01.07.2025

Minister Majewska proponuje uproszczenie przepisów dotyczących ubezpieczeń społecznych i zgłasza pakiet konkretnych postulatów

Uproszczenie przepisów dot. ubezpieczeń społecznych

Poprawa przepisów dotyczących ubezpieczeń społecznych mikroprzedsiębiorców, małych i średnich przedsiębiorców to przedmiot wystąpienia Rzecznika MŚP do Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej oraz Ministra Rozwoju i Technologii. Jak zaznacza Agnieszka Majewska, propozycje zmian mają charakter deregulujący, uproszczeniowy lub doprecyzowujący.

Przedstawiony pakiet niezbędnych zmian przyczyni się do poprawy sytuacji firm przy jednoczesnym usprawnieniu pracy właściwych urzędów, na czele z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych. Postulaty zmian legislacyjnych zostały wypracowane w toku współpracy z Zespołem Roboczym ds. Ubezpieczeń Społecznych, działającym w ramach Rady Przedsiębiorców przy Rzeczniku MŚP.

Pierwsza propozycja dotyczy zwaloryzowania kwoty przychodu za poprzedni rok, stanowiącej jedną z podstaw do korzystania z preferencji Mały ZUS Plus. Minister Majewska postuluje podniesienie tej kwoty ze 120 tys. zł na 170 tys. zł oraz wprowadzenie mechanizmu jej corocznej waloryzacji w oparciu o średnioroczny wskaźnik wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych. Jak bowiem zauważa, „aktualnie obowiązujący limit nie odpowiada obecnym realiom gospodarczym, ponadto z uwagi na upływ czasu oraz inne czynniki obiektywne powodujące m.in. duże wzrosty inflacji i cen, stał się nieadekwatny i nieprzystający do obecnych kosztów wykonywania działalności gospodarczej”. Agnieszka Majewska postuluje także zmianę przepisu umożliwiającego zgłaszanie zamiaru korzystania z Małego ZUS Plus, w sposób pozwalający na realne dokonanie tego w dowolnym momencie roku kalendarzowego, a nie tylko na początku roku.

Kolejna zmiana obejmuje przedsiębiorców pobierających emeryturę. Minister Majewska występuje po zniesienie obowiązku uiszczania przez takie osoby składki rentowej, gdyż nabywając prawo do emerytury przedsiębiorca tym samym nie będzie mógł skorzystać z renty.

Kolejna grupa proponowanych rozwiązań dotyczy wakacji składkowych. Rzecznik MŚP proponuje, by z liczby pracowników warunkującej możliwość korzystania z ulgi wyłączyć osoby zatrudnione w charakterze praktykanta, stażysty lub przyuczenia zawodowego, co bardzo często dotyczy rzemiosła. Ponadto Agnieszka Majewska wskazuje na zasadność uchylenia obowiązku złożenia zaświadczenia lub oświadczenia o udzielonej pomocy de minimis, gdyż informacje takie są powszechnie dostępne w systemie teleinformatycznym Prezesa UOKiK, skąd mogą być pobrane przez ZUS.

Wśród ograniczeń korzystania ze zwolnienia wakacje składkowe jest zakaz wykonywania działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy. Jak sygnalizują przedsiębiorcy, przepis ten stwarza wiele trudności interpretacyjnych w praktyce, związanych z brakiem jasnej definicji „byłego pracodawcy”. Dlatego Minister Majewska zwraca uwagę na potrzebę wprowadzenie do ustawy odpowiedniej definicji.

W związku z zaniechaniem projektu Centralnej Informacji Emerytalnej i obniżaniem się tzw. stopy zastąpienia, rośnie znaczenie rzetelnej edukacji i informacji ubezpieczonych i w tym kontekście wskazane jest także nałożenie na ZUS obowiązku corocznego informowania ubezpieczonego o stanie konta i prognozowanej wysokości świadczenia emerytalno-rentowego, co umożliwi przedsiębiorcom podejmowanie świadomych decyzji o korzystaniu z ewentualnych ulg lub innych ułatwień.

Rzecznik MŚP zwraca uwagę, iż wskutek prawdopodobnie błędnego sformułowania przepisów przedsiębiorcy korzystający z ulgi Mały ZUS Plus albo wakacji składkowych wyłączeni są z możliwości korzystania z programu „Aktywny rodzic”. Dlatego Minister Majewska występuje z inicjatywą doprecyzowania przepisów, co zlikwiduje nieuzasadnione ograniczenia, na jakie napotyka część przedsiębiorców, chcących łączyć przedsiębiorczość z rodzicielstwem.

Agnieszka Majewska proponuje ujednolicenie limitów przychodów pomiędzy działalnością nierejestrową a działalnością rozliczaną ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, w oparciu o które ustalany jest obowiązek opłacania składki zdrowotnej. Takie zrównanie pozwali realizować zasadę uczciwej konkurencji. Rzecznik MŚP postuluje też zmianę ustalania wysokości składki na ubezpieczenie zdrowotne osób niepełnosprawnych wykonujących działalność gospodarczą.

Ostatni element wystąpienia Minister Majewskiej dotyczy przepisu przejściowego w ustawie z dnia 24 czerwca 2021 roku, regulującego status płatników i procedury postępowania ZUS w pierwszym okresie obowiązywania znowelizowanych przepisów. Zakład stosuje ten przepis przejściowy do dziś, uzasadniając nim odmowę wypłaty świadczeń zasiłkowych, co zdaniem Rzecznika MŚP jest krzywdząca w skutkach nadinterpretacją.

Jak reasumuje swoje wystąpienie Minister Majewska, proponowane przez nią zmiany legislacyjne będą mieć  pozytywny wpływ na warunki wykonywania działalności gospodarczej, „a w szczególności korzystnie wpłyną na przejrzystość przepisów prawa, ujednolicenie ich wykładni, uproszczenie obowiązków administracyjnych związanych z wykonywaniem działalności gospodarczej oraz wysokość kosztów związanych z wykonywaniem takiej działalności” na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Uproszczenie przepisów dot. ubezpieczeń społecznych