarządzanie zasobami naturalnymi, redukcja emisji gazów cieplarnianych, ochrona bioróżnorodności czy minimalizacja odpadów.

S (Social) – relacje z pracownikami, klientami i społecznościami lokalnymi, w tym prawa człowieka, różnorodność, zdrowie i bezpieczeństwo.

G (Governance) – ład korporacyjny, w tym etyka biznesowa, zarządzanie ryzykiem, przejrzystość finansowa oraz przeciwdziałanie korupcji.

Historia ESG

Koncepcja ESG wywodzi się z idei Społecznej Odpowiedzialności Biznesu (CSR). Już w latach 50. XX wieku H.R. Bowen, ojciec CSR, wskazywał na odpowiedzialność biznesu wobec społeczeństwa. W latach 90. tematyka zyskała na znaczeniu podczas Szczytu Ziemi w Rio de Janeiro, a współczesne podejście do ESG krystalizowało się w XXI wieku.

W Europie przełomem stała się dyrektywa CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive), która nakłada obowiązek raportowania niefinansowego na coraz większą liczbę firm, w tym małych i średnich przedsiębiorstw.

Dlaczego ESG jest ważne dla MŚP?

Zgodność z ESG to nie tylko wymóg prawny, ale również szansa na:

• zdobycie zaufania inwestorów i konsumentów,
• poprawę konkurencyjności,
• obniżenie kosztów dzięki efektywnemu zarządzaniu zasobami,
• budowanie pozytywnego wizerunku firmy.

Podstawowe pojęcia

Ślad węglowy – suma emisji gazów cieplarnianych wywołanych przez firmę.

Bioróżnorodność – działania na rzecz ochrony różnorodności ekosystemów.

Gospodarka obiegu zamkniętego (GOZ) – minimalizacja odpadów poprzez ponowne wykorzystywanie zasobów.

Interesariusze – wszystkie osoby i instytucje wpływające na firmę lub przez nią dotykane (np. pracownicy, klienci, społeczności lokalne).

Dyrektywa CSRD – unijny akt prawny wprowadzający obowiązek raportowania niefinansowego dla wielu firm w UE.

Kogo dotyczy obowiązek raportowania niefinansowego?

Obowiązek raportowania niefinansowego w Europie wynika z unijnej Dyrektywy CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive). Dotyczy on przedsiębiorstw, które spełniają przynajmniej jeden z poniższych kryteriów:

• Zatrudniają powyżej 250 pracowników,
• Ich roczny obrót przekracza 40 milionów euro,
• Posiadają sumę bilansową powyżej 20 milionów euro.

Od 2026 roku obowiązek obejmie także małe i średnie przedsiębiorstwa notowane na giełdzie, co oznacza, że coraz więcej polskich firm będzie musiało dostosować się do nowych wymagań.

Dlaczego firmy muszą raportować?

Celem raportowania niefinansowego jest zwiększenie transparentności przedsiębiorstw w obszarach takich jak:

• Środowisko (np. emisje gazów cieplarnianych, zużycie energii, wpływ na bioróżnorodność),
• Społeczeństwo (np. polityki różnorodności, działania antydyskryminacyjne, prawa pracownicze),
• Ład korporacyjny (np. zarządzanie ryzykiem, etyka biznesowa, przeciwdziałanie korupcji).

Raportowanie ESG ma wspierać zrównoważony rozwój i budować zaufanie interesariuszy, takich jak inwestorzy, klienci i społeczności lokalne.

Co wpływa na obowiązek raportowania?

Obowiązek raportowania niefinansowego zależy od kilku czynników, są nimi:

Skala działalności firmy – większe przedsiębiorstwa, ze względu na swój wpływ na gospodarkę i środowisko, są zobowiązane do raportowania w pierwszej kolejności.

Sektor działalności – branże o wysokim oddziaływaniu na środowisko (np. energetyka, transport, przemysł ciężki) są szczególnie monitorowane.

Notowanie na giełdzie – spółki publiczne podlegają surowszym wymogom sprawozdawczości.

Co zawiera raport ESG?

Raport ESG jest dokumentem opisującym wpływ firmy na środowisko, społeczeństwo i sposób zarządzania. Powinien zawierać m.in.:

• Dane środowiskowe: emisje CO₂, zarządzanie odpadami, strategię redukcji śladu węglowego.
• Dane społeczne: warunki pracy, działania na rzecz różnorodności, relacje z lokalnymi społecznościami.
• Dane związane z ładem korporacyjnym: struktura zarządzania, polityki antykorupcyjne, zarządzanie ryzykiem.

Dlaczego to ważne?

Raportowanie niefinansowe jest elementem nowoczesnego zarządzania przedsiębiorstwem. Spełnia wymogi regulacyjne, wzmacnia wiarygodność firmy, zwiększa jej atrakcyjność dla inwestorów i wspiera budowanie zrównoważonego biznesu.

Co z małymi i średnimi firmami?

Choć wiele firm nie jest jeszcze objętych obowiązkiem raportowania, warto już teraz przygotowywać się do przyszłych zmian, zbierając dane niefinansowe i budując świadomość w obszarze ESG.

Jak przygotować się do raportowania ESG?

Analiza obecnej sytuacji – zidentyfikuj kluczowe obszary działania firmy i ich wpływ na środowisko, społeczeństwo oraz ład korporacyjny.

Strategia ESG – określ cele i priorytety w poszczególnych obszarach.

Monitorowanie i pomiar – wdrażaj wskaźniki, takie jak KPI (Key Performance Indicators), by śledzić postępy.

Raportowanie – przygotuj przejrzyste raporty, zgodne z międzynarodowymi standardami, takimi jak GRI czy ISO 26000.