Dla przedsiębiorcy

SPÓR INTERPRETACYJNY Z ZAKŁADEM UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH

Od wielu miesięcy trwa spór miedzy Rzecznikiem Małych i Średnich Przedsiębiorców a Zakładem Ubezpieczeń Społecznych. Przedmiotem sporu jest interpretacja przepisów dotyczących tzw. Małego ZUS Plus. Z tej preferencji składkowej przedsiębiorcy mogą korzystać przez trzy lata. Pojawiły się natomiast rozbieżne interpretacje, ile lat wynosić ma przerwa, po upływie której przedsiębiorca może ponownie skorzystać z tego rozwiązania. Zdaniem Rzecznika intencją ustawodawcy było wprowadzenie dwóch lat przerwy. ZUS stanął natomiast na stanowisku, że przerwa powinna wynosić trzy lata.

Przedsiębiorcy, którzy korzystali z preferencji składkowej Mały ZUS Plus w okresie od stycznia 2019 r. do grudnia 2021 r., chcieli ponownie z niej korzystać od stycznia 2024 r. Tymczasem Zakład Ubezpieczeń Społecznych kategorycznie informował, iż przedsiębiorcy mogą ponownie skorzystać z Małego ZUS Plus dopiero od stycznia 2025 r.

Przedsiębiorcom tym ZUS blokował, anulował i odrzucał dokumenty ubezpieczeniowe. Zdarzało się, że pracownicy Zakładu nie chcieli przyjmować dokumentów ubezpieczeniowych, a także informowali, iż składanie dokumentów uprawniających do Małego ZUS Plus może skutkować nałożeniem na przedsiębiorców kary w postaci grzywny.

Rzecznik interweniował w setkach tego rodzaju spraw. Składał wnioski o wydanie decyzji administracyjnych i następnie składał odwołania do sądów pracy i ubezpieczeń społecznych.

Na początku lipca 2024 r. Sąd Okręgowy w Gorzowie Wielkopolskim wydał pierwszy korzystny wyrok, w którym podzielił argumentację Rzecznika i przyznał przedsiębiorcy prawo do Małego ZUS Plus od stycznia 2024 roku. Sąd wskazał, że przy interpretacji przepisów prawa dotyczących Małego ZUS Plus należy brać pod uwagę intencję prawodawcy, który chciał, aby wspomniana preferencja składkowa przysługiwała przez 36 miesięcy w cyklicznych pięcioletnich okresach. Sąd podniósł również, iż art. 11 ustawy Prawo przedsiębiorców nakazuje organowi stosowanie zasady przyjaznej interpretacji przepisów i rozstrzygania wątpliwości na korzyść przedsiębiorców.

W dniu 25 lipca 2024 r. na posiedzeniu niejawnym Sąd Okręgowy w Bydgoszczy również zmienił decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wskutek odwołania Rzecznika, tym razem przyznał przedsiębiorcy prawo do Małego ZUS Plus od lutego 2024 r. (sygn. akt VI U 367/24). Sąd Okręgowy w Łodzi wyrokiem z dnia 29 lipca 2024 r. o sygn. akt VIII U 1116/24 uwzględnił odwołanie Rzecznika i zmienił decyzję Zakładu w ten sposób, że przyznał prawo przedsiębiorcy do Małego ZUS Plus od stycznia 2024 r.

Wskazane wyżej wyroki stanowią jedynie przykłady z ponad 30 wygranych spraw, w których Sądy przychyliły się do interpretacji Przedsiębiorców oraz Rzecznika.

SKORZYSTAJ Z ULGI W 2025 R.

Preferencja składkowa przewidziana w art. 18c Ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, tzw. Mały ZUS Plus jest rozwiązaniem dla przedsiębiorców prowadzących tzw. małą działalność gospodarczą, których roczne przychody nie przekraczają 120 tys. zł.

Przedsiębiorco, możesz ponownie skorzystać z ulgi Mały ZUS Plus w 2025 r. jeśli:

·       twoje przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej prowadzonej przez cały poprzedni rok kalendarzowy nie przekroczyły 120 000 zł,

·       korzystałeś z ulgi Mały ZUS Plus w latach 2020-2022 r. (łącznie przez 36 miesięcy)

KIEDY ZGŁOSIĆ SIĘ DO MAŁEGO ZUS PLUS?

Jeśli korzystałeś z ulgi nieprzerwanie od 1.01.2020 r. do 31.12.2022 r., termin na złożenie dokumentów, to 31 stycznia 2025 r.

Ważne! Jeśli nie złożysz dokumentów w terminie, nie będziesz mógł skorzystać z Małego ZUS Plus przez cały rok!

Jeśli zaczniesz spełniać warunki pozwalające na skorzystanie z Małego ZUS Plus po styczniu 2025 r., termin wynosi 7 dni liczonych od pierwszego dnia, w którym je spełnisz.

W takiej sytuacji znajdą się przedsiębiorcy którzy:

·       zaczęli korzystać z ulgi w 2020 r., lecz w innym miesiącu niż styczeń lub

·       jeśli w okresie 1.01.2020 r. do 31.12.2022 r. zawiesili działalność gospodarczą (termin ten ulegnie przesunięciu proporcjonalnie do okresu zawieszenia działalności)

Ważne! Do powyższych limitów wlicza się, jako pełny miesiąc, każdy miesiąc kalendarzowy, w którym przedsiębiorca prowadził pozarolniczą działalność gospodarczą przez co najmniej jeden dzień kalendarzowy!

Co w przypadku jeśli Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie przyjmie zgłoszenia do preferencji składkowej Mały ZUS Plus od stycznia 2025 lub wyda decyzję odmawiającą przyznania ulgi, jeśli przedsiębiorca korzystał z tej ulgi w latach 2020-2022?

Przedsiębiorco! Złóż wniosek o podjęcie interwencji Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców.

Wniosek możesz złożyć mailowo na adres: wnioski@rzecznikmsp.gov.pl lub pobierając wniosek papierowy, drukując go i dostarczając osobiście lub listownie do biura Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców, ul. Wilcza 46, 00-679 Warszawa, tel.: 22 123 70 70 lub do oddziału terenowego właściwego dla twojej siedziby:

·       Wydziału Interwencyjno-Procesowego w Warszawie (dla przedsiębiorców
z województw: mazowieckiego, łódzkiego i lubelskiego): ul. Wilcza 46, 00-679 Warszawa, tel.: 22 123 70 70, e-mail: biuro@rzecznikmsp.gov.pl,

·       oddział terenowy w Krakowie (dla przedsiębiorców
z województw: małopolskiego, podkarpackiego, śląskiego i świętokrzyskiego):
ul. Kanoniczna 11, 31-001 Kraków, e-mail: krakow@rzecznikmsp.gov.pl,

·       oddział terenowy  w Gdańsku (dla przedsiębiorców z województw: kujawsko-pomorskiego, pomorskiego i zachodniopomorskiego): ul. Żabi Kruk 16 lok.04, 80-822 Gdańsk, e-mail: gdansk@rzecznikmsp.gov.pl,

·       oddział terenowy w Białymstoku (dla przedsiębiorców z województw: podlaskiego i warmińsko-mazurskiego): ul Ciepła 1, 15-472 Białystok, e-mail: bialystok@rzecznikmsp.gov.pl,

·       oddział terenowy w Poznaniu (dla przedsiębiorców
z województw: dolnośląskiego, lubuskiego, opolskiego i wielkopolskiego): ul. Wielka 20, 61-774 Poznań, e-mail: poznan@rzecznikmsp.gov.pl.

Weryfikacja wniosku przez Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców

Po zapoznaniu się z wnioskiem Rzecznik może:

• podjąć czynności
• wskazać ci przysługujące prawa i środki działania
• przekazać sprawę według właściwości
• odmówić podjęcia czynności, o czym poinformuje cię i uzasadni swoją decyzję

Odpowiedź na wniosek:

Rzecznik przekaże ci informację, jakie jest jego stanowisko w twojej sprawie. Rzecznik wyjaśni też, jakie czynności podejmie (albo zawiadomi o ich braku).

Ile zapłacisz:

Usługa jest bezpłatna. Dodatkowe opłaty możesz ponieść, tylko w przypadku realizacji tej usługi przez pełnomocnika (informacje na temat pełnomocnictwa).

PRZEBIEG POSTĘPOWANIA

Jeżeli po zapoznaniu się z wnioskiem Rzecznik zdecyduje się podjąć czynności, to:

• Rzecznik wystąpi do ZUS o wydanie decyzji administracyjnej w sprawie Przedsiębiorcy lub
• Rzecznik zawiadomi organ rentowy o wstąpieniu do postępowania administracyjnego (jeśli organ prowadzi już postępowanie w tym zakresie lub wydał już decyzję).

ZUS zobowiązany jest do wydania decyzji administracyjnej co do wysokości składek obowiązujących przedsiębiorcę w 2025 r.

W przypadku decyzji odmawiającej przyznania ulgi:

1.       Przedsiębiorca składa samodzielnie odwołanie od wydanej decyzji- w terminie 1 miesiąca od jej otrzymania:

• W trzech egzemplarzach do właściwego ze względu na miejsce zamieszkania Sądu Okręgowego, za pośrednictwem ZUS, który wydał decyzję,
• odwołanie jest wolne od opłat sądowych
• jeżeli w postępowaniu sądowym ZUS będzie reprezentowany przez radcę prawnego, to w przypadku przegranej przedsiębiorcy Sąd zasądzi od przedsiębiorcy na rzecz zakładu koszty zastępstwa procesowego w kwocie minimum 180 zł. Istnieje możliwość złożenia wniosku o nieobciążanie tymi kosztami, jednak zawsze jest to decyzja Sądu.

2.       Rzecznik wstąpi do postępowania sądowego wraz ze stanowiskiem popierającym odwołanie Przedsiębiorcy i będzie brać w nim udział na prawach strony.

Uwaga! Rzecznik działa na rzecz Przedsiębiorcy jako samodzielny organ ochrony prawa, a nie pełnomocnik.

WYROK SĄDU

W przypadku wydania przez Sąd I Instancji wyroku negatywnego.

W ciągu 7 dni od daty publikacji lub doręczenia wyroku Przedsiębiorca powinien złożyć wniosek do Sądu uzasadnienie wyroku.

W terminie 14 dni od otrzymania uzasadnienia:

1.       Przedsiębiorca samodzielnie składa apelację od wyroku I instancji:

• w trzech egzemplarzach do właściwego Sądu Apelacyjnego,
  za pośrednictwem Sądu Okręgowego, który wydał wyrok,
• apelacja jest wolna od opłat sądowych.

2.       Rzecznik również złoży apelację w sprawie Przedsiębiorcy.

W przypadku wydania przez Sąd I Instancji wyroku pozytywnego.

1.       Jeśli ZUS nie złoży apelacji, to wyrok uprawomocni się i ZUS będzie zobowiązany go wykonać.

2.       Jeżeli ZUS złoży apelację, to Sąd zobowiążę stronę do złożenia odpowiedzi na apelację.

• Odpowiedź na apelację Przedsiębiorca składa w trzech egzemplarzach bezpośrednio do Sądu Apelacyjnego, w terminie dwóch tygodni od jej otrzymania.
• Rzecznik również złoży odpowiedź apelację w sprawie Przedsiębiorcy.

WAŻNE! Do czasu uzyskania prawomocnego wyroku zmieniającego decyzję ZUS , Rzecznik rekomenduje opłacanie składek na ubezpieczenia społeczne w pełnej wysokości, tj. zgodnie z decyzją wydaną przez ZUS ustalającą, że podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi zdeklarowana kwota nie niższa niż 60% kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.

PRZEDSIĘBIORCO, JEŻELI:

•  korzystałeś z preferencji składkowej Mały ZUS Plus (MZ+) w latach 2019 – 2021 (kod tytułu ubezpieczenia 0590),
• chciałeś ponownie skorzystać z MZ+ od 2024 r., ale Zakład odmówił Ci do tego prawa – tj. wydał decyzję, od której następnie wniosłeś odwołanie lub odwołanie wniósł Rzecznik,
• sprawa znajduje się na etapie postępowania sądowego (przed właściwym sądem okręgowym bądź sądem apelacyjnym) i nie ma prawomocnego wyroku w sprawie,
• ZUS w trakcie postępowania sądowego trwającego w 2024 r. z  urzędu skorygował Twoje dokumenty ubezpieczeniowe wskazując w nich kod tytułu ubezpieczenia 0510 (tzw. „pełny ZUS”),

TO:

• Rzecznik rekomenduje, abyś w ustawowym terminie do dnia 31 stycznia 2025 r. dokonał ponownie zgłoszenia do preferencji składkowej Mały ZUS Plus od 1 stycznia 2025 r. poprzez:

·       złożenie na formularzu ZUS ZWUA wyrejestrowania z ubezpieczeń społecznych z kodu 0510 (wskazanego przez ZUS z urzędu)

·       złożenie na formularzu ZUS ZUA zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych z kodem 0590

·       a następnie w terminie do 20 lutego 2025 r. złożenie dokumentu ZUS DRA cz. II lub ZUS RCA cz. II

UWAGA:

Złożenia ww. dokumentów należy dokonać za pośrednictwem systemów teleinformatycznych dedykowanych Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych, tj. PUE ZUS lub Programu Płatnik.

W przypadku gdyby w dalszym ciągu nie było możliwości przesłania dokumentów za pośrednictwem tych systemów, Rzecznik rekomenduje ich sporządzenie w formie papierowej (poprzez wypełnienie odpowiednich formularzy pismem komputerowym bądź czytelnym pismem odręcznym) i złożenie we właściwym dla przedsiębiorcy oddziale ZUS bądź przesłanie za pośrednictwem poczty na adres właściwego oddziału ZUS (w takim przypadku rekomendujemy przesłanie dokumentów listem poleconym ze zwrotnym potwierdzeniem odbioru).

Co w przypadku jeśli Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie przyjmie zgłoszenia do preferencji składkowej Mały ZUS Plus od stycznia 2025 lub wyda kolejną decyzję odmawiającą przyznania ulgi?

Przedsiębiorco!

Złóż wniosek o podjęcie interwencji Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców.

Wniosek możesz złożyć mailowo na adres: wnioski@rzecznikmsp.gov.pl lub pobierając wniosek papierowy, drukując go i dostarczając osobiście lub listownie do biura Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców, ul. Wilcza 46, 00-679 Warszawa, tel.: 22 123 70 70 lub do oddziału terenowego właściwego dla twojej siedziby:

·       Wydziału Interwencyjno-Procesowego w Warszawie (dla przedsiębiorców
z województw: mazowieckiego, łódzkiego i lubelskiego): ul. Wilcza 46, 00-679 Warszawa, tel.: 22 123 70 70, e-mail: biuro@rzecznikmsp.gov.pl,

·       oddział terenowy w Krakowie (dla przedsiębiorców
z województw: małopolskiego, podkarpackiego, śląskiego i świętokrzyskiego):
ul. Kanoniczna 11, 31-001 Kraków, e-mail: krakow@rzecznikmsp.gov.pl,

·       oddział terenowy  w Gdańsku (dla przedsiębiorców z województw: kujawsko-pomorskiego, pomorskiego i zachodniopomorskiego): ul. Żabi Kruk 16 lok.04, 80-822 Gdańsk, e-mail: gdansk@rzecznikmsp.gov.pl,

·       oddział terenowy w Białymstoku (dla przedsiębiorców z województw: podlaskiego i warmińsko-mazurskiego): ul Ciepła 1, 15-472 Białystok, e-mail: bialystok@rzecznikmsp.gov.pl,

·       oddział terenowy w Poznaniu (dla przedsiębiorców
z województw: dolnośląskiego, lubuskiego, opolskiego i wielkopolskiego): ul. Wielka 20, 61-774 Poznań, e-mail: poznan@rzecznikmsp.gov.pl.

Weryfikacja wniosku przez Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców

Po zapoznaniu się z wnioskiem Rzecznik może:

• podjąć czynności
• wskazać ci przysługujące prawa i środki działania
• przekazać sprawę według właściwości
• odmówić podjęcia czynności, o czym poinformuje cię i uzasadni swoją decyzję

Odpowiedź na wniosek:

Rzecznik przekaże ci informację, jakie jest jego stanowisko w twojej sprawie. Rzecznik wyjaśni też, jakie czynności podejmie (albo zawiadomi o ich braku).

Ile zapłacisz:

Usługa jest bezpłatna. Dodatkowe opłaty możesz ponieść, tylko w przypadku realizacji tej usługi przez pełnomocnika (informacje na temat pełnomocnictwa).

PRZEBIEG POSTĘPOWANIA

Jeżeli po zapoznaniu się z wnioskiem Rzecznik zdecyduje się podjąć czynności, to:

• Rzecznik wystąpi do ZUS o wydanie decyzji administracyjnej w sprawie Przedsiębiorcy lub
• Rzecznik zawiadomi organ rentowy o wstąpieniu do postępowania administracyjnego (jeśli organ prowadzi już postępowanie w tym zakresie lub wydał już decyzję).

ZUS zobowiązany jest do wydania decyzji administracyjnej co do wysokości składek obowiązujących przedsiębiorcę w 2025 r.

W przypadku decyzji odmawiającej przyznania ulgi:

1.       Przedsiębiorca składa samodzielnie odwołanie od wydanej decyzji- w terminie
1 miesiąca od jej otrzymania:

• W trzech egzemplarzach do właściwego ze względu na miejsce zamieszkania Sądu Okręgowego, za pośrednictwem ZUS, który wydał decyzję.
• odwołanie jest wolne od opłat sądowych
• jeżeli w postępowaniu sądowym ZUS będzie reprezentowany przez radcę prawnego, to w przypadku przegranej przedsiębiorcy Sąd zasądzi od przedsiębiorcy na rzecz zakładu koszty zastępstwa procesowego w kwocie minimum 180 zł. Istnieje możliwość złożenia wniosku o nieobciążanie tymi kosztami, jednak zawsze jest to decyzja Sądu.

2.       Rzecznik wstąpi do postępowania sądowego wraz ze stanowiskiem popierającym odwołanie Przedsiębiorcy i będzie brać w nim udział na prawach strony.

Uwaga! Rzecznik działa na rzecz Przedsiębiorcy jako samodzielny organ ochrony prawa, a nie pełnomocnik.

WYROK SĄDU

W przypadku wydania przez Sąd I Instancji wyroku negatywnego.

W ciągu 7 dni od daty publikacji lub doręczenia wyroku Przedsiębiorca powinien złożyć wniosek do Sądu uzasadnienie wyroku. Wniosek o uzasadnienie jest wolny od opłat sądowych.

W terminie 14 dni od otrzymania uzasadnienia:

1.       Przedsiębiorca samodzielnie składa apelację od wyroku I instancji:

• w trzech egzemplarzach do właściwego Sądu Apelacyjnego, za pośrednictwem Sądu Okręgowego, który wydał wyrok,
• apelacja jest wolna od opłat sądowych.

2.       Rzecznik również złoży apelację w sprawie Przedsiębiorcy.

W przypadku wydania przez Sąd I Instancji wyroku pozytywnego.

1.       Jeśli ZUS nie złoży apelacji, to wyrok uprawomocni się i ZUS będzie zobowiązany go wykonać.

2.       Jeżeli ZUS złoży apelację, to Sąd zobowiążę stronę do złożenia odpowiedzi na apelację.

• Odpowiedź na apelację Przedsiębiorca składa w trzech egzemplarzach bezpośrednio do Sądu Apelacyjnego, w terminie dwóch tygodni od jej otrzymania.
• Rzecznik również złoży odpowiedź apelację w sprawie Przedsiębiorcy.

WAŻNE!

Do czasu uzyskania prawomocnego wyroku zmieniającego decyzję ZUS , Rzecznik rekomenduje opłacanie składek na ubezpieczenia społeczne w pełnej wysokości, tj. zgodnie z decyzją wydaną przez ZUS ustalającą, że podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi zdeklarowana kwota nie niższa niż 60% kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.

FAQ WS. MAŁEGO ZUS PLUS

Czy w trakcie postępowania sądowego mam opłacać pełne składki, czy też w wysokości MZ+?

Rzecznik rekomenduje płacenie pełnych składek. Nikt nie jest w stanie przewidzieć, jaki będzie wyrok Sądu w konkretnej sprawie. Płacenie składek preferencyjnych spowoduje konieczność płacenia odsetek w przypadku przegranej w Sądzie. Oczywiście zrozumiałym jest, iż nie każdy będzie w stanie płacić pełne składki. Rzecznik nie uzależnia podjęcia interwencji od tego, czy przedsiębiorca płaci pełne, czy niepełne składki.

Czy ZUS wszczyna egzekucję wobec przedsiębiorców, którzy są w sporze sądowym ws. Małego ZUS Plus i nie płacą pełnych składek?

Z praktyki Rzecznika wynika, iż pracownicy Zakładu odstępują od działań egzekucyjnych, gdy dowiadują się, iż w sprawie prowadzone jest postępowanie sądowe. Ale nie jest to regułą. Należy pamiętać, iż zaległości dotyczące okresów wcześniejszych (nieobjętych sporem sądowym) mogą być jak najbardziej dochodzone przez Zakład w trybie przymusowym.

Czy mam składać w trakcie sporu sądowego dokumenty z kodem tytułu ubezpieczeniowego właściwym dla MZ+ (0590, 0594)?

Rzecznik ma świadomość, iż systemy są poblokowane i interweniował w tej sprawie u Prezesa Zakładu. Podziela stanowisko przedsiębiorców, iż z powodu poblokowanych systemów nie powinni oni ponosić negatywnych konsekwencji.

Niemniej Rzecznik rekomenduje składanie dokumentów z kodem właściwym dla MZ+ pocztą za zwrotnym potwierdzeniem odbioru na czas trwania procesu sądowego.

Dlaczego? Ponieważ ZUS wobec przedsiębiorców, którzy rezygnują ze składania dokumentów z kodem właściwym dla MZ+ umarza postępowanie, odmawia wszczęcia, podnosi w Sądzie, iż przedsiębiorca zrezygnował z tej preferencji składkowej dobrowolnie. Przedstawienie przeciwdowodu do takich twierdzeń Zakładu wydłuża postępowanie sądowe i drastycznie obniża szanse na pozytywne rozstrzygnięcie.

Czy przedsiębiorca ponosi koszty postępowania sądowego?

Wniosek o podjęcie interwencji do Rzecznika jest nieodpłatny, tak samo późniejsze działania Rzecznika.

Odwołanie od decyzji Zakładu również jest zwolnione z opłat.

W razie przegranej w sądzie przedsiębiorca może zostać zobowiązany przez Sąd do opłacenia kosztów zastępstwa procesowego na rzecz organu rentowego w wysokości co najmniej 180 zł. Przedsiębiorca może wnosić o odstąpienie od obciążania tymi kosztami, ale decyzja należy do Sądu.

Co zrobić jeżeli trwa postępowanie sądowe ws. Małego ZUS Plus, przedsiębiorca złożył wniosek o wakacje składkowe i nie otrzymał ani informacji o ich przyznaniu, ani decyzji odmownej?

Przedsiębiorca powinien wnieść po upływie dwóch miesięcy od dnia złożenia wniosku o wakacje składkowe odwołanie od niewydania decyzji ws. wakacji składkowych. Odwołanie składa się za pośrednictwem Zakładu do Sądu Rejonowego właściwego wedle miejsca zamieszkania przedsiębiorcy.

Trwające postępowanie sądowe ws. Małego ZUS Plus nie jest podstawą ani do odmowy wakacji składkowych, ani do braku wydania decyzji ws. wakacji.

Co zrobić jeśli korzystałem z MZ+ w latach 2020-2022 i nie mogę przesłać dokumentów zgłoszeniowych do MZ+ od 1 stycznia 2025 r. za pośrednictwem Płatnika i eZUS?

W przypadku gdyby nie było możliwości przesłania dokumentów za pośrednictwem tych systemów, Rzecznik rekomenduje ich sporządzenie w formie papierowej (poprzez wypełnienie odpowiednich formularzy pismem komputerowym bądź czytelnym pismem odręcznym) i złożenie we właściwym dla przedsiębiorcy oddziale ZUS bądź przesłanie za pośrednictwem poczty na adres właściwego oddziału ZUS (w takim przypadku rekomendujemy przesłanie dokumentów listem poleconym ze zwrotnym potwierdzeniem odbioru).

Co jeżeli jestem w sporze sądowym ws. Małego ZUS Plus dotyczącym 2024 r.?

Jeżeli spór sądowy się nie zakończył, a przedsiębiorca spełnia kryterium przychodowe, powinien do końca stycznia 2025 r. przekazać do Zakładu dokument ZUS ZUA z kodem właściwym dla MZ+ i wyrejestrowanie z kodem 0510.

Czy wyrejestrowanie z kodem 0510 z datą wyrejestrowania 01.01.2025 r. Zakład będzie uznawał za rezygnację z Małego ZUS Plus za 2024 r.?

Nie można zrezygnować z Małego ZUS Plus z datą wsteczną, siłą rzeczy wyrejestrowanie z kodu 0510 od dnia 1 stycznia 2025 r. nie dotyczy 2024 r.

Jeżeli – mimo to – Zakład uzna takie działanie za rezygnację z MZ+ za 2024 r.,  należy podnieść w sądzie, iż rezygnacja nie może dotyczyć okresu poprzedzającego dokonanie wyrejestrowania.

Przedsiębiorcy, którzy wnioskują o rozłożenie należności wobec ZUS na raty albo o odroczenie terminu płatności składek spotykają się z nieprawidłową praktyką Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych odmawiając rozłożenia należności na raty zawiadamia zwykłym pismem, iż nie przyznaje wskazanej ulgi przedsiębiorcy. Zakład na oficjalnej stronie internetowej[1] informuje, iż w razie odmowy zawarcia układu ratalnego, przedsiębiorca może ponownie złożyć wniosek o układ ratalny. Zdaniem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w sprawach tych nie jest zobowiązany do wydawania decyzji administracyjnych.

W praktyce Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców dotychczas udało się wskutek odwołania od niewydania decyzji przez Zakład w sprawie układu ratalnego uzyskać pozytywne orzeczenie sądowe. Mianowicie Sąd Okręgowy w Sieradzu wyrokiem z dnia 29 kwietnia 2024 r., o sygn. akt IV U 512/23 zobowiązał organ rentowy do wydania decyzji w sprawie układu ratalnego.

Rzecznik MŚP stoi na stanowisku, iż odmowa przyznania ulgi w postaci układu ratalnego lub odroczenia terminu płatności składek musi być w formie decyzji administracyjnej, od której przysługuje odwołanie do sądu powszechnego. Praktyka Zakładu polegająca na niewydawaniu decyzji i informowaniu zwykłym pismem o odmowie ulgi stanowi naruszenie prawa do sądu.

Identyczną opinię w tej sprawie ma Sąd Najwyższy, który w dniu 10 grudnia 2024 r. podjął Uchwałę, III UZP 3/24, zgodnie z którą: ​„Odmowa uwzględnienia wniosku z art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (jednolity tekst: Dz. U. z 2024 r., poz. 479) o rozłożeniu należności z tytułu składek na raty następuje w formie decyzji administracyjnej, od której przysługuje odwołanie do sądu w terminie i według zasad określonych w przepisach Kodeksu postępowania cywilnego (art. 83 ust. 1 i ust. 2 tej ustawy).”

W konsekwencji – jeżeli przedsiębiorca złoży wniosek o układ ratalny albo odroczenie terminu płatności składek, Zakład – jeżeli odmawia tej ulgi – powinien wydać decyzję administracyjną, od której można odwołać się do sądu. Niedopuszczalna jest praktyka informowania przedsiębiorców o braku podstaw przyznania jednej z tych ulg w formie zwykłego pisma.

Przedsiębiorco! Złóż wniosek o podjęcie interwencji Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców.

Wniosek możesz złożyć mailowo na adres: wnioski@rzecznikmsp.gov.pl lub pobierając wniosek papierowy, drukując go i dostarczając osobiście lub listownie do biura Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców lub do oddziału terenowego właściwego dla twojej siedziby:

·       Wydział Interwencyjno-Procesowy (dla przedsiębiorców z województw: mazowieckiego, łódzkiego, lubelskiego): ul. Wilcza 46, 00-679 Warszawa,
e-mail: wip@rzecznikmsp.gov.pl,

·       oddział terenowy w Krakowie (dla przedsiębiorców z województw: małopolskiego, podkarpackiego, śląskiego i świętokrzyskiego): ul. Kanoniczna 11, 31-001 Kraków, e-mail: krakow@rzecznikmsp.gov.pl,

·       oddział terenowy  w Gdańsku (dla przedsiębiorców z województw: kujawsko-pomorskiego, pomorskiego i zachodniopomorskiego): ul. Żabi Kruk 16 lok.04, 80-822 Gdańsk, e-mail: gdansk@rzecznikmsp.gov.pl,

·       oddział terenowy w Białymstoku (dla przedsiębiorców z województw: podlaskiego i warmińsko-mazurskiego): ul Ciepła 1, 15-472 Białystok,
e-mail: bialystok@rzecznikmsp.gov.pl,

·       oddział terenowy w Poznaniu (dla przedsiębiorców z województw: dolnośląskiego, lubuskiego, opolskiego i wielkopolskiego): ul. Wielka 20, 61-774 Poznań, e-mail: poznan@rzecznikmsp.gov.pl.

Weryfikacja wniosku przez Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców

Po zapoznaniu się z wnioskiem Rzecznik może:

• podjąć czynności
• wskazać ci przysługujące prawa i środki działania
• przekazać sprawę według właściwości
• odmówić podjęcia czynności, o czym poinformuje cię i uzasadni swoją decyzję

Odpowiedź na wniosek:

Rzecznik przekaże ci informację, jakie jest jego stanowisko w twojej sprawie. Rzecznik wyjaśni też, jakie czynności podejmie (albo zawiadomi o ich braku).

Ile zapłacisz:

Usługa jest bezpłatna. Dodatkowe opłaty możesz ponieść, tylko w przypadku realizacji tej usługi przez pełnomocnika (informacje na temat pełnomocnictwa).

PRZEBIEG POSTĘPOWANIA

Jeżeli po zapoznaniu się z wnioskiem Rzecznik zdecyduje się podjąć czynności, to:

• Rzecznik wystąpi do ZUS o wydanie decyzji administracyjnej w sprawie Przedsiębiorcy lub
• Rzecznik zawiadomi organ rentowy o wstąpieniu do postępowania administracyjnego (jeżeli przedsiębiorca już złożył wniosek o wydanie decyzji).

ZUS zobowiązany jest do wydania decyzji administracyjnej co do odmowy przyznania ulgi w postaci układu ratalnego albo odroczenia terminu płatności składek.

W razie braku wydania decyzji w sprawie odmowy przyznania układu ratalnego lub odroczenia terminu płatności:

1.       Przedsiębiorca składa samodzielnie odwołanie od niewydania decyzji- w terminie 2 miesięcy od dnia złożenia wniosku o układ ratalny/odroczenie terminu płatności

• W trzech egzemplarzach do właściwego ze względu na miejsce zamieszkania Sądu Okręgowego, za pośrednictwem ZUS, który nie wydał decyzji w sprawie układu ratalnego/odroczenia terminu płatności.

2.       Rzecznik wstąpi do postępowania sądowego wraz ze stanowiskiem popierającym odwołanie Przedsiębiorcy i będzie brać w nim udział na prawach strony.

Uwaga! Rzecznik działa na rzecz Przedsiębiorcy jako samodzielny organ ochrony prawa, a nie pełnomocnik.

Od połowy grudnia 2024 r. przedsiębiorcy otrzymują pierwsze odmowy przyznania zwolnienia ze składek (wakacji składkowych) za grudzień 2024 r.

Odmowa zwolnienia ze składek następuje w formie decyzji administracyjnej.
W decyzji powinno znajdować się pouczenie odnośnie możliwości wniesienia odwołania od tej decyzji. Odwołanie od takiej decyzji wnosi się za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych do właściwego według miejsca zamieszkania przedsiębiorcy Sądu Rejonowego.

Odwołanie powinno zawierać:

1.       oznaczenie zaskarżonej decyzji,

2.       zwięzłe przytoczenie zarzutów – wskazanie, dlaczego zdaniem przedsiębiorcy decyzji ZUS-u jest nieprawidłowa,

3.       zwięzłe przytoczenie wniosków – np. o zmianę decyzji poprzez przyznanie zwolnienia od składek za grudzień 2024 r.,

4.        uzasadnienie,

5.       podpis przedsiębiorcy.

Wniesienie odwołania od decyzji inicjuje postępowanie sądowe.

Rzecznik może wstąpić do postępowania sądowego przed Sądem Rejonowym, jedynie wówczas gdy:

• brał udział w postępowaniu poprzedzającym postępowanie sądowe,
  czyli przed wniesieniem odwołania od decyzji przez przedsiębiorcę;
• dysponuje pisemną zgodą przedsiębiorcy na udział Rzecznika
  w postępowaniu sądowym.

Dlatego przedsiębiorco!

Zanim złożysz odwołanie od decyzji odmawiającej zwolnienia ze składek, złóż wniosek o podjęcie interwencji Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców.

Wniosek możesz złożyć mailowo na adres: wnioski@rzecznikmsp.gov.pl lub pobierając wniosek papierowy, drukując go i dostarczając osobiście lub listownie do biura Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców, ul. Wilcza 46, 00-679 Warszawa, tel.: 22 123 70 70 lub do oddziału terenowego właściwego dla twojej siedziby:

·       Wydziału Interwencyjno-Procesowego w Warszawie (dla przedsiębiorców
z województw: mazowieckiego, łódzkiego i lubelskiego): ul. Wilcza 46, 00-679 Warszawa, e-mail: biuro@rzecznikmps.gov.pl,

·       oddział terenowy w Krakowie (dla przedsiębiorców
z województw: małopolskiego, podkarpackiego, śląskiego i świętokrzyskiego):
ul. Kanoniczna 11, 31-001 Kraków, e-mail: krakow@rzecznikmsp.gov.pl,

·       oddział terenowy  w Gdańsku (dla przedsiębiorców z województw: kujawsko-pomorskiego, pomorskiego i zachodniopomorskiego): ul. Żabi Kruk 16 lok.04, 80-822 Gdańsk, e-mail: gdansk@rzecznikmsp.gov.pl,

·       oddział terenowy w Białymstoku (dla przedsiębiorców z województw: podlaskiego i warmińsko-mazurskiego): ul Ciepła 1, 15-472 Białystok,
e-mail: bialystok@rzecznikmsp.gov.pl,

·       oddział terenowy w Poznaniu (dla przedsiębiorców
z województw: dolnośląskiego, lubuskiego, opolskiego i wielkopolskiego): ul. Wielka 20, 61-774 Poznań, e-mail: poznan@rzecznikmsp.gov.pl.

Przedsiębiorco! Do wniosku o podjęcie interwencji załącz (albo osobno prześlij pocztą) pisemną zgodę na udział Rzecznika w postępowaniu sądowym – wzór w załączeniu.

Weryfikacja wniosku przez Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców

Po zapoznaniu się z wnioskiem Rzecznik może:

• podjąć czynności
• wskazać ci przysługujące prawa i środki działania
• przekazać sprawę według właściwości
• odmówić podjęcia czynności, o czym poinformuje cię i uzasadni swoją decyzję

Odpowiedź na wniosek:

Rzecznik przekaże ci informację, jakie jest jego stanowisko w twojej sprawie. Rzecznik wyjaśni też, jakie czynności podejmie (albo zawiadomi o ich braku).

SZCZEGÓŁOWY PRZEBIEG POSTĘPOWANIA

Jeżeli po zapoznaniu się z wnioskiem Rzecznik zdecyduje się podjąć czynności, to:

1. Rzecznik zawiadomi organ rentowy o wstąpieniu do postępowania i przedstawi stanowisko w sprawie.

2. Następnie Rzecznik wstąpi do postępowania sądowego wraz ze stanowiskiem popierającym odwołanie Przedsiębiorcy i będzie brać w nim udział na prawach strony.

Jeżeli Rzecznik odmówi podjęcia czynności, np. z powody zgłoszenia się przez przedsiębiorcę już po wniesieniu odwołania, lecz uzna stanowisko przedsiębiorcy za prawidłowe, przekaże przedsiębiorcy pismo informacyjne wraz z uzasadnieniem, dlaczego uznaje stanowisko przedsiębiorcy za prawidłowe. Pismo takie przedsiębiorca może przedłożyć w sądzie.

Jeżeli Rzecznik odmówi podjęcia czynności ze względów formalnych albo uznając stanowisko przedsiębiorcy za nieprawidłowe, przekaże przedsiębiorcy odpowiednie stanowisko.

Ile zapłacisz:

Usługa jest bezpłatna. Dodatkowe opłaty możesz ponieść, tylko w przypadku realizacji tej usługi przez pełnomocnika (informacje na temat pełnomocnictwa).

Mały ZUS plus i wakacje składkowe to odczuwalne ulgi dla przedsiębiorców. Chcąc z nich korzystać, pamiętajmy o terminach złożenia niezbędnych dokumentów do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych:

• Dla małego ZUSu plus* – termin skłania wniosków o ulgę w 2025 roku mija 31 stycznia. Dotyczy osób, które nie korzystały z tej ulgi w poprzednim roku, a spełniają warunki do jej uzyskania. Osoby, które korzystały z ulgi w 2024 roku i nadal spełniają warunki, nie muszą zgłaszać się ponownie.
*Ulga przeznaczona jest dla przedsiębiorców, których przychód w poprzednim roku kalendarzowym nie przekroczył 120 tys. zł. Jeśli działalność była prowadzona krócej, limit przychodu wylicza się proporcjonalnie do liczby dni prowadzenia firmy. Z Małego ZUS Plus można korzystać maksymalnie przez 36 miesięcy w ciągu ostatnich 60 miesięcy prowadzenia działalności.

• Wakacje składkowe* – aby z nich skorzystać w lutym 2025 roku, należy złożyć wniosek do ZUS w styczniu 2025 roku. Wnioski należy składać z miesięcznym wyprzedzeniem, czyli w miesiącu poprzedzającym miesiąc, za który chcemy uzyskać zwolnienie ze składek.
*ZUS informuje o przyznaniu lub odmowie ulgi za pośrednictwem Platformy Usług Elektronicznych (PUE ZUS). Brak decyzji za styczeń 2024 roku nie blokuje możliwości złożenia wniosku na luty 2025 roku, jednak wniosek ten musi zostać złożony w styczniu 2025 roku.

Więcej informacji można znaleźć na stronie: https://www.zus.pl/