Zaświadczenia o niekaralności jedynie od członków władz osób prawnych oraz wspólników spółek osobowych

W związku z sygnałami o żądaniu zaświadczeń o niekaralności wspólników oraz akcjonariuszy w przedsiębiorstwach prowadzących działalność kantorową w formule spółek z ograniczoną odpowiedzialnością i spółek akcyjnych – Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców wystąpił do Ministra Finansów z wnioskiem o wydanie objaśnień prawnych, czy stosowane przez Prezesa NBP praktyki mieszczą się w przypisach ustawy Prawo dewizowe.

Rzecznik wskazał we wniosku, że w świetle przepisu art. 12 Prawo dewizowe (dalej UPD), w przypadku spółek kapitałowych warunek niekaralności dotyczy członków władz spółek kapitałowych, a więc członków zarządu oraz rady nadzorczej. Wymóg niekaralności wspólników spółek, o którym mowa w ww. przepisie, dotyczy wspólników spółek osobowych. Nie obejmuje on zatem wspólników spółek z ograniczoną odpowiedzialnością, ani akcjonariuszy spółek akcyjnych.

Minister Finansów – w objaśnieniach prawnych z dnia 10 marca 2020 roku – zgodził  się z wykładnią przedstawioną przez Rzecznika i wskazał, że „brzmienie ww. przepisu jest w tym zakresie jasne i nie pozostawia wątpliwości, że wynikający z niego wymóg niekaralności odnosi się do członków władz osób prawnych oraz wspólników spółek niemających osobowości prawnej, wykonujących działalność kantorową. (…) Wykładania art. 12 UPD powinna być zatem ścisła, tzn. nie powinna wykraczać poza zakres podmiotowy i przedmiotowy określony literalnie w tym przepisie”.

 Praktyka Prezesa NBP, była w sposób oczywisty sprzeczna z wyrażoną w art. 8 Prawa przedsiębiorców zasadą „co nie jest prawem zabronione, jest dozwolone”.  Wydane przez Ministra Finansów objaśnienia prawe potwierdzają natomiast, że zasady Konstytucji Biznesu są  coraz powszechniej stosowane – komentuje Jacek Cieplak, Zastępca Rzecznika MŚP.